ព័ត៌មានសេដ្ឋកិច្ច

កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៅប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងតំបន់អាស៊ីបូព៌ា និងប៉ាស៊ីហ្វ៊ិកនៅមានភាពរឹងមាំ

របាយការណ៍​ចុងក្រោយ​របស់​ធនាគារពិភពលោក​ស្តីពី​ស្ថាន​ភាព​សេដ្ឋកិច្ច​ក្នុង​តំបន់​ បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​នៅ​ប្រទេសដែលកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងតំបន់អាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វ៊ិក ត្រូវ​បាន​គេ​រំពឹង​ទុក​ថា​នឹង​បន្ត​រក្សា​ភាពរឹងមាំ​ដដែល ហើយ​កំណើន​នេះ​នឹង​មាន​ដល់​ទៅ​ ៦.៣ភាគរយ ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៨។

ការ​រំពឹង​ទុក​ថា​សេដ្ឋកិច្ច​សាកលលោក ​នឹង​បន្ត​​ងើប​ឡើងទូលំទូលាយ ហើយ​តម្រូវ​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​ក្នុង​ស្រុក​នឹង​នៅ​តែ​រក្សាបាន​​ភាពរស់​រវើក​ ដែលជាមូលដ្ឋាននាំ​ឱ្យ​មាន​ការ​ប្រមើល​​អនាគតនៃសេដ្ឋកិច្ចប្រកប​ដោយ​ភាព​វិជ្ជមានបែបនេះ។

យ៉ាងណា​ក៏ដោយ ហានិភ័យ​កំពុង​កើត​ឡើង​ថ្មីៗ​ចំពោះ​ស្ថិរភាព និង​កំណើន​ប្រកប​ដោយ​ចីរភាព​ តម្រូវ​ឱ្យ​មាន​ការយកចិត្តទុកដាក់​ឱ្យ​បាន​ដិត​ដល់។

របាយការណ៍​ដែលមាន​ចំណងជើងថា «បង្កើន​សក្តា​នុពល» (Enhancing Potential) ​ជា​ការ​ចេញ​ផ្សាយខែ​មេសា ឆ្នាំ​២០១៨​ នៃ​​​ បច្ចុប្បន្នភាពសេដ្ឋកិ​ច្ចតំបន់អាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វ៊ិក របស់​ធនាគារពិភពលោក​ ដែល​ត្រូវ​បាន​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃនេះ បាន​គូសបញ្ជាក់ថា បើ​ទោះ​ជា​មាន​ការ​រំពឹង​ទុកល្អក៏ដោយ អ្នក​ធ្វើ​គោលនយោបាយ​នៅក្នុងតំបន់​យកល្អគួរ​តែ​ទទួលស្គាល់ហើយ​រក​វិធី​លៃលក​ដោះ​ស្រាយ​ជាមួយ​បញ្ហា​ប្រឈម​នានា​ដែល​កំពុង​តែលេចឡើង។

លោកស្រី វិចតូរៀ ក្វាក្វា អនុប្រធានធនាគារពិភពលោកប្រចាំតំបន់អាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វិក បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «កំណើន​ដែលរីកចម្រើនខ្លាំងនេះបាន​ជួយ​​ឱ្យ​តំបន់​នេះ​ទទួល​បាន​ផល​ចំណេញ​ធំធេង​ក្នុង​ការ​កាត់​បន្ថយ​ភាព​ក្រី​ក្រ​តោកយ៉ាក។ ដើម្បី​រក្សា​ភាពជោគជ័យនេះ ហើយបង្កើន​​​ការ​រំពឹង​ទុកល្អ​សម្រាប់​មនុស្ស​មួយ​ភាគធំ​ក្នុង​ចំណោម​ប្រជា​ជន​ដែល​​មិន​ទាន់​មានសន្តិភាព​ផ្នែក​សេដ្ឋ​កិច្ចនៅឡើយ ​គេ​ចាំ​បាច់​ត្រូវ​តែ​រក្សា​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​ប្រកបដោយចីរភាពក្នុង​រយ:​ពេល​វែង​ឆ្ងាយមួយ​»។

ក្រោយ​ពី​មាន​កំណើន​លឿន​ហួស​ពីការរំពឹង​ទុក​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៧កន្លងមក សេដ្ឋកិច្ច​ប្រទេស​ចិន​ត្រូវ​បាន​រំពឹង​ទុក​ថា​នឹង​ថយ​​ល្បឿន​បន្តិច​មក​វិញ​មក​នៅ​ត្រឹម​ ៦,៥​ភាគរយ ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៨ ដោយ​សារ​តែ​សេដ្ឋកិច្ច​នេះ​បន្ត​បង្វែរទិស​​របស់​ខ្លួន​ពី​ការ​ធ្វើ​វិនិយោគ​ឆ្ពោះ​ទៅ​រក​ ផ្នែក​តម្រូវការ​ប្រើ​ប្រាស់​ក្នុង​ស្រុក​វិញ តាម​រយ:គោលនយោបាយ​ដែល​ផ្តោត​កាន់​តែ​ច្រើន​ទៅលើ​ការ​បន្ថយ​ការ​ពង្រីក​ឥណទាន ហើយ​ងាក​មក​បង្កើន​គុណភាព​របស់កំណើនវិញ។

ក្រៅ​ពីប្រទេស​ចិន កំណើន​ក្នុងប្រទេសដែលកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ក្នុង​តំបន់អាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វ៊ិក ត្រូវ​បាន​គេ​រំពឹង​ទុក​ថានឹង​​នៅថេរ​ត្រឹម​៥,៤​ភាគរយ ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៨ ដែលជា​ការ​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ឱ្យ​ឃើញ​នូវ​ការ​បន្ត​មាន​​តម្រូវ​ការខ្លាំងទាំង​ក្នុង​ស្រុក និង​ក្រៅស្រុក។

កំណើនក្នុង​ប្រទេស​ឥណ្ឌូនេស៊ី និង​ប្រទេសថៃ ត្រូវ​បាន​គេ​រំពឹង​ទុក​ថា​នឹង​មាន​ភាព​រឹងមាំ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៨ ដោយ​សារ​តែ​មាន​ទស្សនវិស័យ​ល្អជាង​មុន​សម្រាប់​ការ​វិនិយោគ និង​តម្រូវការ​ប្រើប្រាស់​ជា​ឯកជន។ នៅ​ប្រទេស​ហ្វ៊ីលីពីន កំណើនសេដ្ឋកិច្ច​​ក៏​ទំនង​ជា​​រក្សា​បាន​លំនឹង​ដែរ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៨ នេះ។  នៅ​ប្រទេស​ម៉ាឡេស៊ី និង​ប្រទេសវៀតណាម កំណើន​ត្រូវ​បាន​រំពឹង​ទុក​ថា​នឹង​ថម​ថយ​ថាមពលបន្តិច​មកវិញ ដោយសារ​ការ​វិនិយោគ​សាធារណ:នៅ​មាន​ទំហំ​មធ្យម​ដដែលនៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ម៉ាឡេស៊ី ​ហើយ​នៅក្នុង​ប្រទេស​វៀតណាមឯណោះវិញ ផលិតកម្ម​កសិកម្ម​ក៏​រក្សា​លំនឹង​នៅ​ដដែល​ដែរ​ ក្រោយ​ពីបាន​​ងើប​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៧។

ដើម្បី​ដោះស្រាយជាមួយ​ហានិភ័យ​ចំពោះ​ស្ថិរ​ភាព​ម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច បណ្តា​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់​ចាំបាច់​ត្រូវពិចារណា​​រឹត​ត្បិត​​គោលនយោបាយ​រូបិយវត្ថុ ហើយ​ពង្រឹង​ថែមទៀត​នូវ​ការ​ប្រយ័ត្ន​ប្រយែង​ផ្នែក​បទ​បញ្ញត្តិ​ម៉ាក្រូ​សេដ្ឋកិច្ច។ ប្រការនេះ​សំខាន់​ជា​ពិសេស​នៅ​ក្នុង​បណ្តា​ប្រទេស​ដែល​បំណុលមាន​កម្រិត​​ខ្ពស់ ឬ​កំណើន​ឥណទាន​ខ្លាំង​ពេក​ ដែលធ្វើ​ឱ្យ​វិស័យ​ហិរញ្ញ​វត្ថុ​កាន់​តែ​ងាយ​មាន​ភាព​រង​គ្រោះ នៅ​ពេល​ដែល​ការ​ប្រាក់​ត្រូវ​បាន​ដំឡើង​នៅ​ក្នុង​បណ្តា​ប្រទេស​សេដ្ឋកិច្ច​ជឿនលឿន។

បង្កើន​សមត្ថ​ភាពប្រកួត​ប្រជែង​ក៏​សំខាន់​ដែរ​សម្រាប់​បណ្តា​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់ នៅ​ពេល​ដែលពួកគេ​ស្វះ​ស្វែង​សម្រួល​ខ្លួន​​ទៅតាម​ការ​ប្រែប្រួល​ក្នុង​ពេល​បច្ចុប្បន្ននៅ​ក្នុង​ផ្នែក​ផលិតកម្ម ក្រោម​ឥទ្ធិពល​នៃ​ការ​វិវត្ត​របស់​បច្ចេកវិទ្យា។ ទិដ្ឋ​ភាព​ជា​ច្រើន​របស់​បរិយាកាសផ្នែក​ធុរកិច្ច​ទំនង​ជា​នឹង​កាន់​តែ​មាន​សារ:សំខាន់​ជាង​តម្លៃ​ពលកម្ម សម្រាប់​​ការ​កំណត់​ជោគ​វាសនា​របស់​បណ្តា​ប្រទេសដែល​ផ្អែក​លើ​វិស័យ​​ផលិតកម្ម។ ហើយ​ដរាបណាបច្ចេកវិទ្យា​នៅ​តែ​បន្ត​វិវត្ត​ទៅមុខ ចំណេះដឹង​អំពីលេខ ការចេះ​អាន​និង​សរសេរ និង​ការ​ស្គាល់​បច្ចេកវិទ្យា​ឌីជីថល ជា​ធាតុ​សំខាន់​​ចាំ​បាច់​ជា​សារវន្តសម្រាប់​​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​។

បង្កើន​ប្រសិទ្ធ​ភាព​របស់​សាលារៀន​គឺ​ជា​អាទិភាពមួយ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេសជា​ច្រើន​ក្នុង​តំបន់ ដែល​មាន​សិស្ស​ភាគ​ច្រើន​ទៅសាលា​មែន ប៉ុន្តែ​ក៏​មាន​ច្រើន​នាក់​ក្នុង​ចំណោម​នោះ​ដែល​មិនរៀន​សូត្រ​ចេះដែរ។ ជំហាន​សំខាន់​ដំបូងគេ​គឺ​រៀប​ចំ​ស្ថាប័ន​ឱ្យ​ស៊ីចង្វាក់​គ្នា​ ហើយ​បង្កើត​ប្រព័ន្ធ​រដ្ឋបាល​មាន​សមត្ថ​ភាព​ពេញលេញ​មួយ ​ដើម្បី​​ធានា​ឱ្យ​មាន​លក្ខខណ្ឌ​ជា​មូលដ្ឋាន​សម្រាប់​ការ​រៀន​សូត្រ​ចេះ។ បន្ថែមលើនេះ ប្រព័ន្ធអប់រំគួរ​តែ​ផ្តោតលើ៖ ការ​ធានា​ឱ្យ​មាន​សមធម៌​ក្នុង​ការ​ចាយ​វាយ​លើក​ការ​អប់រំ​កម្រិត​បឋមសិក្សា ការ​ត្រៀម​លក្ខណ:​សិស្ស​សម្រាប់​ការ​រៀនសូត្រ​ចាប់​ផ្តើម​ពី​កម្រិត​មត្តេយ្យ បង្កើន​ការ​សម្រិត​សម្រាំងក្នុង​ការ​ជ្រើស​រើស​​និង​បៀវត្សរ៍​សម្រាប់​អ្នកដែល​ចង់​ក្លាយ​ខ្លួន​ជា​គ្រូប​ង្រៀនអាជីព និង​ប្រើ​ប្រាស់​​ការ​វាយ​តម្លៃ​ជា​លក្ខណ:​ប្រព័ន្ធ​ដើម្បី​​ផ្តល់​ព័ត៌​មាន​បំពេញ​តម្រូវ​ការនៃ​ការ​រៀប​ចំ​កម្ម​វិធី​បង្រៀន។

ដើម្បី​ធានាឱ្យ​បាន​ថា​ពលរដ្ឋ​ដែល​ខ្វះ​សន្តិ​សុខ​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច​មិន​ត្រូវ​បាន​គេរំលង​ចោល​ឱ្យ​នៅ​ខាង​ក្រោយ​ទេ គន្លឹះសំខាន់​គឺ​ត្រូវ​ពង្រឹង​ការ​គាំពារ​ផ្នែកសង្គម និង​កម្ម​វិធី​ធានារ៉ាប់រង​ និង​បង្កើន​ភាព​រឹងប៉ឹង​ស្វិតស្វាញ​របស់​ពលរដ្ឋ​ចំពោះ​មុខ​សភាពការណ៍​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច​នានា។ ភាព​រឹងប៉ឹង​ស្វិត​ស្វាញផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច​មាន​សារ:សំខាន់​ជា​ពិសេស​​សម្រាប់​បណ្តា​ប្រទេសនៅ​កោះ​ប៉ាស៊ីហ្វ៊ិក ដែលអាច​ជួយ​ឱ្យ​មាន​ភាព​រឹងមាំ​បាន​តាម​រយ:ការ​បង្កើន​មូលនិធិអធិបតេយ្យ​បម្រុង​របស់​រដ្ឋ និងការ​បង្កើន​​លទ្ធ​ភាពទទួល​បាន​សេវា​អន្តោប្រវេសន៍​បណ្តោះអាសន្ន​៕

មតិយោបល់