ព័ត៌មានជាតិ

កិច្ចប្រជុំកំពូអាស៊ានលើកទី៣៨ និងលើកទី៣៩មេដឹកនាំអាស៊ាន បាន​ឯកភាពគ្នាចេញនូវសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់​មេដឹកនាំ​អាស៊ាន ចំនួន ៩ចំនុច ស្តីពីការលើកកម្ពស់ពហុភាគីនិយម

កិច្ចប្រជុំកំពូអាស៊ានលើកទី៣៨ និងលើកទី៣៩ ក្រោមប្រធានបទ យើងយកចិត្តទុកដាក់ យើងរៀប​ចំត្រៀមលក្ខណ: យើងរីកចម្រើនទៅមុខ ដែលបានប្រារព្វពិធីបើកជាផ្លូវការនៅព្រឹកថ្ងៃទី២៦តុលា ឆ្នាំ ២០២១នេះ មេដឹកនាំអាស៊ាន បាន​ឯកភាពគ្នាចេញនូវសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់​មេដឹកនាំ​អាស៊ាន ស្តីពីការលើកកម្ពស់ពហុភាគីនិយម មាន​៩ចំណុច ក្នុងនោះ

១-រំលឹកឡើវិញ​ពីតម្រូវ​ការ​របស់​អាស៊ាន ក្នុងការរក្សាសាមគ្គីភាព ភាព​ស្អិត​រមួត និងភាពរឹងមាំ ក្នុង​ការលើកកម្ពស់គោលបំណង និង​គោលការណ៍របស់ខ្លួន ដូចមានចែង​ក្នុងធម្មនុញ្ញអាស៊ាន ក្នុងការ​គាំទ្រពហុភាគីនិយម។

២-បញ្ជាក់​ពីការប្តេជ្ញាចិត្តរួមគ្នារបស់​អាស៊ាន ដើម្បី​រក្សានិងលើកកម្ពស់សន្តិភាព សន្តិសុខ និងស្ថេរភាពនៅក្នុង​តំបន់ ក៏ដូចជាការដោះ​ស្រាយ​ជម្លោះ​ដោយសន្តិវិធី រួមទាំងការគោរពយ៉ាងពេញលេញ ចំពោះដំណើរ​ការផ្នែកច្បាប់ និងការ​ទូត ដោយមិនប្រើប្រាស់ការគំរាមកំហែង ឬការប្រើប្រាស់កម្លាំង ដោយ​អនុ​លោមតាមគោលការណ៍ ដែល​ទទួលស្គាល់ជាសកល នៃច្បាប់អន្តរជាតិ រួមទាំងសន្ធិសញ្ញា​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ស្តីពីច្បាប់សមុទ្រ (UNCLOS) ឆ្នាំ១៩៨២។

៣-ពង្រឹងមជ្ឈភាពនិងឯកភាពអាស៊ាន នៅក្នុងការចូលរួមប្រកប​ដោយ​ស្ថាបនារបស់អាស៊ាន ជាមួយដៃគូខាងក្រៅរបស់ខ្លួន តាមរយ:យន្ត​ការ​ដឹកនាំដោយអាស៊ាន ក្នុងការ​កសាងភាពជឿជាក់និងការទុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក ព្រមទាំងពង្រឹង​និម្មាបនកម្មតំបន់ដែលបើក​ចំហ មានតម្លាភាព បរិយាបន្ន និងផ្អែកលើវិធានការច្បាប់ ដោយមាន​អាស៊ាននៅចំកណ្តាល។

៤-បញ្ជាក់​ជាថ្មីអំពីគោលបំណង និងគោលការណ៍នៃទស្សនវិស័យអាស៊ាន ស្តីពីឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក (AOIP) ដែលផ្តល់ជាមគ្គទេសក៏សំរាប់ការចូលរួមរបស់អាស៊ាន ក្នុងទំនាក់​ទំនង​នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក និងតំបន់មហាសមុទ្រឥណ្ឌា។

៥- រំលឹកឡើងវិញអំពីការគាំទ្រ​ដ៏​រឹងមាំរបស់អាស៊ាន ចំពោះប្រព័ន្ធពាណិជ្ជកម្មពហុភាគីដែលបើកចំហ មានតម្លាភាព គ្មានការរើសអើង និងផ្អែកលើវិធានច្បាប់ រួមទាំងតាមរយ:ការចូលជាធរមានឲ្យបានឆាប់ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងភាព​ជាដៃគូ​សេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់ (RCEP) និងការអនុវត្តឲ្យបានពេញលេញ នូវកិច្ចព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្មសេរីរបស់អាស៊ានបូកមួយ។

៦-លើកកម្ពស់ការបន្ស៊ីគ្នា ការបំពេញបន្ថែម និងការរួម​បញ្ចូលគ្នាលើការដោះស្រាយបញ្ហា អន្តរវិស័យដូចជា សកម្មភាពផ្នែកអាកាធាតុ ការការពារបរិស្ថាន និងសន្តិសុខតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណែត ដើម្បីដោះស្រាយផលប៉ះពាល់រួម និងផលវិបាកនៃបញ្ហា​ប្រឈម ដែលមានទំនាក់ទំនងរវាងគ្នានេះ។

៧- ពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការឆ្ពោះទៅរកការកែលម្អ នៃប្រព័ន្ធសុខភាពសាធារណ:សកលរបស់​យើង និងឆ្ពោះទៅរកការធានាឲ្យបាន នូវការទទួលបាន​ថ្នាំ​ប្រកបដោយសមធម៌ សម្រាប់ការព្យាបាល ជំងឺកូវីដ-១៩ ដោយធ្វើឲ្យវ៉ាកសាំងកូវីដ-១៩ ជាទំនិញ​សាធារណ:សកល អាចរកបាន និងមានតម្លៃ សមរម្យសម្រាប់មនុស្សទូទៅ។

៨- លើកទឹកចិត្ត​ឲ្យ​មានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបន្ថែមទៀត ក្នុង​សសរស្តម្ភទាំងបី នៃសហគមន៍អាស៊ាន និងសម្រាប់​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ដើម្បីបន្តកិច្ចខិតខំប្រឹង​ប្រែង ក្នុងការធ្វើឲ្យប្រសើរឡើង នូវការសម្រប​សម្រួល​បញ្ហា​អន្តរវិស័យ និងឆ្លងសសរស្តម្ភ ឆ្ពោះទៅសម្រេចបាន នូវចក្ខុវិស័យសហគមន៍អាស៊ាន២០២៥ និង​ការអភិវឌ្ឍទស្សនវិស័យអាស៊ានក្រោយឆ្នាំ២០២៥។

 

៩-ពង្រឹងស្ថាប័ននានារបស់អាស៊ាន ដោយ​គាំទ្រ​ដល់ស្ថាប័ន និងយន្តការសម្របសម្រួល ដែលមានស្រាប់ ដើម្បីពង្រឹង​កិច្ចខិតខំប្រឹង​ប្រែង​កសាង​សហគមន៍នៅក្នុងអាស៊ាន និងជាមួយដៃគូខាងក្រៅ ហើយព្រមទាំងគូសបញ្ជាក់បនថែមទៀត អំពីមជ្ឍភាពនិងឯកភាពអាស៊ាន ដែលនឹងធ្វើឲ្យទំនាក់ទំនងនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមរបស់​អាស៊ាន នៅតំបន់និងក្រៅតំបន់ឲ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅថែមទៀត។

 

មតិយោបល់