ចិន: នៅក្នុងជំនួបសេដ្ឋកិច្ចនិងយុទ្ធសាស្រ្តរវាងអាមេរិកនិងចិនលើកទី៨ បានពិភាក្សានៅទីក្រុងប៉េកាំង នឹងគ្របដណ្តប់លើបញ្ហានៅឯនាយសមុទ្រចិនខាងត្បូង រួមទាំងការបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ, សន្តិសុខអ៊ិនធើណែត, អំពើភេរវកម្ម, ពាណិជ្ជកម្មនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចផងដែរ។
លោក Xi Jinping បានថ្លែងថាប្រទេសចិននិងអាម៉េរិកចាំបាច់ត្រូវតែទុកចិត្ដគ្នាជាច្រើនទៀត ដូចជាភាគីទាំងពីរបានស្វែងរកដើម្បីកាត់បន្ថយភាព តានតឹងនៅលើសមុទ្រចិនខាងត្បូង នៅថ្ងៃចន្ទទី០៦ មិថុនានេះ ចំពោះកិច្ចពិភាក្សាប្រចាំឆ្នាំក្នុងទីក្រុងប៉េកាំង។
ប្រទេសចិនបានអះអាងថា ដែនសមុទ្រស្ទើរតែទាំងអស់ជារបស់ខ្លួន បើទោះបីជាការប្រកួតប្រជែងទាមទារដោយប្រទេសជិតខាងជាច្រើនទៀតក្នុងតំ បន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហើយបានកសាងកោះសិប្បនិម្មិតយ៉ាងឆាប់រហ័ស ដើម្បីប្រើប្រាស់កម្លាំងយោធា។
ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានឆ្លើយតបដោយការបញ្ជូននាវាចម្បាំងទៅជិតនឹងថ្មប៉ប្រះទឹកក្នុងដែនសមុទ្រដែលចិនបានអះអាងថាជាកម្មសិទ្ធិរបស់ខ្លួន ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យក្រុងប៉េកាំងក្តៅក្រហាយជាមួយនឹងអាមេរិក។
លោកស៊ីបាននិយាយថា ប្រទេសចិននិងសហរដ្ឋអាមេរិកចាំបាច់ត្រូវតែបង្កើនការជឿទុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមកនៅក្នុងការបើកកិច្ចពិភាក្សាជាយុទ្ធសាស្រ្តប្រចាំឆ្នាំ ហើយលោកបានអំពាវនាវឱ្យមានទ្វេរដងដដែលនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងសម្រាប់ប្រទេសទាំងពីរ ដើម្បីគ្រប់គ្រងជម្លោះនិងជៀសវាងការកាត់សេចក្តីខុសជាយុទ្ធសាស្រ្ត។ ជម្លោះខ្លះអាចនឹងមិនត្រូវបានដោះស្រាយសម្រាប់ពេលនេះ ប៉ុន្តែភាគីទាំងពីរគួរតែបង្ហាញអាកប្បកិរិយាជាក់ស្តែង និងក្នុងន័យស្ថាបនាឆ្ពោះទៅរកបញ្ហាទាំងនោះ។ នៅតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិកត្រូវមានដំណាក់កាលសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការពុំមែនជាការប្រកួតប្រជែងជាមួយគ្នានោះទេ។
ជាការឆ្លើយតបសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិកលោក John Kerry បានអំពាវនាវឱ្យមានដំណោះស្រាយការទូតដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ។ យើងកំពុងស្វែងរកដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធីក្នុងជម្លោះនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងប្រឆាំងនឹងប្រទេសណាមួយក្នុងការដោះស្រាយបណ្តឹងតាមរយៈសកម្មភាពជាឯកតោភាគី ពោលគឺសំដៅទៅលើការពង្រីកអាជីវកម្មកាន់តែខ្លាំងឡើងរបស់ចិននៅក្នុងតំបន់នេះ។
ប្រទេសហ្វីលីពីន ព្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ីនិងប្រទេសវៀតណាម បានទាមទារនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលរួមមានផ្លូវហោះហើរ ដឹកជញ្ជូននៅទូទាំងពិភពលោក ហើយត្រូវបានគេជឿថា មានប្រេងនិងឧស្ម័នធម្មជាតិយ៉ាងសំខាន់។
មតិយោបល់