ព័ត៌មានសិល្បៈ និងកម្សាន្ត

តោះ!អាន​រឿងធនញ្ជ័យ

នេះនឹងនិយាយពីរឿងធនញ្ជ័យ កាលដើមឡើយមកចាប់កំណើតក្នុងពោះនាងម្ដាយៗដេកទៅយល់សប្ដិតែទៀប ឯព្រឹកដូចជាយល់សូង យល់សប្ដិបេះដូងបេះទាំងបានផ្លែ យល់សប្ដិឃើញខែៗនោះពេញបូរមី នាងនោះភ្ញាក់ឡើងពីដេកគិតថា សប្ដិនេះល្អណាស់ បើដូច្នេះអញនឹងទៅឱ្យហោរមើលឱ្យបានដឹងថាសប្ដិនេះល្អ ឬអាក្រក់ គិតស្រេចយកទៀនធូប ទៅដល់ផ្ទះហោរ អ្នកហោរមិននៅ នៅប្រពន្ធហោរ នាងនោះទៅដល់ផ្ទះហោរហើយសួរថា អ្នកហោរនៅទេ ប្រពន្ធហោរប្រាប់ថាមិននៅទេ រកគាត់ថ្វីនាងនាងនោះប្រាប់ថា មករកគាត់ឱ្យទាយ ត្បិតខ្ញុំដេកទៅយល់សប្ដិទៀប ឯព្រឹកហាក់ដូចយល់សូងយល់សប្ដិឡើងបេះដូងបោះបានទាំងផ្លែ យល់សប្ដិឃើញខែៗនោះពេញបរមី ប្រពន្ធហោរប្រាប់ដឹងសព្វគ្រប់ថានាងនោះនឹងកើតកូនៗនោះប្រុសហើយនឹងបានជាស្ដេច ដឹងដូច្នោះគិតថា អញនឹងទាយឱ្យទៅជាខ្ញុំគេ នាងនោះស្ដាប់នាងប្រពន្ធហោរទាយដូច្នោះហើយ ក៏លាវិលមកផ្ទះវិញ។

ដល់សម្រាលកូននោះមកប្រុស បានអាយុ៧ឆ្នាំ ដើរទៅលេងខាងផ្ទះមហាសេដ្ឋីសព្វៗថ្ងៃ ឯប្រពន្ធមហាសេដ្ឋីត្បាញលើផ្ទះ បោះត្រល់ទៅវាធ្លាក់ទៅដីក្រឡេកមើលទៅឃើញធនញ្ជ័យនៅនោះស្រែកហៅថាអាជ័យរើសត្រល់ឱ្យអញ ទើបធនញ្ជ័យសូរថា បើខ្ញុំរើសត្រល់ តើឱ្យរបស់អ្វីខ្ញុំ ប្រពន្ធមហាសេដ្ឋីថា អញឱ្យអំបុកអាជ័យឯង ធនញ្ជ័យថាឱ្យតិច ឬច្រើន នោះនាងប្រពន្ធមហាសេដ្ឋីប្រាប់ថាអញឱ្យច្រើន ទើបធនញ្ជ័យរើសត្រល់ ហើយអង្គុយចាំទារអំបុកអំពីប្រពន្ធមហាសេដ្ឋីថា ឱ្យអំបុកមក ខ្ញុំនឹងទៅផ្ទះ ប្រពន្ធមហាសេដ្ឋីឱ្យអំបុកមកធនញ្ជ័យៗថាតិចណាស់ ឱ្យច្រើនទៀត ទើបប្រពន្ធមហាសេដ្ឋីឱ្យយកអំបុកមកឱ្យធនញ្ជ័យច្រើនមួយកញ្ជើ ធនញ្ជ័យនៅតែថាឱ្យច្រើនទៀត នោះប្រពន្ធមហាសេដ្ឋីថា អញឱ្យអស់ច្រើនប៉ុណ្ណោះឯង ធនញ្ជ័យស្ដាប់ហើយ ខឹងយំទារតែអំបុកច្រើនៗនោះ ឭទៅដល់មហាសេដ្ឋីៗដើរចូលមកមើលហើយសួរថា អាជ័យថ្វីក៏យំ ទើបប្រពន្ធមហាសេដ្ឋីប្រាប់ថា ខ្ញុំឱ្យរើសត្រល់ឱ្យខ្ញុំថាឱ្យអំបុកច្រើន ឥឡូវខ្ញុំឱ្យមួយកញ្ជើវានៅតែថា ឱ្យច្រើនទៀតឥឡូវនេះវាអង្គុយតែយំ នោះ មហាសេដ្ឋីថា ឱឯងមិនដឹងចិត្តអាជ័យទេ មានតែអញឱ្យវា ទើបវាព្រមសុខចិត្ត ទើបមហាសេដ្ឋីហៅថា អាជ័យមកឯណេះអញនឹងឱ្យអំបុកឯងច្រើន ឯធនញ្ជ័យឭមហាសេដ្ឋីហៅដូច្នោះហើយ ដើរទៅតាមមហាសេដ្ឋី ទើបមហាសេដ្ឋីឱ្យយកចង្អេរ១មកដាក់អំបុកនឹងចង្អេរបានជា២ដុំហើយ សួរថា អាជ័យអាមើលអំបុកណាច្រើន ធនញ្ជ័យថានេះច្រើន នេះតិច ទើបមហាសេដ្ឋីថា បើឯណាច្រើនអាឯងយកច្រើននោះចុះ ធនញ្ជ័យយកអំបុកនោះ ហើយក៏គិតតែក្នុងចិត្តឯងថា ឱអញចាញ់បោកមហាសេដ្ឋីនេះហើយ អញនឹងផ្ចាញ់ប្រាជ្ញាគាត់នេះឱ្យបាន ទើបអញសុខចិត្ត។ ធនញ្ជ័យគិតដូច្នោះស្រេចហើយដើរទៅដល់ម្ដាយ ឪពុក ប្រាប់ម្ដាយថា អ្នកម៉ែទៅយកប្រាក់សេដ្ឋី ខ្ញុំនឹងទៅជាខ្ញុំមហាសេដ្ឋី នឹងបម្រើលោកតាចិត្តខ្ញុំប៉ង ខ្ញុំមិននៅនឹងអ្នកម៉ែទេ។ ម្ដាយធនញ្ជ័យស្ដាប់កូនថាដូច្នោះហើយសួរកូនថា អ្នកមាសម្ដាយ ម្ដាយនឹងមានជំពាក់បំណុលគេក៏ទេ ម្ដេចក៏ឱ្យម្ដាយយកកូនទៅនៅជាខ្ញុំគេដូច្នោះ ទើបធនញ្ជ័យប្រាប់ម្ដាយថា ខ្ញុំទៅនៅផ្ចាញ់ប្រាជ្ញាលោកមហាសេដ្ឋីទេ ឱ្យកូនទៅនៅជាខ្ញុំមហាសេដ្ឋីអំពីថ្ងៃនោះឯង។

ឯមហាសេដ្ឋីក៏ប្រើចៅធនញ្ជ័យ ឱ្យកាន់ថាសស្លាដើរតាមទៅគាល់ស្ដេចសព្វៗថ្ងៃទៅ ឯធនញ្ជ័យដើរក្រដល់ ត្បិតមហាសេដ្ឋីជិះសេះនឹងដើរមិនទាន់ បានជាមហាសេដ្ឋីស្រដីថា អាជ័យឯងដើរដូចម្ដេចក៏មិនទាន់អញ ទើបធនញ្ជ័យប្រាប់ថា ត្បិតខ្ញុំខ្លាចវាជ្រុះប្រអប់អំពីថាសស្លា ទើបមហាសេដ្ឋីស្រដីប្រាប់ថា អំពីថ្ងៃនេះទៅ អាឯងរត់ឱ្យតែបានតែទាន់សេះអញ បើវាជ្រុះរបស់កុំឈប់រើសឡើយ ធនញ្ជ័យស្ដាប់ហើយឆ្លើយថាបាទ។

លុះដល់ថ្ងៃឯក្រោយវិញទៀតនោះ ធនញ្ជ័យនឹងទៅតាមមហាសេដ្ឋីកាលមហាសេដ្ឋីឡើងជិះសេះបរចេញទៅ ធនញ្ជ័យក៏រត់តាមក្រោយសេះជ្រុះអស់ប្រអប់ស្លាអំពីក្នុងថង់ស្រេះនោះ នៅតែថាសស្លា ហើយនិងថង់ស្រែះទទេ លុះទៅដល់សាលាមហាសេដ្ឋីចុះអំពីលើខ្នងសេះហើយឡើងលើសាលា ជួបជុំ អង្គុយនឹងអស់នាម៉ឺនធំតូច ហើយហៅទៅថា អាជ័យយកថាស់ស្លាមកឱ្យអញស៊ី ឯធនញ្ជ័យយកថាសស្លាជូនមហាសេដ្ឋី ហើយថយមកអង្គុយនៅទីមួយដ៏សមគួរនឹងខ្លួនឯង មហាសេដ្ឋីទទួលថាសស្លាមកហើយ ក៏មើលទៅឃើញតែថាសទទេ ខ្មាសគេមិនហ៊ានស្រដីថាអ្វីៗឡើយ លុះដល់ពេលត្រលប់មកផ្ទះវិញ ហើយហៅថា អាជ័យអាមកណេះ ឯធ្នញ្ជ័យឭមហាសេដ្ឋីហៅដូច្នោះហើយ ក៏ដើរចូលទៅ។ មហាសេដ្ឋីក៏សួរថា អាជ័យឯងដូចជាធ្លាក់ប្រអប់អស់មិនរើសឡើងវិញ ធ្នញ្ជ័យនជម្រាបថាខ្ញុំខ្លាចដើរមិនទាន់តាមលោកតា បានជាខ្ញុំមិនហ៊ានឈប់រើស ត្បិតលោកតាផ្ដាំឱ្យខ្ញុំឱ្យទាន់សេះលោកតានោះឯង ឯមហាសេដ្ឋីស្រដីប្រាប់ថា បើទៅលើកក្រោយ ជ្រុះរបស់អ្វីឱ្យរើសកុំខាន បើមិនបានរើស អញវាយអាឯង ធនញ្ជ័យស្ដាប់ឭសម្ដីផ្ដាំដូច្នោះហើយក៏ចាំទុក។ លុះដល់ព្រឹកឡើងនឹងទៅគាល់ស្ដេច ហើយឡើងជិះសេះ ហើយធនញ្ជ័យកាន់ថាសស្លាដើរតាមក្រោយសេះ ដែលមហាសេដ្ឋីជិះនោះឯង ឯសេះនោះវាជុះអាចម៍ ធនញ្ជ័យក៏រើសអាចម៍សេះនោះដាក់ក្នុងថាសស្លានោះ ទាល់តែពេញ ហើយដើរតាមក្រោយទៅ មហាសេដ្ឋីជិះសេះទៅដល់មុន រកមើលធនញ្ជ័យបាត់។

លុះដល់ធនញ្ជ័យដើរទៅដល់ក៏សួរថា អាឯងមកឱ្យអញនឹងសួរមើលអាឯងថ្វីក៏ដើរមិនឱ្យទាន់អញ ទើបធនញ្ជ័យជម្រាបថា បានជាខ្ញុំដើរមិនទាន់លោកតានោះ ត្បិតខ្ញុំបាទឈប់រើសអាចម៍សេះវាធ្លាក់ច្រើនណាស់ត្បិតប្រសាសន៍លោក តាផ្ដាំថា បើរបស់អ្វីវាជ្រុះ ឱ្យខ្ញុំបាទឈប់រើស ហេតុដូច្នេះបានជាយូរ ទើបមហាសេដ្ឋីថា អាឯងឱ្យថាសស្លាមកអញ ធនញ្ជ័យឱ្យថាសស្លាមកមហាសេដ្ឋី មហាសេដ្ឋីមើលមិនឃើញអាចម៍នៅក្នុងថង់ស្រែះនោះ ក៏អៀនខ្មាស់អស់នាម៉ឺនដែលអង្គុយនៅសាលាជាមួយគ្នា មហាសេដ្ឋីមិនស្រដីថាអ្វីៗឡើយ ហើយក៏ចុះអំពីសាលាឡើងសេះបរទៅផ្ទះវិញ ឯធនញ្ជ័យក៏យកថាសស្លាមកហើយក៏ដើរទៅតាមមហាសេដ្ឋី លុះដល់ទៅមហាសេដ្ឋី។ ហៅថាអាជ័យឯងកុំដើរតាមអញទៅគាល់ឡើយ អាឯងសមតែនៅចាំចម្ការវិញទើបសមនឹងមុខងារអាឯង ហើយមហាសេដ្ឋីស្រដីប្រាប់ថា តាំងតែពីថ្ងៃនេះទៅ អាឯងទៅចាំចម្ការតែសព្វៗថ្ងៃទៅ ឯធនញ្ជ័យស្ដាប់ហើយក៏ឆ្លើយថា បាទ ហើយក៏ដើរទៅចាំចម្ការនោះដូចមហាសេដ្ឋីប្រើដូច្នោះឯង។

ឯអស់ដំណាំនៅក្នុងចម្ការនោះ សត្វគោក្របីវាស៊ីអស់ ធនញ្ជ័យនឹងមានដេញក៏ទេ លុះដល់មហាសេដ្ឋីដើរទៅមើលចម្ការនោះ ក៏មិនឃើញមានដំណាំអ្វីឡើយ ឃើញតែគោក្របីវាស៊ីអស់ ហើយហៅថា អាជ័យអើយ អាមកណេះអញនឹងសួរអាឯងមើល ឯធនញ្ជ័យស្ដាប់ហើយក៏ដើរចូលទៅហើយក៏សំពេះក្រាបនៅ មុខមហាសេដ្ឋី នៅ ស្ងៀមចាំស្ដាំមហាសេដ្ឋីនឹងថាដូចម្ដេច មហាសេដ្ឋីសួរថា អាជ័យដើរទៅឯណាក៏មិនដេញគោក្របីវាស៊ីដំណាំអស់ ទើបធនញ្ជ័យឆ្លើយថា បានជាខ្ញុំបាទពុំដេញគោក្របីវាស៊ីដំណាំនោះ ត្បិតលោកតាមិនផ្ដាំឱ្យដេញគោក្របី លោកតាផ្ដាំតែថា ឱ្យខ្ញុំបាទមើលតែចម្ការ ឥឡូវនេះចម្ការវានៅទេ នឹងមានបាត់ទេ ឯមហាសេដ្ឋីស្ដាប់ហើយក៏ស្ងៀម ហើយគិតថាអាជ័យនេះហៅពេញជាកាចណាស់ បើដូច្នោះ តើនឹងប្រើការអ្វីបាន ទើបមហាសេដ្ឋីគិតថា មានតែប្រើវាឱ្យឃ្វាលគោវិញ ទើបមហាសេដ្ឋីហៅថា អាជ័យអាឯងមកឯណេះ ធនញ្ជ័យឭហើយឆ្លើយថា បាទ ហើយដើរចូលទៅដល់ហើយអង្គុយនៅស្ងៀម ឯមហាសេដ្ឋីប្រាប់ថា អាជ័យទៅឃ្វាលគោសព្វៗថ្ងៃកុំឱ្យខានឡើយ ធនញ្ជ័យស្ដាប់ហើយក៏ជម្រាបមហាសេដ្ឋីថា ត្បិតខ្លួនខ្ញុំបាទឥតមានប្រពន្ធ ឥឡូវនេះលោកតាឱ្យទៅឃ្វាលគោនោះ ខ្ញុំបាទអរហើយនឹងបានប្រពន្ធច្រើន ខ្ញុំបាទជម្រាបថាគោញីទាំងអស់ ដែលមានប៉ុន្មាននៅក្នុងរោងនេះ ឈ្មោះតែគោញី ខ្ញុំបាទយកធ្វើជាប្រពន្ធទាំងអស់។

ធនញ្ជ័យជម្រាបមហាសេដ្ឋីរួចហើយក៏លា ទៅសព្វៗថ្ងៃ ហើយបើមានគោឈ្មោលឯណាវាមកពាក់គោញីនោះ ធនញ្ជ័យក៏ចាប់ថា គោញីនោះ វាលួចប្រពន្ធខ្លួនហើយចងទុកជាច្រើនណាស់ ម្ចាស់គោឈ្មោលគេមកសុំយក ធនញ្ជ័យមិនឱ្យ ហើយប្រាប់ថាគោអ្នកឯងលួចប្រពន្ធអញ បើចងបានមានតែយកប្រាក់មកឱ្យអញ ទើបអញបើកឱ្យយកទៅ បើមិនយកប្រាក់មកឱ្យអញៗមិនបើកវាទេ ឯម្ចាស់គោនោះកាលបើបានឭធនញ្ជ័យថាដូច្នោះហើយ ក៏វិលទៅ ជម្រាបលោកមហាសេដ្ឋីថា សូមជម្រាបលោកមហាសេដ្ឋីបានជ្រាប ត្បិតលោកឱ្យធនញ្ជ័យឃ្វាលគោនោះវាចាប់គោឈ្មោលយើងខ្ញុំរាល់គ្នា អស់គោ ២០ ឬ៣០ វាថាគោនេះទៅលួចប្រពន្ធវា ហើយវាថា គោញីទាំងអស់នោះឯងលោកមហាសេដ្ឋីឱ្យជាប្រពន្ធវា បើដូច្នេះខ្ញុំបាទទាំងអស់គ្នា ពុំសុខចិត្តនឹងធនញ្ជ័យធ្វើមិនត្រូមត្រូវសូមឱ្យលោកឱ្យយកគោខ្ញុំ បាទវិញ។

ឯមហាសេដ្ឋីស្ដាប់ហើយ ក៏គិតថាអញប្រើអាជ័យនេះនឹងកើតទោសច្រើនទៅទៀត ហើយប្រើមនុស្សម្នាក់ថា អាឯងទៅហៅអាជ័យ ហើយយកទាំងគោដែលវាចាប់នោះមកផង បម្រើនោះស្ដាប់ហើយក៏ដើរទៅហៅធនញ្ជ័យដូចពាក្យមហាសេដ្ឋីប្រើនោះ ឯង ទៅដល់ហើយប្រាប់ថា ចៅជ័យឥឡូវនេះលោកមហាសេដ្ឋីប្រើអញមកហៅចៅជ័យឯង ហើយឱ្យយកទាំងគោដែលចាប់របស់គេនោះទៅផង ធនញ្ជ័យស្ដាប់ហើយក៏ឆ្លើយថា បើដូច្នោះ ឯងជួយដឹកគោឱ្យអញផង ហើយក៏ដឹកគោនោះយកទៅដល់មហាសេដ្ឋី អាបម្រើទៅជម្រាបថា ចៅជ័យមកដល់ហើយយកទាំងគោនោះមកផង មហាសេដ្ឋីសួរថា អាជ័យឯងដូចម្ដេចក៏បានជាទៅចាប់គោគេហើយថាជាសួចប្រពន្ធអាឯង ឯធនញ្ជ័យជម្រាបថា ខ្ញុំបាទបានជម្រាបសូមយកគោញីនោះឯងជាប្រពន្ធខ្ញុំបាទ ឥឡូវនេះគោឈ្មោលទាំងអស់នេះឯងវាដេញចង់ប្រពន្ធរបស់ខ្ញុំហើយបាន ជាខ្ញុំបាទចាប់ចងទុកនឹងយកមកប្ដឹងលោកតា បើលោកតាមានប្រសាសន៍ដូចម្ដេចក៏ខ្ញុំបាទព្រម មិនហ៊ានទទឹងទេ។

ឯមហាសេដ្ឋីស្ដាប់ធនញ្ជ័យជម្រាប ដូច្នោះហើយ ទើបប្រាប់ថា អាឯងឱ្យគោរបស់គេទៅម្ចាស់គេវិញ ហើយខ្លួនអាឯងកុំទៅឃ្វាលគោទៀត វាបង្កើតទោសច្រើនណាស់ អាឯងបានតែប្រើការក្នុងផ្ទះវិញទើបជា ឯធនញ្ជ័យក៏ខានពុំបានទៅឃ្វាលគោអំពីថ្ងៃនោះឯង មហាសេដ្ឋីក៏ប្រើធនញ្ជ័យឱ្យធ្វើការក្នុងផ្ទះសព្វថ្ងៃទៅ។

មានកាលមួយថ្ងៃមហាសេដ្ឋីចេញទៅអង្គុយ លេងនៅសាលាក្រៅ និយាយនឹងអស់នាម៉ឺនដែលគេមកគិតការអ្វីៗនឹងមហាសេដ្ឋី អំពីព្រឹកដល់ថ្ងៃជិតត្រង់ ពេលឃ្លានបាយ ប្រពន្ធមហាសេដ្ឋីស្រដីប្រើថាអាជ័យទៅហៅលោកតាអាឯងមកពីសាបាយ វាថ្ងៃណាស់ហើយ។

ធនញ្ជ័យស្ដាប់ហើយក៏ដើរទៅហៅ មហាសេដ្ឋីថា លោកតាអើយពីសាបាយ ដើរបន្តិចទៅហៅម្ដងស្រែកហៅទៅឭដល់មហាសេដ្ឋីៗក៏ខ្មាស់គេណាស់ តែមិនស្រដីថាឱ្យដឹងឡើយ ធនញ្ជ័យហៅហើយដើរទៅដល់មហាសេដ្ឋីហើយស្រែកថា លោកយាយឱ្យហៅលោកតាទៅពីសាបាយ ត្បិតថ្ងៃណាស់ហើយ មហាសេដ្ឋីខឹង ហើយចុះពីសាលាដើរទៅដល់ផ្ទះហើយស្រដីថា ដូចម្ដេចក៏បានអាជ័យឯងស្រែកហៅអញខ្លាំងអញម្ល៉េះបើដើរដល់ជិតសឹម ប្រាប់វាអ្វី ធនញ្ជ័យឆ្លើយថា ខ្ញុំបាទនឹងធ្វើឯងក៏ទេ ត្បិតលោកយាយប្រើឱ្យហៅលោកតាមកពីសាបាយ បានជាខ្ញុំបាទហៅដូច្នោះឯង មហាសេដ្ឋីស្រដីថា អាឯងអំពីថ្ងៃនេះទៅ បើគេប្រើឱ្យទៅហៅអញ អាឯងដើរឱ្យដល់ទៅសឹមប្រាប់អញតិចៗ កុំឱ្យគេឭឡើយ បើអាឯងហៅដូចពីមុននោះទៀត អញវាយអាឯងមិនខាន ឯធនញ្ជ័យក៏ចាំទុកក្នុងចិត្តហើយនៅយូរបន្តិចទៅ។

មានកាលមួយ ថ្ងៃមហាសេដ្ឋីដើរទៅអង្គុយឯសាលាក្រៅបង្គាប់មនុស្សម្នាឱ្យធ្វើការ គ្រានោះភ្លើងឆេះផ្ទះមហាសេដ្ឋីនោះឯង ប្រពន្ធមហាសេដ្ឋីភ័យហើយហៅថា អាជ័យទៅហៅលោកតាអាឯងប្រាប់ថាភ្លើងឆេះផ្ទះអស់ហើយ ឯធនញ្ជ័យក៏ដើរហៅមហាសេដ្ឋីថា លោកតាអើយភ្លើងឆេះផ្ទះអស់ហើយ តែថាតិចៗជើងប្រឹងតែដើរ មាត់ក៏ប្រាប់តិចៗថា លោកតាអើយភ្លើងឆេះផ្ទះអស់ហើយ មហាសេដ្ឋីក្រឡេកមើលមកឃើញធនញ្ជ័យដើរ ហើយធ្វើមាត់ម្ហបៗ មហាសេដ្ឋីមន្ទិលក្នុងចិត្តហើយស្រែកសួរថា អាជ័យអើយអាឯងថាអីក៏មិនថាឱ្យខ្លាំងមក អញនឹងឭ ឯធនញ្ជ័យក៏ថាតិចៗដូចដែលនោះឯង លុះដើរទៅដល់ហើយឱនទៅខ្សិបថា លោកតាភ្លើងឆេះផ្ទះអស់ហើយ ឯមហាសេដ្ឋីស្ដាប់ដឹងដូច្នោះហើយប្រើអាជ័យថា ទៅយករបស់ស្រាលៗឱ្យឆាប់ទៅ ធនញ្ជ័យក៏រត់ទៅយកឯសម្បុកមាន់ដែលវាពុំទាន់បានភ្លើងឆេះនោះ យកទៅទុកច្រើន ប្រមាណជា៣០សម្បុកមាន់នោះ លុះដល់ភ្លើងរលត់ហើយ មហាសេដ្ឋីស្រដីប្រាប់គេឱ្យយកអស់របស់ដែលយកបានភ្លើងពុំបានឆេះនោះ មកអស់ហើយ បាត់តែធនញ្ជ័យពុំឃើញយកមក នោះមហាសេដ្ឋីហៅអាជ័យឯងយកបានរបស់អីទុកខ្លះយកមកឱ្យអញនឹងមើល ឯធនញ្ជ័យថាខ្ញុំបាទយកបានច្រើនចាំខ្ញុំបាទទៅយកមកជូនហើយ ធនញ្ជ័យទៅយកសម្បុកមាន់នោះមកឱ្យមហាសេដ្ឋី ឯមហាសេដ្ឋីថា អាជ័យដូចម្ដេចក៏ទៅយកសម្បុកមាន់វិញ ឯរបស់ឯទៀតក៏អាឯងមិនយក ឯធនញ្ជ័យឆ្លើយថា ត្បិតលោកតាផ្ដាំថាយករបស់ស្រាលៗនោះឯង បានជាខ្ញុំយកសម្បុកមាន់នោះឯង វាស្រាលជាងរបស់ដទៃ។

ឯមហាសេដ្ឋីក៏ប្រាប់ថា អាឯងទៅរកចាប់នរណាជាដើមភ្លើងឱ្យឆេះផ្ទះនេះ ឯធនញ្ជ័យឭហើយក៏ដើរទៅចាប់ជើងក្រាននោះចងដាក់ឃ្នាងនាំមក ជូនមហាសេដ្ឋីហើយស្រដីជម្រាបថា ជើងក្រាននេះឯងចាដើមភ្លើងតែងតែនាំឆេះអំពីជើងក្រាននេះឯង រាល់ផ្ទះមនុស្សសព្វថ្ងៃ ប្រាកដជាឆេះជើងក្រាននេះឯង ថាបើមិនមែនទេ ខ្ញុំបានទទួលខុសឱ្យលោកតាធ្វើទោស ឯមហាសេដ្ឋីស្ដាប់ហើយក៏គិតតែក្នុងចិត្តថា អាជ័យនេះឃើញថាអញនឹងប្រើវាមិនបាន បើប្រើទៅឃើញថានឹងខូចរបស់ទ្រព្យច្រើន បើដូច្នោះមានតែអញនាំទៅថ្វាយស្ដេចឱ្យស្រឡះអំពីខ្លួនអញ គិតដូច្នោះហើយក៏ប្រាប់ថាអាជ័យឯង អញនឹងយកទៅថ្វាយហ្លួងក្នុងព្រឹកស្អែកនេះឯងហើយឯធនញ្ជ័យក៏ ស្ងៀមទៅ។

លុះដល់ព្រឹកឡើង ឯមហាសេដ្ឋីក៏រៀបខ្លួននឹងឡើងទៅគាល់ ហើយយកធនញ្ជ័យទៅផង លុះដល់ហើយក្រាបបង្គំគាល់ទើបទូលថា សូមទានក្រាបទូលត្បិតទូលព្រះបង្គំជាខ្ញុំមានក្មេងម្នាក់មាន ប្រាជ្ញាណាស់ នឹងដេញប្រាជ្ញាវាមិនទាន់ឡើយ គ្មានមនុស្សឯណានឹងកុហកដូចគ្មាន ឥឡូវនេះខ្ញុំទូលបង្គំយកមកថ្វាយជាខ្ញុំលួងធូលីព្រះបាទ ឯព្រះមហាក្សត្រស្ដាប់ហើយមានបន្ទូលត្រាស់ហៅថា អាជ័យចូលមកឱ្យ ឯធនញ្ជ័យក៏ឆ្លើយថា ព្រះករុណាពិសេស ហើយខិតចូលទៅក្រាបជិតមុខព្រះភក្ត្រ ទើបមហាក្សត្រសួរថា អាជ័យឯងនេះចេះកុហកមែនឬទេ ឯធនញ្ជ័យក្រាបទូលថា ចេះមែន ស្ដេចត្រាស់ថា បើដូច្នោះអាឯងកុហកអញនឹងមើល ទើបធនញ្ជ័យក្រាបទូលថា ឯកុហកនេះមានក្បួននៅផ្ទះទូលបង្គំជាខ្ញុំ ទើបស្ដេចត្រាស់ថា បើដូច្នោះអាឯងទៅយកមកនឹងកុហកអញមើល ទើបធនញ្ជ័យក្រាបទូលថាមានតែឱ្យហោរាសិកម្នាក់ទៅយកក្បួនកុហកអំពី ផ្ទះទូលបង្គំជាខ្ញុំទើបស្ដេចត្រាស់ប្រើមហាតលិកម្នាក់ថា អាឯងទៅយកក្បួនកុហកពីអាជ័យឱ្យឆាប់ ឯមហាតលិកនោះក្រាបថ្វាយបង្គំ ហើយក៏រត់ទៅដល់ផ្ទះធនញ្ជ័យ ហើយប្រាប់ម្ដាយធនញ្ជ័យថា ត្បិតធនញ្ជ័យប្រាប់ថាឱ្យមកយកក្បួនកុហកនោះ ឯម្ដាយស្ដាប់ហើយឆ្លើយថាគ្មានទេ ទើបស្ដេចមានព្រះបន្ទូលត្រាស់សួរថា អាជ័យអាឯងថាមានក្បួនកុហកនៅឯផ្ទះ ឥឡូវនេះឱ្យទៅយកម្ដាយអាឯងថាគ្មានទេ ទើបធនញ្ជ័យក្រាបទូលថានេះហើយហៅថាកុហកថ្វាយហើយសូមទានជ្រាប។

ស្ដេចស្ដាប់ក៏ទ្រង់ព្រះសម្រួល ហើយក៏មានព្រះបន្ទូលថា អាជ័យឯងនៅគាល់បម្រើអញសព្វៗថ្ងៃកុំឱ្យខាន ឯធនញ្ជ័យទទួលព្រះបន្ទូលហើយក៏នៅស្ងៀម ហើយគាល់បម្រើគ្មានខានដល់មួយថ្ងៃ។

មានកាលមួយ ថ្ងៃស្ដេចគិតក្នុងព្រះរាជហឫទ័យថា អញនឹងល្បងប្រាជ្ញាអាជ័យចង់ដឹងមើល លុះដល់ព្រឹកឡើងហើយស្ដេចយាងទៅកំពង់ទឹកហើយស្ដេចយាងទៅកំពង់ទឹក ហើយបានហៅអស់នាម៉ឺនធំតូចទាំងប៉ុន្មានៗរកពងមាន់មួយម្នាក់ឱ្យ ក្ដាប់ចុះទៅក្នុងទឹកមុជទៅងើបឡើងឱ្យថា តុក្កតតពង១ ថ្វាយស្ដេច ឯធនញ្ជ័យកុំឱ្យដឹងឡើយឯអស់នាម៉ឺនរកពងមាន់បាន១ម្នាក់ហើយចុះ ទឹក មុជទៅងើបឡើងថាតុក្កតតពង១ ថ្វាយហើយ ម្នាក់មុជទៅទៀតហើយងើបឡើងថា ដូចគ្នាហើយថ្វាយពងមាន់នោះគ្រប់គ្នា ហើយនៅតែធនញ្ជ័យក្រោយគេ មិនបានដឹងខ្លួនថាស្ដេចឱ្យចុះទឹកកាន់ពងមាន់ទៅដូច្នោះឡើយ ហើយស្ដេចឱ្យហៅមកថា អាជ័យអាឯងចុះទឹកមុជទៅងើបឡើងនឹងអាលថ្វាយពងមាន់ឱ្យដូចគេ ធនញ្ជ័យនឹងរកពងមាន់គ្មានហើយក៏មុជទឹកទៅងើបឡើងថា កឹគគិគលគក ឯស្ដេចមានបន្ទូលសួរថា ឯណាអាជ័យពងមាន់ ទើបធនញ្ជ័យថា ត្បិតទូលបង្គំនេះជាមាន់ឈ្មោលជាន់មាន់ញីទាំងអស់នេះឯង បានជាមានពង បើកុំទូលបង្គំជាឈ្មោលហើយជាន់ហើយជាន់មាន់ញីទាំងនេះ គ្មានពងទេក្រាបទូល សូមទ្រង់ជ្រាប ស្ដេចស្ដាប់ហើយក៏កោតប្រាជ្ញាធនញ្ជ័យ ហើយមានព្រះបន្ទូលសួរថា អាជ័យអាយុឯងមានប៉ុន្មានឆ្នាំហើយ ធនញ្ជ័យក្រាបទូលថា អាយុទូលបង្គំជាខ្ញុំបាន១១ឆ្នាំ។

ស្ដេចស្ដាប់ហើយ មានព្រះបន្ទូលប្រាប់អស់នាម៉ឺនឱ្យបានដឹង ត្បិតស្ដេចនឹងយាងទៅប្រពាតព្រៃ ឱ្យអស់នាម៉ឺនរៀបខ្លួនចាំកំណត់ដប់ថ្ងៃទៀតទើបស្ដេចយាងទៅ ឯអស់នាម៉ឺនបានប្រាប់ព្រះបន្ទូលប្រាប់ដូច្នោះហើយ ក៏រៀបខ្លួនគ្រប់នាម៉ឺនតាមមុខងាររៀងខ្លួន លុះដល់ថ្ងៃស្ដេចចេញទៅហើយហៅធនញ្ជ័យមកមានព្រះបន្ទូលបង្គាប់ថា អាជ័យឯងអញឱ្យជិះដំរីដែលដាក់ក្រយាស្ងោយទៅឱ្យបានទាន់អញ បើមិនទាន់អញ ឯងនឹងមានសេចក្ដីខុសមិនលែងឡើយ ឯដំរីនោះស្ដេចឱ្យយកដំរីចាស់នឹងដើរមិនចង់រួច ហើយឱ្យធនញ្ជ័យជិះទៅ ឯធនញ្ជ័យក៏ឡើងជិះបរទៅវាដើរមិនទាន់គេឡើយ ធនញ្ជ័យក៏ធ្វើក្ដោង ហោយយកថ្នោលដោលលើខ្នងដំរីនោះឯង។ ព្រះមហាក្សត្រស្ដេចយាងទៅដល់ព្រះពន្លា ហើយឱ្យរកធនញ្ជ័យក៏បាត់ហើយត្រាស់ថា អាជ័យនេះខុសហើយមិនខាន លុះដល់យូរបានបីម៉ោងទើបធនញ្ជ័យមកដល់ ព្រះមហាក្សត្រស្ដេចឱ្យហៅធនញ្ជ័យមកសួរថា អាជ័យឯងបរដំរីដូចម្ដេចក៏មិនទាន់អញ អាឯងខុសហើយត្បិតអញបានប្រាប់ថា ឱ្យមកទាន់កុំខាន ឯធនញ្ជ័យស្ដាប់ព្រះបន្ទូល ហើយក៏ក្រាបទូលថា ត្បិតដំរីវាមិនដើរ ទូលព្រះបង្គំជាខ្ញុំធ្វើក្តោងបើក ហើយធ្វើថ្នោលដោលផង ទូលព្រះបង្គំជាខ្ញុំនឹងបានប្រហែលក៏ទេ ហើយស្ដេចក្រសាលសប្បាយទៅលុះដល់ថ្ងៃរសៀលវិលមកវិញ ហើយចូលផ្ទំ។

ហើយស្ដេចគិតក្នុងព្រះហឫទ័យថា អាជ័យនេះមានប្រាជ្ញាណាស់ នឹងគិតធ្វើដូចម្ដេចឱ្យទាល់ប្រាជ្ញាវានោះ បើដូច្នោះ មានតែអញនឹងដេញប្រាជ្ញាវាទៀត ស្ដេចទ្រង់ព្រះរាជហឫទ័យដូច្នោះហើយ ឱ្យអស់នាម៉ឺនមុខមន្ដ្រី នូវអស់មហាតលិកឃុនម៉ឺន នូវនាម៉ឺនរកងារក្នុងងារដែលនៅក្នុងព្រះនគរ ឱ្យមកជួបជុំនឹងទ្រង់បង្គាប់ឱ្យហែស្ដេចចេញទៅលើព្រៃក្នុងថ្ងៃ ស្អែកនេះឯង តែឱ្យជិះសេះហែឱ្យគ្រប់គ្នា តែអ្នកណាគ្មានសេះជិះនឹងបានថាមានសេចក្ដីខុសមិនលែងឡើយ ឯធនញ្ជ័យកុំវាដឹងសេចក្ដីនេះឡើយ បើព្រឹកឡើងនឹងចេញទៅ ហើយសឹមនឹងប្រាប់អាជ័យថា ឱ្យរកសេះជិះទៅ លុះដល់ព្រឹកឡើងហើយស្ដេចចេញទៅ អស់នាម៉ឺនឡើងជិះសេះហែស្ដេច ឯព្រះមហាក្សត្រឱ្យហៅធនញ្ជ័យមកហើយទ្រង់បង្គាប់ថា អាជ័យឯងមកហែអញទៅ ហើយឱ្យរកសេះជិះទៅ ដើរទៅជើងទទេអញនឹងយកទោសអាឯងខុស ឯធនញ្ជ័យស្ដាប់ហើយទទួលព្រះបន្ទូលរត់ទៅរកគេគ្មាន ឥតនរណានឹងឱ្យ ព្រះមហាក្សត្រប្រាប់ធនញ្ជ័យហើយយាងស្ដេចចេញទៅ ឯធនញ្ជ័យកាលរកសេះមិនបាន ហើយទៅយកសេះកូនចគ្រង្គក្ដាប់នឹងដៃ ហើយដើរទៅហែស្ដេច។ ព្រះមហាក្សត្រស្ដេចទៅដល់ព្រះពន្លាហើយរកធនញ្ជ័យមិនឃើញធនញ្ជ័យ ដើរអំពីចម្ងាយ លុះដល់ល្មមស្ដេចទតមកឃើញក៏ប្រឹងរត់ទៅដល់ ហើយក្រាបថ្វាយបង្គំ ព្រះមហាក្សត្រស្ដេចមានព្រះបន្ទូលសួរថា អាជ័យអញឱ្យឯងជិះសេះមក ឥឡូវនេះក៏មិនជិះសេះមក ។ ធនញ្ជ័យក្រាបទូលថា សេះនេះដែលខ្ញុំជិះហែម្ចាស់ ស្ដេចស្ដាប់ហើយក៏ស្ងៀមនៅមិនមានព្រះបន្ទូលជាអ្វីឡើយ ហើយស្ដេចក៏វិលមកក្នុងព្រះរាជវាំងវិញ។

លុះដល់ព្រឹកឡើងស្ដេចត្រាស់ឱ្យហៅ ធនញ្ជ័យមកគាល់ហើយមានព្រះបន្ទួលថា អាជ័យឯងទៅបោសក្រោមដំណាក់កុំឱ្យមានសំរាមនៅក្រោមដំណាក់សព្វៗ ថ្ងៃទៅ បើឯងខាននឹងបានសេចក្ដីខុសមិនលែងឡើយ ឯធនញ្ជ័យស្ដាប់ព្រះបន្ទូល ហើយក៏រៀបខ្លួនចេញទៅបោសក្រោមដំណាក់អស់អ្នកម្នាងនោះ ហើយអស់ទាំងស្ត្រីបម្រើវាដើរទន្រ្ទាំលើក្បាលធនញ្ជ័យតែសព្វៗ ថ្ងៃ ឯធនញ្ជ័យគិតថាអស់ទាំងស្ត្រីនេះដើរលើក្បាលអញ បើដូច្នោះអញនឹងគិតធ្វើកុំឱ្យស្ដេចប្រើកុំឱ្យមកបោសក្នុងដំណាក់ នេះទៀតបានឡើយ។ គិតស្រេចហើយធនញ្ជ័យក៏ជេរថា មេដកទងចោរទាំងអស់នេះ វាបានស៊ីក៏តែគូថ វាមិនបានស៊ីក៏តែពីគូថវា ស្រែកជេរខ្លាំង ឭដល់ទៅអស់អ្នកម្នាងនៅលើដំណាក់នោះ អ្នកម្នាងខឹងនឹងធនញ្ជ័យក៏បបួលគ្នាឡើងទៅក្រាបទូលថា សូមទ្រង់ជ្រាបព្រះរាជហឫទ័យ ត្បិតត្រាស់ប្រើអាជ័យឱ្យវាទៅបោសក្រោមដំណាក់ ឥឡូវនេះវាជេរបញ្ជោរអស់យើងខ្ញុំជាទម្ងន់ មុខគួរឱ្យខ្មាសអស់មនុស្សផងទាំងពួងនឹងធ្វើជាព្រះម្នាងស្ដេចមិន បានសូមជ្រាប ឯព្រះមហាក្សត្រមានព្រះបន្ទូលថា វាជេរដូចម្ដេច ទើបអ្នកម្នាងទូលថា ជេរមេដកទងចោរទាំងអស់នេះ វាបានស៊ីតែពីគូថ វាមិនបានស៊ីក៏តែពីគូថវា ស្ដេចស្ដាប់ហើយក៏ទ្រង់ព្រះក្រោធ ត្រាស់ឱ្យហៅធនញ្ជ័យមកហើយមានបន្ទូលសួរថា អាជ័យឯងអញប្រើឱ្យឯងទៅបោសក្រោមដំណាក់ ដូចម្ដេចក៏បានជាអាជ័យឯងជេរបញ្ជោរអស់ប្រពន្ធអញមែនឬទេ?។ ទើបធនញ្ជ័យក្រាបទូលថា ទូលព្រះបង្គំជាខ្ញុំនឹងបានជេរបញ្ជោរអស់អ្នកក៏ទេ ប៉ុន្តែកាលទូលព្រះបង្គំចូលទៅបោសក្រោមដំណាក់នោះមានពីងពាងព័ទ្ធ ក្រោមដំណាក់នោះច្រើន ដល់ទូលព្រះបង្គំជាខ្ញុំចូលទៅបោសវាជាប់ក្បាលទូលព្រះបង្គំជាខ្ញុំ បានជាជេរវា មេដកទងចោរទាំងអស់នេះ វាបានស៊ីក៏តែគូថ វាមិនបានស៊ីក៏តែពីគូថវា ទូលព្រះបង្គំជាខ្ញុំនឹងបានជេរអស់អ្នកម្នាងជាម្ចាស់ក៏ទេ សូមទ្រង់ជ្រាប។ ព្រះមហាក្សត្រស្ដាប់ហើយក៏មានព្រះបន្ទូលនឹងអ្នកអស់ម្នាងថា អស់ឯងកុំខឹងនឹងវាៗនឹងបានជេរឯងក៏ទេ វាជេរតែពីងពាងទេ ទើបអស់អ្នកម្នាងក្រាបទូលថា អំពីថ្ងៃនេះទៅម្ចាស់កុំឱ្យអាជ័យវាទៅបោសក្រោមដំណាក់នោះទៀតឡើយ ព្រះមហាក្សត្រក៏ហាមធនញ្ជ័យមិនឱ្យទៅបោសក្រោមដំណាក់នោះទៀត អំពីថ្ងៃនោះ។

ឯធនញ្ជ័យក៏ខានពុំបានចូលក្រោមដំណាក់នោះ អំពីថ្ងៃនោះឯង។

ព្រះមហាក្សត្រគិតក្នុងព្រះហឫទ័យថា អាជ័យនេះវាមានប្រាជ្ញាណាស់ នឹងដេញប្រាជ្ញាមិនទាន់ បើដូច្នោះ អញនឹងឱ្យវាយកមាន់វាមកជល់នឹងមាន់អញ ហើយអញនឹងឱ្យហាមប្រាមអ្នកនគរអញកុំឱ្យនរណាឱ្យមាន់ខ្លាំង ប្រជល់មកធនញ្ជ័យទិញ ឬខ្ចី បើនរណាឱ្យខ្ចី ឬលក់ឱ្យធនញ្ជ័យ នឹងយកទោសខុសមិនខានឡើយ គិតក្នុងព្រះហឫទ័យដូច្នោះហើយស្ដេចក៏ក្រសាលសប្បាយទៅ លុះដល់ព្រឹកឡើងស្ដេចចេញមកគង់នៅសាលាក្រៅ ទ្រង់ឱ្យហៅអស់នាម៉ឺនមកជួបជុំ ហើយមានព្រះបន្ទូលបង្គាប់ឱ្យរកមាន់មកជល់នឹងព្រះលាន ហើយឱ្យធនញ្ជ័យមកដល់ហើយមានព្រះបន្ទូលបង្គាប់ថា អាជ័យឯងទៅរកមាន់អាឯងមកជល់នឹងមាន់អញឱ្យបានមកឥឡូចនេះឯង ឯធនញ្ជ័យក្រាបថ្វាយបង្គំលាហើយគិតថា ព្រះមហាក្សត្រលោកនឹងផ្ចាញ់ប្រាជ្ញាអញហើយ បើអញនឹងរកទិញមាន់គេ លោកហាមប្រាមមិនឱ្យនរណាលក់ឱ្យឡើយ បើដូច្នោះងាយទេ អញនឹងយកមាន់អញនេះឯង គង់តែនឹងជល់ឈ្នះមាន់ព្រះមហាក្សត្រមិនខានឡើយ គិតហើយក៏ដើរដល់ផ្ទះខ្លួនហើយចាប់យកកូនមាន់ ដែលទើបនឹងដុះក្រាស់នោះមក ហើយយកសម្ពត់រុំកូនមាន់នោះរួចដើរទៅ លុះដល់ព្រះមហាក្សត្រហើយក្រាបថ្វាយបង្គំ ស្ដេចទតមើលមិនឃើញធនញ្ជ័យយកមាន់មកដល់ទ្រង់បង្គាប់នោះ ក៏ទ្រង់មានព្រះបន្ទូលសួរថា អាជ័យឯណាមាន់អាឯងដែត្រូវជល់នឹងមាន់អញនោះ ឯធនញ្ជ័យក៏ក្រាបទូលថា ឱ្យតែយកមាន់ព្រះរាជទ្រព្យនោះមកនឹងជល់នឹងព្រះទូលបង្គំជាខ្ញុំ ទើបព្រះមហាក្សត្រត្រាស់ប្រើឱ្យទៅយកមាន់ព្រះមហាក្សត្រមកជល់ ហើយឱ្យលែងមាន់នោះ នៅទីដែលប្រជល់នោះឯង ឯអស់នាម៉ឺនក៏ដាក់ឱ្យជល់គ្នា ដោយគូៗគ្រប់គ្នា ឯព្រះមហាក្សត្រមានព្រះបន្ទូលតឿនទៅថា អាជ័យថ្វីក៏មិនលែងមាន់អាឯងទៅមើល ឯធនញ្ជ័យឭព្រះបន្ទូលតឿនដូច្នោះហើយ ក៏យកកូនមាន់ដែលគ្របនឹងសម្ពត់សដាក់ទៅឱ្យជល់នឹងមាន់ ព្រះរាជទ្រព្យ ឯកូនមាន់នោះវាឃើញមាន់ធំនោះ វាស្មានថាជាមេវា ហើយរត់ទៅសសុលក្រោមពោះមាន់ធំនោះ ឯមាន់ធំឃើញកូនមាន់នោះរត់មកសសុលក្រោមពោះដូច្នោះហើយ វាក៏រត់ចេញ ឯធនញ្ជ័យក៏ស្រែកទះដៃថា មាន់ធំនោះចាញ់មាន់អញហើយ មិនហ៊ានជល់ទេ វារត់ទៅហើយ ឯព្រះមហាក្សត្រទ្រង់ព្រះក្រោធនឹងធនញ្ជ័យ ហើយក៏វិលចូលទៅក្នុងព្រះរាជមន្ទីរ ហើយទ្រង់ព្រះរាជចិន្ដាថា បើដូច្នោះអញប្រជល់ក្របីវិញ។

មានកាលមួយ ថ្ងៃស្ដេចត្រាស់ហៅអស់នាម៉ឺនមក ហើយមានព្រះបន្ទូលហាមអស់នាម៉ឺនថា បើអាជ័យវារកខ្ចីក្របីនរណា កុំឱ្យរាស្ត្រណាឱ្យឡើយ បើនរណាឱ្យខ្ចីហើយនឹងមានទោសខុស ទ្រង់ហាមអស់នាម៉ឺនស្រេចហើយ ក៏យាងចូលទៅក្នុងដំណាក់វិញ ឯធនញ្ជ័យនឹងបានដឹងថា ស្ដេចហាមដូច្នោះក៏ទេ។

លុះព្រឹកឡើងស្ដេចចេញមកគង់នៅសាលា ក្រៅ ហើយប្រើឱ្យយកក្របីព្រះរាជទ្រព្យមួយដែលឡើងកំឡាំងមកដល់ ឥតមានក្របីឯណានឹងដល់ បានឡើយ យកមកដល់ហើយមានព្រះបន្ទូលទៅហៅធនញ្ជ័យឱ្យយកក្របីមកប្រជល់នឹង ក្របីព្រះរាជទ្រព្យកុំខានឡើយ ឱ្យយកមកជាមួយនឹងបម្រើកុំខាន បម្រើស្ដាប់ហើយក៏ទៅប្រាប់ធនញ្ជ័យដូចមានព្រះបន្ទូលបង្គាប់នេះឯង ធនញ្ជ័យស្ដាប់ព្រះបន្ទូលដូច្នេះហើយ ក៏ចុះអំពីផ្ទះទៅចាប់យកកូនក្របីទើបនឹងសម្រាល១០ថ្ងៃ ហើយចងកូនក្របីនោះដឹកជាមួយនឹងបម្រើទៅដល់ ហើយក្រាបថ្វាយគាល់ ឯព្រះមហាក្សត្រស្ដេចទតមកយល់ក្របីធនញ្ជ័យដឹកយកមកដល់ ក៏ទ្រង់បង្គាប់ធនញ្ជ័យថា ឱ្យយកក្របីអាឯងឱ្យវាជល់នឹងមើល ទើបធនញ្ជ័យដឹកកូនក្របីទៅទៀបក្របីធំនោះឯង ឯកូនក្របីនោះ វាមើលទៅឃើញក្របីធំនោះហើយ វាស្មានថាជាមេវា វាក៏រត់ទៅ បៅពងផ្លោកក្របីនោះ។ ឯក្របីធំនោះវារសើប វាក៏ស្ទុះបោលដាច់ខ្សែនឹងចាប់ក៏មិនបាន ឯធនញ្ជ័យស្រែកថា ចាញ់ហើយៗកូនក្របីនោះក៏បោលតាមក្របីឈ្មោលនោះឯង ព្រោះវាថាជាមេរបស់វា ព្រះមហាក្សត្រទតទៅឃើញថា ក្របីព្រះរាជទ្រព្យនោះវាបោលទៅ ហើយឃើញកូនក្របីបោលតាមពីក្រោយដូច្នោះ ក៏អៀនក្នុងព្រះហឫទ័យណាស់។

ហើយស្ដេចមានព្រះបន្ទូលប្រាប់អស់ នាម៉ឺនឱ្យឃាត់ធនញ្ជ័យកុំឱ្យចូលព្រះរាជវាំងឡើយ បើនរណាវាឱ្យធនញ្ជ័យវាចូលក្នុងវាំង អញនឹងយកទោសខុសមិនលែងឡើយ មានព្រះបន្ទូលហាមហើយ ស្ដេចចូលទៅក្នងដំណាក់វិញ ឯអស់នាម៉ឺនហៅធនញ្ជ័យមកប្រាប់ថា ត្បិតស្ដេចទ្រង់បង្គាប់ឱ្យប្រាប់អាជ័យឯងថា ពីថ្ងៃនេះទៅដល់១០ឆ្នាំ កុំឱ្យចូលក្នុងព្រះរាជវាំងទៀត បើឯងមិនស្ដាប់ឯងនឹងបានសេចក្ដីខុលមិនខានឡើយ ឯធនញ្ជ័យស្ដាប់ហើយក៏ស្ងៀមទៅ ហើយលាចេញ ដើរទៅផ្ទះអាត្មាវិញ លុះយូរប្រមាណបានបួនថ្ងៃនឹងដល់ថ្ងៃសីល ស្ដេចនឹងនិមន្ដលោកគ្រូសង្គ្រាជ ចូលទៅទេសនា ធនញ្ជ័យដឹងដូច្នោះហើយ ដើរទៅអង្គុយក្នុងសាលា ជួបនឹងនាម៉ឺនមុខមន្ត្រីតូចធំ ជុំគ្នាច្រើន ហើយធនញ្ជ័យធ្វើជាស្រដីថា ក្នុងថ្ងៃសីលនេះស្ដេចនឹងហៅអញទៅក្នុងវាំងមិនខានឡើយ ឯអស់នាម៉ឺនឭធនញ្ជ័យថាដូច្នោះហើយ ក៏សើចទាំងអស់គ្នាហើយថា អើអាជ័យគេចូលទៅបានមែនហើយ ថាដូច្នោះហើយក៏ចុះដើរទៅផ្ទះដទៃៗ ឯធនញ្ជ័យក៏ទៅផ្ទះវិញ លុះដល់ព្រឹកឡើងនោះ ជាថ្ងៃសីល ស្ដេចឱ្យទៅនិមន្ដលោកសង្គ្រាជចូលទេសនាក្នុងព្រះរាជវាំង ឯធនញ្ជ័យក៏ទៅអង្គុយចាំផ្លូវលោកសង្គ្រាជ លោកគ្រូសង្គ្រាជក៏ដើរតាមផ្លូវទៅជួបនឹងធនញ្ជ័យ ឯធនញ្ជ័យមើលឃើញលោកគ្រូសង្គ្រាជដើរមកដល់ហើយ ក្រាបថ្វាយបង្គំទូលថា សូមលោកគ្រូមេត្តាឈប់សិន ត្បិតខ្ញុំដឹងការមួយជាមន្ទិល ខ្ញុំនឹងទូលឱ្យជ្រាបលោកគ្រូសង្គ្រាជស្ដាប់ហើយក៏ឈប់នៅឯធនញ្ជ័យ ក៏ដើរទៅជិតទូលថា មើលទៅសក់ក្បាលខ្ញុំដូចជាសក់ក្ងោក មើលទៅមុខលោកគ្រូគ្រាន់តែជាគូថខ្ញុំ ឯលោកគ្រូសង្គ្រាជស្ដាប់ហើយខ្ញាល់នឹងធនញ្ជ័យដៀលមុខដូច្នោះ ហើយលោកអញនឹងទៅទូលព្រះមហាក្សត្រ លុះទៅដល់ជួបនឹងស្ដេចហើយថ្វាយព្រះពរទូលថា ត្បិតអាជ័យវាស្រដីឱ្យអាត្មាភាពថា មើលទៅសក់ខ្ញុំដូចសក់ក្ងោក មើលទៅមុខលោកគ្រាន់ជាគូថខ្ញុំ សូមមហារាជយកធនញ្ជ័យមកជំនុំជំរះឱ្យអាត្មាភាពដូច្នោះទៀត ព្រះមហាក្សត្រស្ដាប់ព្រះពុទ្ធដីកាលោកគ្រូសង្គ្រាជដូច្នោះហើយ ស្ដេចត្រាស់ប្រើមហាតលិកម្នាក់ឱ្យទៅហៅធនញ្ជ័យឱ្យចូលទៅគាល់ ស្ដេចឱ្យឆាប់ កុំយូរឡើយ ឯចៅធនញ្ជ័យស្រដីឱ្យលោកដូច្នោះហើយ ទៅអង្គុយនៅសាលាជាមួយអស់នាម៉ឺនហើយថាបន្តិចទៅស្ដេចនឹងឱ្យមកហៅ អញខ្ញុំនឹងចូលទៅ គាល់មិនខានឡើយ កាលណាឭធនញ្ជ័យស្រដីដូច្នោះហើយ នាម៉ឺនទាំងអស់នោះស្រដីចំអកថា មែនហើយបន្តិចគេចូលទៅគាល់ហ្លូងមិនខានឡើយ បម្រើនោះដើរទៅដល់ឃើញធនញ្ជ័យហើយប្រាប់ថា ត្បិតព្រះករុណាមានព្រះបន្ទូលឱ្យហៅជ័យឯងទៅឥឡូវនេះកុំខាន ធនញ្ជ័យស្ដាប់ហើយក៏ប្រាប់អស់នាម៉ឺនថា ខ្ញុំថាម្ចាស់នឹងឱ្យហៅខ្ញុំចូលទៅវាំងមិនខាន អស់លោកមិនជឿខ្ញុំ ថាហើយធនញ្ជ័យក៏ចុះតាមបម្រើចូលទៅក្នុងវាំង ទៅដល់ក្រាបថ្វាយបង្គំហើយស្ងៀមនៅ ឯព្រះមហាក្សត្រទតទៅឃើញធនញ្ជ័យមកដល់ ហើយមានព្រះបន្ទូលសួរថា អាជ័យឯងបានស្រដីថាដូចម្ដេច ឱ្យលោកសង្គ្រាជមែនឬ ឯធនញ្ជ័យទូលថា ទូលព្រះបង្គំថាមែន តែនឹងដៀលត្មេះលោកក៏ទេ ថានោះជាឱ្យខ្លួនខ្ញុំទូលព្រះបង្គំទេតើ ត្បិតលោកចូលក្នុងវាំង ឯខ្លួនទូលព្រះបង្គំមិនបានចូល បានជាទូលព្រះបង្គំថា មើលសក់ក្បាលខ្ញុំដូចសក់ក្ងោក មើលទៅមុខលោកគ្រូគ្រាន់តែគូថខ្ញុំ ព្រះមហាក្សត្រស្ដាប់ហើយ វាថាមានព្រះបន្ទូលនឹងលោកសង្គ្រាជថា លោកកុំខ្ញាល់នឹងអាជ័យឡើយ វាថាជាឧបមាខ្លួនវាទេ ហើយស្ដេចបណ្ដេញថា អាជ័យឯងកុំចូលមកក្នុងវាំងអញទៀត ធនញ្ជ័យស្ដាប់ហើយក៏ថ្វាយបង្គំលាទៅផ្ទះវិញ ស្ដេចមានព្រះបន្ទូលដូច្នោះហើយ គិតក្នុងព្រះហឫទ័យថា ឥតអ្នកណាដេញប្រាជ្ញាវាបាន អញហាមមិនឱ្យវាចូលវាំង ឥឡូវនេះវាចូលបាន មិនមានទើស ត្បិតប្រាជ្ញាវាមាន។

ក្រោយមកស្ដេចមានព្រះបន្ទូលបង្គាប់ ថា ឱ្យអស់ស្រីនៅក្នុងវាំងទៅជុះអាចម៍ដាក់ផ្ទះអាជ័យ បើវាថាដូចម្ដេចឱ្យចាប់យកទោសខុសឯស្រីអ្នកក្នុងវាំងបានឭព្រះ បន្ទូលបង្គាប់ដូច្នោះហើយ ក៏បបួលគ្នាទៅជុះអាចម៍ដាក់ផ្ទះធនញ្ជ័យ ទៅដល់ហើយប្រាប់ធនញ្ជ័យថា ត្បិតម្ចាស់លោកឱ្យមកជុះអាចម៍ដាក់ផ្ទះជ័យឯង ឯធនញ្ជ័យស្ដាប់ហើយក៏ឆ្លើយថា បើមានព្រះបន្ទូលដូច្នោះហើយ ខ្ញុំមិនហ៊ានឃាត់ទេ តាមចិត្តអស់អ្នកចុះ បើចង់ជុះក៏ជុះចុះ តែជុះកុំនោម បើនោមផងហៅល្មើសព្រះបន្ទូល ខ្ញុំមិនព្រមទេ អស់អ្នកទាំងនោះស្ដាប់ធនញ្ជ័យថាដូច្នោះហើយ ដ៏បបួលគ្នាជុះអាចម៍ដាក់ផ្ទះធនញ្ជ័យ តាមព្រះបន្ទូលស្ដេចបង្គាប់នោះ ឯធនញ្ជ័យក៏ដើរមើល ហើយឃើញនោមផង ធនញ្ជ័យវាយអស់ស្រីដែលជុះហើយនោមផង អស់ស្រីទាំងនោះដឹងធនញ្ជ័យវាយដូច្នោះហើយ ក៏រត់ទៅទូលស្ដេចឱ្យទ្រង់ជ្រាប លុះទៅដល់ហើយក្រាបថ្វាយបង្គំទូលថាត្បិតម្ចាស់ប្រើឱ្យទៅជុះ អាចម៍ដាក់ផ្ទះធនញ្ជ័យ អស់យើងខ្ញុំទៅជុះដាក់តាមព្រះបន្ទូល ឥឡូវនេះធនញ្ជ័យវាយអស់យើងខ្ញុំ វាថាវាឱ្យជុះដាក់ផ្ទះវា សូមទ្រង់ជ្រាប ព្រះមហាក្សត្រស្ដាប់ហើយត្រាស់ថា ឱ្យអស់ទាហានចាប់យកអាជ័យយកមកជំនុំ ឯអស់ទាហានស្ដាប់ព្រះបន្ទូលដូច្នោះហើយក៏ទៅចាប់ធនញ្ជ័យដូចព្រះ បន្ទូល លុះទៅដល់ផ្ទះធនញ្ជ័យ ក៏ឡើងទៅលើផ្ទះចាប់ធនញ្ជ័យចង រួចប្រាប់ថា ត្បិតស្ដេចមានព្រះបន្ទូលឱ្យមកចាប់យកឯងទៅ ព្រោះទ្រង់ខ្ញាល់ណាស់ ឯធនញ្ជ័យស្ដាប់ហើយគិតថា បើដូច្នោះនឹងគិតឱ្យវាចងអញបាន គិតស្រេចហើយក៏ថា អស់ទាំងអ្នកឯងនឹងចងអញនេះមិនបានទេ តែអញថាឱ្យឯងស្លាប់ ឯងនឹងស្លាប់មិនខាន ឯងមិនដឹងទេ នេះឯងហើយ ឈ្មោះធនញ្ជ័យអ្នកប្រាជ្ញ សូវលែងវិញជា ឯអស់ទាហានទាំងអស់ ស្ដាប់ពាក្យធនញ្ជ័យហើយក៏មិនហ៊ានចងដៃធនញ្ជ័យ ហើយស្រាយចេញ ឯធនញ្ជ័យក៏ដើរជើងទទេ ទៅដល់ហើយក្រាបថ្វាយបង្គំស្ងៀមនៅចាំស្ដាប់ព្រះបន្ទូល ឯព្រះមហាក្សត្រទតមកឃើញធនញ្ជ័យមកដល់ហើយមានព្រះបន្ទូលបណ្ដឹងថា អាជ័យដូចម្ដេចក៏បានជាអាឯងដេញវាយអស់សាវឡឹកដែលអញឱ្យទៅជុះអាចម៍ ដាក់ផ្ទះអាឯងនោះ តើអាឯងខុស ឬអាឯងត្រូវ ទើបធនញ្ជ័យយកសេចក្ដីក្រាបទូលថា បានជាទូលបង្គំជាខ្ញុំវាយនោះ ត្បិតអស់លោកសាវឡឹកធ្វើល្មើសព្រះបន្ទូល ខុសមិនត្រូវ ត្បិតទ្រង់បង្គាប់ថា ឱ្យទៅតែជុះអាចម៍ទេ នឹងមានព្រះបន្ទូលថា ឱ្យទៅនោមឯណា ឥឡូវនេះអស់អ្នកទាំងនោះទៅជុះផងនោមផង ហេតុដូច្នោះបានជាខ្ញុំវាយ សូមទ្រង់ជ្រាប។ ឯមហាក្សត្រស្ដាប់ហើយក៏ស្ងៀម ពុំមានព្រះបន្ទូលថាអ្វីៗឡើយ និងយកទោសធនញ្ជ័យមិនបាន។

លុះឯក្រោយទៀត ឭល្បីទៅដល់ស្រុកចិនថា ស្រុកខ្មែរមានអ្នកប្រាជ្ញម្នាក់មានប្រាជ្ញាណាស់ មិនមានអ្នកឯណានឹងផ្ចាញ់ប្រាជ្ញាមាន ស្ដេចស្រុកចិនគិតនឹងអស់នាម៉ឺនថា យើងនឹងគិតធ្វើចំណោទទៅឱ្យអ្នកប្រាជ្ញស្រុកខ្មែររក ស្ដេចក្រុនចិន និងអស់នាម៉ឺនឱ្យរកផ្លែឪឡឹក៣ ត្បិតពូជឪឡឹកក្នុងស្រុកចិននោះមាន៣យ៉ាង មួយយ៉ាងនោះក្នុងផ្លែ១ មានគ្រាប់តែ១ ផ្លែមួយទៀតមានគ្រាប់ពីរ ផ្លែមួយទៀតមានគ្រាប់បី ស្ដេចស្រុកចិនឱ្យរៀបចំសំពៅ១០០ ក្នុងសំពៅមួយមានចិន៥០០ជាចំណុះ សំពៅគ្រប់ទាំង៥០០សំពៅ ហើយធ្វើសំបុត្ររាជសារ ក្នុងសេចក្តីសំបុត្រថា ត្បិតស្រុកខ្មែរមានអ្នកប្រាជ្ញមានប្រាជ្ញាណាស់ ឈ្មោះធនញ្ជ័យ បើដូច្នោះ ស្ដេចស្រុកចិនឱ្យនាំផ្លែឪឡឹកបីមកនឹងសំពៅ៥០០ ក្នុងសំពៅ៥០០មានមនុស្ស៥០០គ្រប់សំពៅ នាំមកឱ្យអ្នកប្រាជ្ញស្រុកខ្មែរទាយផ្លែឪឡឹកទាំងបីនេះ ថាឪឡឹកទីមួយមានគ្រាប់ប៉ុន្មាន បើអ្នកប្រាជ្ញស្រុកខ្មែរទាយត្រូវ នោះយើងភ្នាល់ដាក់សំពៅទាំង៥០០នឹងមនុស្សទាំងអស់ក្នុងចំណុះ សំពៅនោះផង បើអ្នកប្រាជ្ញស្រុកខ្មែរទាយមិនត្រូវ យើងនឹងយកស្រុកខ្មែរលុះធ្វើសុភអក្សររួចហើយឱ្យនាម៉ឺនធំម្នាក់ នឹងអ្នកប្រាជ្ញម្នាក់នាំចេញមក លុះមកដល់ហើយ នាម៉ឺនចិននាំសំបុត្រឡើងក្រាបទូលស្ដេចស្រុកខ្មែរៗឱ្យធនញ្ជ័យមក ប្រាប់ថា ឥឡូវនេះ ស្ដេចស្រុកចិននាំសារមកថា ឱ្យទាយផ្លែឪឡឹកក្នុងផ្លែមួយ តើមានគ្រាប់ប៉ុន្មាន បើអាឯងទាយត្រូវក៏ហីទៅ បើអាឯងទាយមិនត្រូវអញនឹងយកទោសដល់ជីវិត។ ធនញ្ជ័យឭហើយក្រាបទូលថា កុំព្រួយព្រះរាជហឫទ័យធានាទូលបង្គំទាយឱ្យត្រូវ ប៉ុន្តែក្នុងចិត្តធនញ្ជ័យភ័យណាស់ដែលបានជាអួតថាជាអ្នកមាន ប្រាជ្ញាយូរមកហើយៗធនញ្ជ័យលាទៅផ្ទះវិញ លុះទៅដល់ផ្ទះធនញ្ជ័យដេកគិតរកប្រាជ្ញានឹងទាយផ្លែឪឡឹកនោះ ដេកអត់បាយអំពីព្រឹក លុះត្រាតែល្ងាចហើយ ធនញ្ជ័យនឹងគិតរកមិនឃើញ ក៏គិតថា ឥឡូវនេះស្ដេចឱ្យដោះប្រស្នានឹងស្ដេចក្រុងចិន បើដោះមិនរួច ស្ដេចនឹងសម្លាប់ បើដូច្នោះអញគង់តែនឹងស្លាប់ អញមុជទឹកឱ្យស្លាប់ទៅទើបជា។ លុះដល់ព្រលប់យប់ងងឹត ធនញ្ជ័យចុះទៅកំពង់ទឹក ហើយចុះទៅមុជ ដើម្បីឱ្យស្លាប់ក្នុងទឹកដល់មុជទឹកទៅចេះអណ្ដែតខ្លួនឡើងហើយរសាត់ ទៅដល់ចង្កូតសំពៅចិន ធនញ្ជ័យកាន់ចង្កូតសំពៅនោះបានឭនាម៉ឺនចិន នឹងអ្នកប្រាជ្ញស្រុកចិននិងអ្នកប្រាជ្ញស្រុកចិននិយាយគ្នានៅក្នុង បាតសំពៅថា បើយើងធ្វើប្រស្នាឪឡឹកហើយ តើយើងធ្វើប្រស្នាអ្វីតទៅទៀត ត្បិតឪឡឹកនេះផ្លែវាតែបី ផ្លែ១គ្រាប់១ ផ្លែមួយទៀតគ្រាប់២ ផ្លែមួយទៀតគ្រាប់៣ប៉ុណ្ណោះ យើងគិតធ្វើប្រស្នាពីរបីយ៉ាងទៀតបំណាច់ស្ដេចប្រើមក បើគេទាយត្រូវមួយយ៉ាង នៅមួយយ៉ាងទៀត កុំឱ្យតែមួយយ៉ាងហើយអស់ទៅតែម្ដង ហាក់ជាប្រាជ្ញយើងតិចណាស់ ឯអ្នកប្រាជ្ញស្រុកចិនឆ្លើយឡើងថា យើងចំណោទពីរបីយ៉ាងទៀត។ នាម៉ឺនអស់នោះសួរថា ចំណោទអ្វីទៀត។ អ្នកប្រាជ្ញថា យើងនិយាយគ្នានេះ កុំឱ្យនរណាដឹងក្រែងមានមនុស្សមកលបស្ដាប់ ហើយនាម៉ឺន និងអ្នកប្រាជ្ញរកមើលមនុស្សគ្មាន ក៏បបួលគ្នានិយាយពីប្រស្នាពីរបីយ៉ាងនេះ អ្នកប្រាជ្ញនិយាយថា យើងយកសាច់ជ្រូក១នាឡិ ឱ្យស្ដេចស្រុកខ្មែរទុកសោយបានពីរឆ្នាំ កុំឱ្យប្រឡាក់អំបិល កុំឱ្យធ្វើងៀត ឱ្យទុកជាសាច់ស្រស់ស្ដេចសោយបានពីរបីឆ្នាំកុំឱ្យស្អុយខូច នាម៉ឺនសួរថា ធ្វើដូចម្ដេចនឹងបានពីរឆ្នាំ សាច់ជ្រូក១នាឡិប៉ុណ្ណោះ។ អ្នកប្រាជ្ញឆ្លើយថា បើដល់ជិតថ្ងៃនឹងជាប់ឆ្នាំ នឹងចូលឆ្នាំថ្មី យើងយកសាច់ជ្រូកមកទុកស៊ីតែពីរបីថ្ងៃក៏រាប់ជាពីរឆ្នាំ ត្បិតឆ្នាំចាស់មួយថ្ងៃ ឆ្នាំថ្មីមួយថ្ងៃ ត្រូវជាពីរឆ្នាំ បើអ្នកប្រាជ្ញស្រុកខ្មែររកមិនឃើញ យើងនឹងយកនគរជាចំណុះយើង។ មួយទៀតនោះ យើងឱ្យមនុស្សចាប់ចាបមួយមក ហើយយកទៅឱ្យស្ដេចស្រុកខ្មែរ ឱ្យរៀបធ្វើសម្លយកមកឱ្យពលយើងក្នុងសំពៅទាំង៥០០ស៊ីឱ្យឆ្អែត នាម៉ឺនទាំងអស់នោះសួរថា ដូចម្ដេចសត្វតូច១ ហើយយកទៅធ្វើសម្លម្ហូបមកឱ្យពលយើងទាំងអស់ស៊ីឱ្យឆ្អែតបាន អ្នកប្រាជ្ញនោះ ប្រាប់ថា បើគេមានប្រាជ្ញ គេឱ្យយកម្ចុលមកឱ្យយើងដំធ្វើជាពូថៅធំ១ និងយកទៅពុះកាប់យកសាច់ស្លឱ្យពលស៊ី។ មួយទៀតយើងបង្គាប់ស្ដេចស្រុកខ្មែរឱ្យធ្វើយុថ្កាបាន៥០ និងយកមកបោះចតសំពៅយើងឱ្យគ្រប់៥០០ ឱ្យធ្វើក្នុងថ្ងៃមួយឱ្យរួច ក្នុងយុថ្កាមួយទំហំ៣ចាប់។ នាម៉ឺនសួរថា ធ្វើដូចម្ដេចនឹងធ្វើយុថ្កាដល់៥០០ឱ្យរួចក្នុងមួយថ្ងៃនោះ។ អ្នកប្រាជ្ញនោះថា ឱ្យយកចំបើងមកចងធ្វើជារាងយុថ្កាហើយដាក់លើដី យកភ្លើងដុតឱ្យឆេះទៅនៅតែផេះចំបើងជាប់នឹងដី ហើយហៅមនុស្សឱ្យមកសែងយកទោបោះចងសំពៅ បើជាអ្នកប្រាជ្ញមែន ធ្វើយ៉ាងនេះ ទើបទល់ប្រាជ្ញគ្នាបាន។ ឯនាម៉ឺនឭអ្នកប្រាជ្ញប្រាប់សព្វគ្រប់ដូច្នោះ មានចិត្តត្រេកអរណាស់ ថាស្រុកខ្មែរមុខជាបានក្នុងកណ្ដាប់ដៃយើងមិនខាន។ ឯធនញ្ជ័យតោងចង្កូតសំពៅចាំប្រុងត្រចៀកស្ដាប់សព្វគ្រប់គ្មានខ្វះ ឡើយ ដល់នាម៉ឺននិងអ្នកប្រាជ្ញស្រុកចិនលែងនិយាយគ្នា ធនញ្ជ័យមុជហែលមកឯកំពង់វិញ ហើយដើរឡើងទៅលើផ្ទះ មានចិត្តអរណាស់ អញអស់ស្លាប់នេះគឺទេវតាជួយអញមិនឱ្យស្លាប់ លុះវេលាកាលណា នាម៉ឺនចិន និងអ្នកប្រាជ្ញយកផ្លែឪឡឹកទាំងបីឡើងអំពីសំពៅ ចូលទៅគាល់ស្ដេចស្រុកខ្មែរ ក្នុងព្រះរាជរោង ស្ដេចឱ្យហៅធនញ្ជ័យប្រជុំអស់នាម៉ឺនមុខមន្ដ្រីពាសពេញអស់រាជរោង នាម៉ឺនចិន និងអ្នកប្រាជ្ញចិនយកផ្លែឪឡឹកទាំងបីមកឱ្យធនញ្ជ័យទាយ ឯធនញ្ជ័យទាយត្រូវទាំងអស់។ អ្នកប្រាជ្ញស្រុកចិន លុះដល់ធនញ្ជ័យដោះចំណោទស្រុកចិនដូចយើងនិយាយមកពីមុនគ្មានសល់ តិចឡើយ។ ស្ដេចខ្មែរជ្រាប អ្នកប្រាជ្ញចិនទល់ប្រាជ្ញនឹងធនញ្ជ័យ ទ្រង់ឱ្យយកសំពៅទាំង៥០០ទុកតែសំពៅមួយឱ្យនាម៉ឺន និងអ្នកប្រាជ្ញចិនត្រឡប់ទៅស្រុកចិនវិញ ហើយស្ដេចប្រទានរង្វាន់ឱ្យធនញ្ជ័យជាច្រើន ឯស្ដេចស្រុកចិនពីថ្ងៃនេះមក ខ្លាចប្រាជ្ញធនញ្ជ័យមិនហ៊ានឱ្យមកចោទប្រស្នាទៀត ប៉ុន្តែនឹកខ្ញាល់ក្នុងព្រះហឫទ័យថា បើឥតពីធនញ្ជ័យទៅកាលណា នឹងឱ្យភ្នាល់ចោទប្រស្នាទៀត។

លុះឯក្រោយមកទៀត ស្ដេចស្រុកខ្មែរទ្រង់ព្រះចិន្ដាគិតដល់សេចក្ដីធនញ្ជ័យចាញ់ប្រាជ្ញ ជាច្រើន ហើយក្រែងធនញ្ជ័យ ធនញ្ជ័យនៅជិតវាំងដណ្ដើមយករាជសម្បត្តិ ត្បិតធនញ្ជ័យមានប្រាជ្ញាច្រើនណាស់ ស្ដេចមានព្រះបន្ទូលថា អាជ័យឯងនៅស្រុកនេះមិនបានទេ អញឱ្យអាឯងទៅនៅទន្លេ មានស្រុកណានៅប្របទន្លេទៅនៅតាមចិត្តអាឯង កុំនៅក្នុងស្រុកនេះឡើយ ធនញ្ជ័យស្ដាប់ព្រះបន្ទូលហើយ ក្រាបថ្វាយបង្គំលាទៅដល់ផ្ទះហើយ និយាយប្រាប់ម្ដាយថា ហ្លូងមានព្រះបន្ទូលប្រើខ្ញុំឱ្យទៅនៅតាមមាត់ទន្លេ ឱ្យធ្វើស្រូវរកស៊ីតាមចិត្ត ឯទន្លេនោះឱ្យជារបស់ខ្ញុំហើយ ឯម្ដាយស្ដាប់ហើយក៏ថា បើដូច្នោះ កូនទៅនៅតាមព្រះបន្ទូលចុះ ឯខ្លួនម្ដាយនៅផ្ទះនេះហើយ ធនញ្ជ័យស្ដាប់ម្ដាយហើយ ក៏លាម្ដាយទៅប្រាប់អស់នាម៉ឺន នូវអស់រាស្ដ្រប្រជាដែលនៅក្នុងមាត់ទន្លេថា ត្បិតហ្លូងមានព្រះបន្ទូលឱ្យអញជាធំ ស្រដីក្នុងទន្លេទាំងអស់នឹងធ្វើស្រែស្រូវ ឥឡូវនេះអញប្រាប់អ្នករាល់គ្នា បើដើរជើងទឹកនឹងប្រាប់អញ អញនឹងកត់ជាថ្លៃទន្លេ និងព្រែក ទូកដែលរកស៊ីសព្វថ្ងែនេះ ព្រះរាជទ្រព្យអំពីថ្ងៃនេះទៅ បើអ្នកឯណាមិនបានចូលមកប្រាប់អញ នឹងបានសេចក្ដីខុស អញនឹងធ្វើទោសតាមច្បាប់មិនប្រណីឡើយ ហើយធនញ្ជ័យយកដើមឫស្សីមកពុះជាចំរៀកតូចៗ ត្បាញជាភ្នែកក្រូចកាត់ជា៨ជ្រុង ហើយយកឫស្សីមួយដើមវែងចងដាក់លើចុងឫស្សី រួចយកស្លឹកត្នោតដេរជាកណ្ដប ហើយកាត់ជាស្លាបទង់ជ័យ ដោយលើចុងឫស្សីធ្វើឃ្នាងតូចមួយ យកផ្ដៅធ្វើជារំពាត់ ចងព្យួរជាមួយតម្បាញភ្នែកក្រូចនោះឯង បញ្ឈរឡើង ហើយធនញ្ជ័យប្រាប់ថា នេះឈ្មោះត្របែងដៃ ឱ្យចូលប្រាប់គយ បើរាស្ដ្រណាដើរជួញប្រែរកស៊ីឃើញត្របែងនេះ ដៃគយឱ្យចូលប្រាប់ទើបរួចទោស ប្រាមប្រាប់ដូច្នោះហើយ ក៏ចុះទូកចែវមើលតាមមាត់ទន្លេ ទីណាមានព្រែក កំពង់ណាល្មមធ្វើស្រូវប្រាំងបាន លុះមើលជុំវិញហើយ មកកត់សម្គាល់ឱ្យឈ្មោះនៅស្ទឹងបារាយណ៍ទឹកថា្ល ស្ទឹងមួយទៀតចុះមកក្នុងទន្លេឱ្យឈ្មោះ ចុងខ្នៀស មានជ្រោយមួយឈ្មោះជ្រោយស្លាបព្រាហ្មណ៍ ទើបមានព្រែកមួយឈ្មោះថា កំពង់ចាម មានព្រែកមួយទៀតឈ្មោះថា កំពង់ភ្លុក ព្រែកមួយទៀតឈ្មោះស្ទឹងព្រំស្រុក ព្រែកមួយទៀតនៅថា ស្ទឹងក្រែង មានជ្រោយមួយទៀតឈ្មោះថា ពេជគ្រី មានព្រែកមួយទៀតឈ្មោះថា ពាមបាំង មានជ្រោយមួយទៀតហៅថា ប្រទាស់ឆេះ មានបន្លិចមួយឈ្មោះថា បន្លិចច្រកែង នៅ បន្លិចច្រកែងនោះខាងឯមាត់ទន្លេឈ្មោះនាងសៅ មានព្រែកឈូងប្រទល់មាត់ទន្លេនោះ ឈ្មោះបាយក្អែក មានកោះ មួយទៀតឈ្មោះកោះថ្ពាល់បើស មានព្រែកមួយទៀតឈ្មោះថា ព្រែកខ្សាច់ មានស្ទឹងមួយឈ្មោះពាមសែន មានព្រែកមួយឈ្មោះ ផាត់សណ្ដាយ មានព្រែកមួយឈ្មោះព្រែកស្លូត មានព្រែកមួយទៀតឈ្មោះ ផ្លូវទូក មានកោះមួយឈ្មោះកោះក្អែ មានព្រែកពីឈ្មោះព្រែកគូរ ១ព្រែកប្រមាល់១ មានព្រែកមួយ ឈ្មោះប្រឡាយមាស មានព្រែកមួយទៀតឈ្មោះព្រែកក្ងោក មានព្រែកមួយឈ្មោះព្រែកចក្រវត្តិ មានព្រែកមួយឈ្មោះព្រែកកំប៉ោងយោងទឹក មានព្រែកមួយទៀតឈ្មោះព្រែកខ្សុច មានព្រែកមួយទៀតឈ្មោះព្រែកអារ៉ង់ មានកំពង់មួយឈ្មោះកំពង់អូរ មានកំពង់មួយទៀតឈ្មោះកំពង់ខ្សាច់ស មានកោះមួយទៀតឈ្មោះកោះ កំញ៉ានតូច មានកំពង់មួយទៀតឈ្មោះកំពង់ព្រះ មានកំពង់មួយទៀតឈ្មោះ កំពង់អណ្ដូង មានកោះមួយទៀតឈ្មោះកោះ ឆ្នុកទ្រូ មានព្រែកមួយឈ្មោះព្រែកស្លាមធ្លក មានកំពង់មួយឈ្មោះកំពង់ស្វាយក្រអែ មានជ្រោយមួយឈ្មោះ ជ្រោយព្រះ ផ្ដៅ មានកំពង់មួយឈ្មោះកំពង់ខ្សាច់ល្អិត មានកំពង់មួយឈ្មោះកំពង់ផ្លូវធំ មានជ្រោយមួយឈ្មោះ ជ្រោយចាហឹង មានកំពង់មួយឈ្មោះកំពង់ហ្លូង មានកំពង់មួយឈ្មោះ កំពង់ប្រាក់ មានកំពង់មួយឈ្មោះកំពង់ទួល មានស្ទឹងមួយឈ្មោះពាមព្រះស្ទឹង មានជ្រោយមួយឈ្មោះជ្រោយសន្លុងតិច១ ឈ្មោះ សន្លុងធំ មានជ្រោយមួយ ឈ្មោះជ្រោយស្លាបស្ទាំង មានជ្រោយមួយឈ្មោះ ជ្រោយកំញ៉ានធំ មានស្ទឹងមួយឈ្មោះស្ទឹងដូនទ្រី មានស្ទឹងមួយឈ្មោះពាមមាត់ពីរ ឱ្យជុំទន្លេ ហើយធនញ្ជ័យវិលមកឯកំពង់ប្រាក់ វិលមើលទីនិងធ្វើស្រែ ហើយដើរឡើងទៅព្រៃមើលស្ទឹងនោះ ល្មមនឹងធ្វើស្រែបាន ទឹកមានច្រើនបានជាឱ្យឈ្មោះបរិបូរណ៍ អំពីថ្ងៃនោះឯងទើបឱ្យទូលមួយ ជាឯកើតស្ទឹងខាងត្បូងឈ្មោះ ទូលរកា ខាងត្បូងទូលរកានោះ មានវាលមួយធំ ល្មមធ្វើស្រែសាបបាន បានជាឱ្យឈ្មោះថា វាលអង្កាម ត្បិតធនញ្ជ័យយកអង្កាមទៅបាយពេញវាលនោះឯង ឯទន្លេនោះធនញ្ជ័យហៅថា វាលភក់ ហើយយកអង្កាមទៅបាចពេញទន្លេនោះឯង ហើយគាត់ឱ្យហៅឈ្មោះថា ទន្លេសាប ហើយធនញ្ជ័យឱ្យហាមប្រាមថា បើនរណាចែកទូកឱ្យប្រយ័ត្នក្រែងវាខូចសំណាបអញ បើមិនស្ដាប់អញនឹងចាប់ឱ្យសង ហើយលក់ជាប្រាក់តម្លឹង៣០ដាច់សូរិលខ្លួន១ ទូក១។

ឯអស់រាស្ត្រចែករកស៊ីក្នុងទន្លេ នោះជាច្រើន នឹងចែកទៅឯណាឱ្យចៀសពីសំណាបនោះមិនបាន ធនញ្ជ័យក៏ចាប់ទូកអំបាលនោះថា ចែវចូលក្នុងសំណាប លក់យកប្រាក់បានទូក ១ជាប្រាក់៣០នោះឯង ឯអស់រាស្ដ្រនោះខឹងហើយ បបួលគ្នាឡើងទៅក្រាបទូលថា ត្បិតធនញ្ជ័យធ្វើស្រែក្នុងទន្លេនោះ ហើយយកអង្កាមទៅបាចពេញអស់ទន្លេ ហើយប្រាមប្រាប់អស់យើងខ្ញុំថា កុំឱ្យចូលក្នុងសំណាបនោះបើចូលនឹងចាប់លក់យកជាប្រាក់តម្លឹងទូល ១ បើដូច្នោះយើងខ្ញុំពុំសុខចិត្តឡើយ សូមមេត្តាឱ្យកោះធនញ្ជ័យជំនុំឱ្យទានបានដឹងដំណើរ ត្បិតយើងខ្ញុំមិនដែលឭព្រះបន្ទូលថា មានច្បាប់ចាប់លក់យកប្រាក់ហូតយកពន្ធរទេះគ្រប់ទំនិញ ក្នុងព្រះនគរ ដូចធនញ្ជ័យថានោះទេ ព្រះមហាក្សត្រស្ដាប់ហើយក៏ឆ្ងល់ព្រះហឫទ័យនឹងធនញ្ជ័យណាស់ ហើយត្រាស់ប្រើអាមាត្យមួយនាក់ថា អាឯងទៅហៅអាជ័យមកឱ្យឆាប់ កុំបង្អង់យូរឡើយ អាមាត្យស្ដាប់ព្រះបន្ទូលហើយ ក៏ក្រាបថ្វាយបង្គំលា ដើរទៅរកធនញ្ជ័យ ឃើញហើយក៏ប្រាប់ថា ត្បិតមានព្រះបន្ទូលពិសេសឱ្យមកហៅធនញ្ជ័យឯង ឱ្យទៅជាមួយនឹងយើង ជាព្រះរាជបម្រើនេះកុំខានឡើយ បើខាននឹងខុសធនញ្ជ័យឯង ធនញ្ជ័យស្ដាប់ហើយក៏ស្លៀកពាក់សំពត់អាវ រួចហើយក៏ដើរទៅជាមួយបម្រើនោះឯង លុះទៅដល់ហើយ ក៏ចូលទៅក្រាបថ្វាយបង្គំគាល់ស្ងៀម នៅចាំស្ដាប់បន្ទូល។ ឯព្រះមហាក្សត្រទតឃើញធនញ្ជ័យមកដល់ហើយ ក៏មានព្រះបន្ទូលសួរថា អាជ័យអញឱ្យអាឯង ទៅនៅទន្លេ ឱ្យរកស៊ីធ្វើស្រេយកស្រូវ ឥឡូវនេះអាឯងទៅធ្វើដូច្នោះ តើអាឯងគិតដូចម្ដេច បើដូច្នោះឯងថាមកអញនឹងស្ដាប់ ទើបធនញ្ជ័យថា ពុំចេះនឹងទ្រង់អស់ព្រះមេត្តានឹងអស់ទាំងនេះ ទូលព្រះបង្គំជាខ្ញុំគិតឃើញថា កើតជានគរមានស្ដេចសោយរាជ្យហើយ ឱ្យចងជាច្បាប់ប្រាប់អស់នាម៉ឺននូវពលឱ្យបានដឹង នេះឯងជាពន្ធព្រះរាជទ្រព្យ ឱ្យបានដឹងថា ច្បាប់ជំនុំសេចក្តីស្រដីគ្រប់មុខ ឱ្យនាម៉ឺនធំតូចដឹងជាសណ្ដាប់ ប្រាប់អស់រាស្ដ្រនៅស្រុកក្រៅ ឱ្យចិញ្ចឹមចៅហ្វាយស្រុក ស្នងក្រលាពាស ជំទប់ ចៅមឿង មេស្រុក ទើបឱ្យបានដឹងអំពីខេត្តចៅហ្វាយស្រុកតូចស័ក្ដិយស ខ្នងពោះនាម៉ឺនក្នុង ខ្នងពោះចៅហ្វាយស្រុកនៅក្រៅឱ្យមានជាសណ្ដាប់ ប្រាប់ឈ្មោះ ចៅហ្វាយស្រុកមានជាដូច្នោះ ឈ្មោះខេត្តដូច្នោះ រួចធនញ្ជ័យក្រាបទូលថា ខ្ញុំទូលបង្គំនឹងចង់បានទ្រព្យខ្លួនក៏ទេ ធ្វើដូច្នោះបានជាអាករសួយ រៃក្នុងព្រះនគរដាក់ជាព្រះរាជទ្រព្យបានដឹងតរៀងទៅ។

ស្ដេចព្រះមហាក្សត្រាធិរាជទ្រង់ស្ដាប់ ធនញ្ជ័យក្រាបទូលដូច្នេះហើយ ស្ដេចមានព្រះបន្ទូលថា អាឯងថាដូច្នោះត្រូវហើយ តែដែលអាលក់រាស្ដ្រនៅធ្ងន់ណាស់ អាយកតែបាទ១វិញ។

ឯធនញ្ជ័យក៏បានទទួលព្រះបន្ទូល ហើយក្រាបលាទៅបាទ១ អំពីលោកសង្ឃ ហើយទៅប្រាប់អស់មនុស្សដែលចាប់លក់អំពីមុនថា ត្បិតហ្លួងមិនឱ្យយកប្រាក់តម្លឹង៣០ទេ វាធ្ងន់ណាស់ ឱ្យអញយកបាត្រ១ អំពីអស់ឯងវិញ ប្រាប់ហើយយកបាត្រមកវាស់ ឯអស់រាស្ដ្រខ្លះនឹងយកប្រាក់មកវាស់ឱ្យពេញបាត្រនោះមិនបាន ធនញ្ជ័យក៏ប្រើទារ ឯអស់រាស្ដ្រនោះរត់ទៅក្រាបទូលថា ពុំចេរនិងទ្រង់មេត្តា ត្បិតធនញ្ជ័យថាម្ចាស់មិនឱ្យយកប្រាក់តម្លឹង៣០ ឱ្យយកបាត្រមួយ ឥឡូវគាត់ឱ្យយកបាត្រលោកសង្ឃមកវាស់វិញ ដូច្នេះឃើញថាធ្ងន់ណាស់ ហើយខ្ញុំនឹងរកប្រាក់ឱ្យពេញបាត្រនោះមិនបានទេ ស្ដេចមហាក្សត្រស្ដាប់ហើយ ក៏ត្រាស់ប្រើឱ្យហៅអាជ័យឱ្យមកឆាប់ ឯអាមាត្យឭព្រះបន្ទូលប្រាប់ដូច្នោះហើយ ក៏ក្រាបថ្វាយបង្គំលា ទៅហៅធនញ្ជ័យមកហើយ មានព្រះបន្ទូលសួរថា អាជ័យអាថាអញឱ្យយកបាត្រទៅយកប្រាក់ពីរាស្ដ្រអង្កាល់ ឯធនញ្ជ័យក្រាបទូលថា ម្ចាស់មានព្រះបន្ទូលថាឱ្យ១បាត្រវិញ កុំឱ្យយក៣០តម្លឹងឡើយ បានជាទូលព្រះបង្គំយកតាមព្រះបន្ទូលវិសេសនោះ ឯមហាក្សត្រស្ដាប់ហើយក៏មានព្រះបន្ទូលថា អញឱ្យយក៤ស្លឹងបប្រាក់ចាយសព្វថ្ងៃនេះទេ ប៉ុន្តែគេហៅថាមួយបាត្រ ឥឡូវនេះអាយកតែ៤ស្លឹងវិញ កុំយកបាត្រទៅវាស់នោះមិនត្រូវទេ។ ហើយស្ដេចមានព្រះបន្ទូលថា អាជ័យឯងនេះធ្វើឱ្យក្ដៅទឹកដីអញណាស់ នឹងទុកនៅមិនបាន ទើបស្ដេចមានព្រះបន្ទូលហៅនាយពេជ្ឍឃាតយកធនញ្ជ័យសម្លាប់ ដូចព្រះបន្ទូលបង្គាប់នោះហោង ឯអស់ពេជ្ឈឃាតនាំធនញ្ជ័យទៅដល់ទូកហើយ ឱ្យយកទូកមួយមករកគ្នាដាក់អង្គុយ អុំគ្រប់ចំណុះទូកពេញហើយ ដាក់ធនញ្ជ័យចំកណ្ដាលហើយតាំងហ៊ោបីដង ចេញទូកទៅ ធនញ្ជ័យគិតក្នុងចិត្តថា អញនឹងបញ្ឆោតអស់ទាំងពេជ្ឈឃាតកុំឱ្យសម្លាប់អញបាន គិតរួចហើយនិយាយថា អស់បងប្អូនឥឡូវនេះ អញសម្លាប់ហើយ អញនឹងលែងឱ្យអស់បងប្អូនសប្បាយម្ដងកុំខ្លាច បើរត់តើនឹងទៅឯណា នៅក្នុងទឹកនោះឯង ឯអស់ពេជ្ឈឃាតស្ដាប់ពាក្យធនញ្ជ័យហើយគិតថា តើនឹងមានបើនឹងរត់ តើដូចម្ដេចក៏នឹងរួចក្នុងតែអញនឹងចាប់បាន គិតដូច្នោះហើយក៏ស្រាយធនញ្ជ័យចេញ ឯធនញ្ជ័យក៏ថាឱ្យខ្ញុំទៅកន្សៃទូក ហើយខ្ញុំនឹងច្រៀងបន្ទរលេងឱ្យសប្បាយ ឯអស់ពេជ្ឈឃាតក៏ព្រមឱ្យធនញ្ជ័យទៅអង្គុយឯកន្សៃច្រៀងបន្ទរថា បើអញថាធនញ្ជ័យធ្លាក់ទឹក ឯងថាហៃអើៗ ឯអស់អ្នកអុំទូកក៏ព្រមថាហៃអើៗ លុះថាតែដូច្នោះរឿយៗទៅហើយ វាពុំបានជាគិតថា ធនញ្ជ័យនឹងលោតទឹករត់ដូច្នោះ គិតតែសប្បាយក៏ថាទៅ នឹងដឹងថាដូច្នោះក៏ទេ។ ឯធនញ្ជ័យថាឱ្យស្រែកឱ្យខ្លាំងជាងពីដើមទៀតលុះល្មមតែនឹងលោត ទឹកហើយ ធនញ្ជ័យក៏លោតទៅក្នុងទឹកប្រូងទៅ។

ឯអ្នកកន្សៃស្រែកថា ធនញ្ជ័យធ្លាក់ទឹកទៅហើយ អ្នកក្បាលថាហៃអើៗដូចអំពីដើមនោះឯង ឯធនញ្ជ័យក៏ប្រឹងហែលទៅដល់ត្រើយ ហើយដើររើសស្បង់ចីពរបាន ហើយចូលទៅជួននឹងលោកសង្ឃរាជនៅក្នុងកុដលោកនោះ ជាសុខសប្បាយដូចសព្វដងរៀងមក ឯអស់អ្នកអុំទូកនោះលុះបន្តិចដឹងថា ធនញ្ជ័យលោតទឹកទៅ ហើយក៏បន្ទោសគ្នាថា អញមិនដឹងទេ សេចក្ដីនេះតាមតែលោកនាយចុះ ខុសត្រូវយើងមិនបានស្រាយធនញ្ជ័យទេ ជជែកគ្នាហើយវិលមកវិញ ហើយឡើងទៅក្រាបទូលថា សូមទានក្រាបទូល ត្បិតទ្រង់បង្គាប់ឱ្យនាំធនញ្ជ័យទៅសម្លាប់នោះ ធនញ្ជ័យក៏ខឹងចិត្តលោតទឹកទាំងចំណងលិចបាត់ទៅ មិនឃើញអណ្ដែតឡើងឡើយ។ ឯព្រះមហាក្សត្រស្ដាប់ហើយ មានព្រះបន្ទូលថា វាហើយទៅចុះ កុំឱ្យតែវារស់ឡើងវិញ មានព្រះបន្ទូលដូច្នោះហើយ គង់កំសាន្ដព្រះទ័យជាសប្បាយឥតមានខ្ញាល់ឡើយ។

លុះដល់យូរបន្ដិចទៅ ដឹងឭដល់ស្រុកចិនថា នៅស្រុកគោកធ្លក ជាស្រុកខ្មែរមានអ្នកប្រាជ្ញមួយឈ្មោះធនញ្ជ័យ ឥតមានអ្នកប្រាជ្ញឯណានឹងស្មើប្រាជ្ញចៅធនញ្ជ័យនោះបាន ប៉ុន្តែឥឡូវនេះ គេសម្លាប់ទៅហើយ បើដូច្នោះឃើញថា នឹងយកនគរងាយ ស្ដេចស្រុកចិនគិតឃើញដូច្នោះហើយ ឱ្យហៅនាម៉ឺនធំតូចមកដល់ហើយ ស្ដេចឱ្យជំនុំរឿងនឹងចាប់យកនគរខ្មែរ ត្បិតស្ដេចនគរខ្មែរសម្លាប់អ្នកប្រាជ្ញទៅហើយ បើនាម៉ឺនជំនុំគិតគ្នាឃើញដូចម្ដេច ឱ្យមកប្រាប់អញ។ ឯអស់នាម៉ឺនបានស្ដាប់ព្រះបន្ទូលហើយមកជំនុំគ្នាថា បើគេសម្លាប់អ្នកប្រាជ្ញនោះ វាជាហើយ យើងឱ្យអ្នកប្រាជ្ញយើងទៅចោទប្រស្នា បើរកមិនឃើញ យើងយកនគរនោះបានងាយ គិតឃើញដូច្នោះហើយ ឡើងទៅ ក្រាបទូលឱ្យទ្រង់ជ្រាប ថាអស់យើងខ្ញុំគិតទៅឃើញថា ឱ្យអាចារ្យយើងបាន៤នាក់ ទៅចោទប្រស្នាភ្នាល់យកនគរនេះឃើញថាងាយ ត្បិតអ្នកប្រាជ្ញស្រុកខ្មែរស្លាប់ទៅហើយ ស្ដេចស្ដាប់ហើយក៏ព្រមតាមនាម៉ឺនទូលនោះ ហើយឱ្យយកអាចារ្យ៤នាក់មក មកដល់ហើយទ្រង់ផ្ដាំថា ឱ្យទៅចោទប្រស្នា ភ្នាល់នឹងស្ដេចស្រុកខ្មែរ បើអ្នកណាចាញ់យកនគរធ្វើជាចំណុះ ផ្ដាំរួចហើយឱ្យយកសំពៅបាន៤ ឱ្យមួយម្នាក់គ្រប់អាចារ្យទាំងបួន ហើយធ្វើព្រះបន្ទូលមកស្រុកខ្មែរឱ្យបានជ្រាបថា ឯសេចក្ដីក្នុងសំបុត្រព្រះបន្ទូលនោះថា ព្រះរាជសារមេត្រីអំពីស្ដេចក្រុងចិន ថ្វាយមកស្ដេចស្រុកខ្មែរសូមបានជ្រាប ត្បិតឭដំណឹងដោយរាស្ដ្រទៅរកស៊ីស្រុកខ្មែរថាស្រុកខ្មែរមាន អ្នកប្រាជ្ញមួយ ឈ្មោះធនញ្ជ័យជាអ្នកប្រាជ្ញធំ ឥឡូវនេះយើងប្រើអ្នកប្រាជ្ញស្រុកយើងឱ្យមកចោទអាថ៌ប្រស្នាភ្នាល់ គ្នា បើអ្នកប្រាជ្ញនគរណាចាញ់ នឹងយកនគរនោះឯង ថ្វាយមកសួរ គួរពុំគួរតាមព្រះទ័យ សេចក្ដីអស់តែប៉ុណ្ណោះឯង ធ្វើព្រះបន្ទូលហើយដាក់ក្នុងបំពង់ឱ្យទៅអាចារ្យទាំង៤ ចុះសំពៅបើកដល់ស្រុកខ្មែរ ហើយចតនៅប្របកំពង់ហើយឡើងយកសំបុត្រទៅថ្វាយស្ដេចនគរគោកធ្លក ហើយវិលមកនគរវិញ ឯមហាក្សត្រខ្មែរឃើញសំបុត្រព្រះរាជសារ ឱ្យបើកមើលឃើញក្នុងសេចក្ដីសព្វគ្រប់ ដូចយើងបានស្រដីអំពីមុន។ ឯព្រះមហាក្សត្រទ្រង់ជ្រាបគ្រប់ប្រការហើយ គិតស្ដាយធនញ្ជ័យថា បើអញមិនឱ្យសម្លាប់វា យល់ជាមិនពិបាកចិត្តទេ។

យើងនឹងស្រដីអំពីកាលធនញ្ជ័យទៅបួស បានយូរខែ ឯលោកសង្ឃឈ្មោះធនញ្ជ័យនោះគិតថា អញនឹងទៅយកចង្ហាន់បិណ្ឌបាតក្នុងព្រះរាជវាំងឱ្យជួបនឹងស្ដេច ចង់ដឹងមើលបើឃើញអញ តើស្គាល់ ឬទេ? លោកជ័យគិតដូច្នោះហើយ ក៏ឃ្លុំចីពរយកបាត្រមកស្ពាយ ដើរចូលទៅក្នុងព្រះបរមរាជវាំងជាមួយលោកសង្ឃជាច្រើន ឯលោកជ័យនៅក្រោយគេបង្អស់ ព្រះមហាក្សត្រចេញមកដាក់បាតលោកដូចសព្វដងគ្រប់អង្គ នៅតែលោកតាជ័យក្រោយគេបង្អស់ ស្ដេចទតទៅឃើញ ស្ដេចមានព្រះបន្ទូលថា អញមើលមុខលោកនេះដូចជាមុខលោកជ័យ ឯលោកជ័យថា ជ័យហើយថាមិនជ័យ រួចដើរហួសទៅ ឯព្រះមហាក្សត្រស្ងៀមទៅ។

លុះដល់មានសារមកពីស្រុកចិនឱ្យចោទ ប្រស្នានោះ ស្ដេចគិតថាកាលអំពីមុន អញឃើញលោកសង្ឃមកយកបាត្រប្រហែលអាជ័យក្រែងវាមិនស្លាប់ទេ ហើយវាទៅបួស បើដូច្នោះ អញឱ្យអាមាត្យដើររកដោយវត្តលោកសង្ឃបួសមែន ហើយស្ដេចបង្គាប់ឱ្យអាមាត្យ៤នាក់ ថាអាឯងទៅរកអាជ័យក្រែងវារត់ទៅបួស ឯអាមាត្យស្ដាប់ហើយក៏ថ្វាយបង្គំលាដើរទៅរកធនញ្ជ័យនៅវត្តលោកសង្ឃ ទៅឃើញនៅវត្តបួសជាសង្ឃហើយអាមាត្យទូលព្រះពុទ្ធដីកាថា ត្បិតមានព្រះបន្ទូលពិសេសឱ្យនិមន្តលោកទៅ លោកតាស្ដាប់ហើយក៏និមន្ដទៅតាមអាមាត្យ លុះទៅដល់ហើយក៏គង់ស្ងៀម ឯព្រះមហាក្សត្រទតឃើញធនញ្ជ័យហើយក៏ត្រកអរណាស់ហើយសួរថា លោកតាជ័យអន់ចិត្តនឹងព្រះករុណា ឬដូចម្ដេច? ឯលោកតាជ័យថ្វាយព្រះពរថាទេ ទើបមានព្រះបន្ទូលថា ត្បិតមានអាចារ្យពីស្រុកចិន គេឱ្យមកចោទប្រស្នាយកនគរ បើដូច្នោះ តើជាលោកដោះរួចឬទេ? ឯលោកតាជ័យថា ដោះថ្វាយកុំព្រួយព្រះហឫទ័យ ស្ដេចស្ដាបហើយក៏ត្រេកអរក្នុងព្រះហឫទ័យ ទ្រង់មានព្រះបន្ទូលនឹងលោកតាជ័យថា បើដូច្នោះ មានតែសឹកចេញទើបជា ទើបលោកតាជ័យថ្វាយព្រះពរថា អាត្មាភាពសឹកថ្ងៃនេះឯងកុំព្រួយព្រះហឫទ័យឡើយ ហើយស្ដេចឱ្យសំពត់អាវក្រមាក្រវាត់។ លោកតាជ័យទទួលយកសំពត់អំពីព្រះមហាក្សត្រ ហើយលាវិលទៅសឹកចេញ ស្លៀកសំពត់អាវក្រវាត់ក្រមា ហើយក៏ចូលទៅថ្វាយគាល់ ស្ដេចទតឃើញហើយស្ដេចមានព្រះបន្ទូលថា បណ្ឌិតជ័យគេមកហើយ មើលទៅល្អសមជាបណ្ឌិតអ្នកប្រាជ្ញបានជា បើអ្នកឯណាបួសហើយសឹកវិញគេហៅថា បណ្ឌិតៗដូច្នោះឯង រួចហើយស្ដេចដណ្ដឹងថា ឥឡូវនេះនឹងឱ្យអាចារ្យចិន គេឡើងមកចោទប្រស្នាថ្ងៃណា ទើបបណ្ឌិតជ័យក្រាបទូលថា ក្នុងបីថ្ងៃទៀតឱ្យឡើងមកនឹងចោទប្រស្នាគ្នា ហើយបណ្ឌិតជ័យឱ្យគេរកគម្ពីរឱ្យច្រើន ហើយឱ្យរកមហាតលិកបានបួននាក់ ឱ្យយកខ្មៅដុសឱ្យបានច្រើនដាក់នឹងថាសនោះ បួន ហើយឱ្យយកក្ដាធំរលីងបួនជ្រុងមកឱ្យ ហើយឱ្យចាប់ក្ដាមឱ្យបាន៤ក្អម ហើយឱ្យយកក្រដាស់សពុម្ពធំឱ្យច្រើនមកឱ្យ ទូលព្រះបង្គំនឹងធ្វើប្រស្នាថ្វាយ កុំព្រួយព្រះរាជហឫទ័យ ឯព្រះមហាក្សត្រស្ដាប់ហើយ ឱ្យរកតាមពាក្យធនញ្ជ័យបង្គាប់ បានមកហើយឱ្យយកទៅប្រគល់ឱ្យធនញ្ជ័យ រួចហើយឱ្យបម្រើទៅប្រាប់អាចារ្យស្រុកចិនដែលមកចតសំពៅនៅកំពង់ នៅមុខព្រះលាន មានព្រះបន្ទូលឱ្យប្រាប់មកថា បីថ្ងៃទៀតឡើងទៅចោទប្រស្នានឹងអ្នកប្រាជ្ញស្រុកខ្មែរយើងចុះកុំ ខានឡើយ ឯអាចារ្យស្រុកចិនស្ដាប់ហើយទទួលតាម លុះដល់ថ្ងៃត្រូវសន្មត់ហើយអាចារ្យចិនឡើងចោទប្រស្នា ឯធនញ្ជ័យក៏ដើរចុះទៅទទួលពាក់កណ្ដាលផ្លូវ មុខព្រះលានស្ដេចនោះឯង អាចារ្យស្រុកចិនមើលទៅឃើញធនញ្ជ័យដើរមកអំពីចម្ងាយហើយធ្វើប្រស្នា ចង្អុលទៅមើល ឯធនញ្ជ័យចង្អុលទៅឯព្រះអាទិត្យ អ្នកប្រាជ្ញចិនចង្អុលទៅក្រៅដី លាបាតដៃហើយលើកម្រាមដៃបញ្ឈរឡើងទៅលើ អ្នកប្រាជ្ញចង្អុលចុះទៅក្រោម ធនញ្ជ័យចង្អុលមកខ្លួនឯង។

ឯអ្នកប្រាជ្ញស្រុកចិនសួរថា កាលយើងចង្អុលទៅលើមេឃ ហើយអ្នកឯងចង្អុលទៅព្រះអាទិត្យនោះ តើអ្នកឯងដឹងដូចម្ដេច ទើបធនញ្ជ័យថា អញដឹងថា អ្នកឯងចង្អុលទៅលើមេឃនោះ គឺអ្នកឯងសួរថាមានសត្វអ្វី ឯអញចង្អុលទៅព្រះអាទិត្យនោះ តើអ្នកឯងដឹង ឬទេ? អ្នកប្រាជ្ញចិនថា អញដឹងអ្នកឯងថាមេឃនោះមានតែព្រះអាទិត្យព្រះច័ន្ទនោះឯងនៅលើមេឃ ទើបអ្នកប្រាជ្ញស្រុកចិនថា ដែលអញចង្អុលទៅក្រៅដីនោះ តើអ្នកឯងថាដូចម្ដេច? ទើបធនញ្ជ័យឆ្លើយថា អញដឹងហើយ ឯងចង្អុលទៅខាងក្រៅនោះថា សត្វអ្វី ទើបធនញ្ជ័យថា អញធ្វើម្រាមដៃឡើងទៅលើជុំវិញនោះ តើអ្នកឯងថាសត្វអ្វី ទើបអាចារ្យចិនថា អញដឹង បានជាឯងធ្វើដូច្នេះ ថាក្រៅផែនដីមានទឹកសមុទ្រ ក្រៅសមុទ្រនោះ មានភ្នំចក្រវាលក្រៅនោះឯង ទើបអាចារ្យចិនថា អញចង្អុលចុះក្រោមនោះ តើអ្នកឯងដឹង ឬទេ? ធនញ្ជ័យអញដឹង ឯងចង្អុលចុះក្រោមនោះថា នៅលើដីនេះ តើមានសត្វអ្វី? ធនញ្ជ័យថាអញចង្អុលមកខ្លួនអញនោះ តើឯងដឹងឬទេ? ឯអាចារ្យចិនថាអញដឹង ឯងចង្អុលខ្លួនឯងនោះថា នៅលើដីមានតែមនុស្ស។ សួរឆ្លើយទទួលគ្នា រួចហើយអាចារ្យចិនលាធនញ្ជ័យវិលទៅសំពៅវិញ។

លុះព្រឹកឡើងមកជួបនឹងធនញ្ជ័យ ឯអាមាត្យចិនធ្វើប្រស្នាឱ្យធនញ្ជ័យ ចាប់ធ្វើជារង្វង់ ឯធនញ្ជ័យធ្វើបត់ដុំដៃបង្ហាញទៅ អាមាត្យលាម្រាមដៃទាំង៥ បង្ហាញមកធនញ្ជ័យ ធនញ្ជ័យបង្ហាញម្រាម១ បង្ហាញទៅអាចារ្យចិន អាចារ្យចិនឃើញហើយវិលទៅសំពៅវិញ ឯធនញ្ជ័យក៏វិលទៅផ្ទះវិញ។

លោកគ្រូសង្រាជបានឭធនញ្ជ័យចោទ ប្រស្នានឹងអាចារ្យចិន ដូច្នោះហើយ ក៏និមន្ដមកសួរចង់ដឹងដំណើរការនោះ ជួបនឹងធនញ្ជ័យជ័យហើយដណ្ដឹងថា កាលអ្នកចោទប្រស្នានឹងចិនធ្វើដូចម្ដេច ទើបធនញ្ជ័យទូលថា ចិនធ្វើដៃជារង្វង់ ខ្ញុំបង្ហាញដុំដៃ ចិនលាដៃបង្ហាញម្រាមទាំង៥ ខ្ញុំក្ដាប់បង្ហាញម្រាមដៃ១។

ទើបលោកគ្រូសង្គ្រាជដណ្ដឹងថា បើដូច្នោះតើដូចម្ដេច តើដូចម្ដេច ទើបធនញ្ជ័យថា ឯចិនធ្វើដៃជារង្វង់ដូច្នោះខ្ញុំថាធ្វើអង្រុតរុតត្រី ទើបខ្ញុំបង្ហាញកែងដៃនោះ ថាបើអង្រុតរុតត្រីដូច្នោះ តើអង្រុតបានត្រីប៉ុន្មាន ឯបង្ហាញម្រាមដៃប្រាំនោះថា បើបានត្រីប៉ុណ្ណោះ ល្មមធ្វើងៀតបាន៥ចម្រៀក ឯបង្ហាញចង្អុលដៃមួយថាស៊ីមួយថ្ងៃមួយចម្រៀក ក្នុងត្រីមួយកន្ទុយ បាន៥ថ្ងៃទើបអស់។ ឯលោកគ្រូសង្គ្រាជបានដឹងហើយក៏វិលទៅកុដិវិញ។

ទើបលោកសម្ដេចចៅហ្វាយទៅសួរធនញ្ជ័យចង់ ដឹងអំពីប្រស្នាចិននោះថាដូចម្ដេចប្រាប់អញផង អញចង់ដឹង ធនញ្ជ័យស្ដាប់ហើយជម្រាបថា ចិនធ្វើដៃជារង្វង់ ខ្ញុំបង្ហាញដុំដៃ ចិនលាដៃបង្ហាញម្រាមទាំង៥ ខ្ញុំក្ដាប់បង្ហាញម្រាមដៃ១ លោកសម្ដេចចៅហ្វាយដណ្ដឹងថា បើដូច្នោះថាដូចម្ដេច ធនញ្ជ័យប្រាប់ថា ចិនឱបដៃជារង្វង់នោះថា នឹងចាប់យកនគរ។ ខ្ញុំបង្ហាញដុំដៃថា អញថងនឹងកែងដៃ ចិនបង្ហាញម្រាម៥ ថាគេមានគ្នាច្រើន ខ្ញុំបង្ហាញចង្អុលដៃមួយនោះថា អញតែម្នាក់ឯង អញវាយឯងមិនខ្លាចទេ លោកចៅហ្វាយឭដូច្នោះហើយក៏វិលទៅវិញ ឯព្រះមហាក្សត្រស្ដេចឱ្យហៅធនញ្ជ័យសួរថា កាលអាចារ្យចិនគេចោទថាដូចម្ដេចខ្លះ ធនញ្ជ័យក្រាបទូលថា កាលអាចារ្យចិនគេមកដល់ធ្វើដៃជាឱបដៃបង្ហាញ ទូលព្រះបង្គំបត់កែងដែបញ្ឈរបង្ហាញទៅវិញ ហើយអាចារ្យចិនបង្ហាញម្រាមដៃទាំង៥ ទូលព្រះបង្គំបង្ហាញម្រាមដៃមួយទៅវិញ ទើបស្ដេចមានព្រះបន្ទូលដណ្ដឹងថា ដូចម្ដេចបើដូច្នោះ ទើបធនញ្ជ័យក្រាបទូលថា ឯចិនឱបដៃបង្ហាញមកសួរថា ក្នុងទ្វីបទាំង៤នេះតើមានអ្វីខ្លះ? ទូលព្រះបង្គំបត់ដុំដៃបង្ហាញនោះប្រាប់ថា មានព្រះសិនេរត្រង់កណ្ដាល ទើបចិនបង្ហាញម្រាមទាំង៥នោះដណ្ដឹងថា មានព្រះពុទ្ធ៥អង្គបានត្រាស់ក្នុងកប្បនេះ ទើបទូលបង្គំបង្ហាញម្រាមដៃមួយ នោះប្រាប់ថា៥អង្គ ប៉ុន្ដែបានត្រាស់៤អង្គទៅហើយ នៅតែមួយអង្គទៀតមិនទាន់បានត្រាស់នៅឡើយ ប្រស្នានេះដូច្នោះឯង សូមទ្រង់ជ្រាប ហើយធនញ្ជ័យថ្វាយបង្គំលាទៅផ្ទះវិញ។

លោកគ្រូសង្គ្រាជនិងសម្ដេចចៅហ្វាយទៅ ជួបនឹងមហាក្សត្រ ហើយនិយាយតាមដំណើរដែលបានដណ្ដឹងធនញ្ជ័យ កាលចោទប្រស្នានឹងចិនក្រាបទូលស្ដេចៗស្ដាប់ហើយមានព្រះបន្ទូលថា វាប្រាប់លោកគ្រូសង្គ្រាជផ្សេង ប្រាប់ចៅហ្វាយផ្សេង វាប្រាប់អញផ្សេងនឹងឱ្យប្រាកដជាប្រស្នាដូចម្ដេចនោះមិនបានឡើយ ស្ដេចនូវអស់ទាំងនាម៉ឹនខ្លាចប្រាជ្ញាធនញ្ជ័យណាស់។

ឯធនញ្ជ័យក៏វិលទៅផ្ទះ ហើយយកខ្មៅដុសក្ដារ៤ជ្រុង ក្រដាស់ស និងគម្ពីរដែលឱ្យគេរក ហើយនឹងក្ដាមដែលដាក់ក្នុងក្អមទាំង៤នោះមក ហើយក៏យកក្ដាមដាក់ត្រង់កណ្ដាល ហើយយកថាសដាក់ទឹកខ្មៅ ដាក់គ្រប់ជ្រុងទាំង៥ ហើយយកក្រដាសក្រាលលើក្ដារ ហើយយកក្ដាមដាក់ក្នុងថាសទឹកខ្មៅឱ្យវាវារឡើងលើក្រដាស់នោះ ឯទឹកខ្មៅនៅប្រឡាក់នៅជើងក្ដាមវារនោះ ដិតជាប់នឹងក្រដាស់នោះច្រើន ហើយយកទៅហាលថ្ងៃ លុះធ្វើដូច្នោះ ឯងបានច្រើនហើយ ឱ្យយកគម្ពីរមករុំទុក ហើយយកក្រដាសមកដាក់ឱ្យក្ដាមវាវារលើជាច្រើនទៀត រួចហើយឱ្យយកក្ដារនិងទឹកខ្មៅទៅទុក ទើបឱ្យកូនក្មេងមកអង្គុយច្រើន ហើយយកក្រដាសមួយពុម្ពម្នាក់ៗឱ្យក្មេងអស់នោះទន្ទេញថាផ្ដេសផ្ដាស ទៅតាមតែក្មេងណាចង់ថាទៅ ឱ្យឭដូចក្មេងរៀនអក្សរសាស្រ្ដ ឯអ្នកប្រាជ្ញចិននោះ លុះដល់ព្រឹកឡើងហើយ ឡើងពីសំពៅមកផ្ទះធនញ្ជ័យ នឹងចោទប្រស្នា ឯធនញ្ជ័យមើលទៅឃើញអាចារ្យមកដល់ហើយ ក៏ដើរទៅទទួលចាប់ដៃចូលមកអង្គុយលើកៅអី ហើយធនញ្ជ័យឱ្យយកទឹកតែមកឱ្យអាចារ្យផឹក ឯក្មេងៗទាំងនោះក៏រៀនអក្សរឭកងរំពងនឹងស្ដាប់ភាសាគ្នាមិនបាន ឯអាចារ្យចិនឃើញអស់ក្មេងរៀនសំបុត្រហើយឱ្យយកទៅបកមើល មិនស្គាល់តួអក្សរដល់១សោះ ធនញ្ជ័យសួរថា អាចារ្យស្គាល់អក្សរនេះឬទេ អាចារ្យចិនថាទេ ទើបធនញ្ជ័យថា នេះគេហៅអក្សរមីងឆ្វេង អក្សរព្រាហ្មណ៍ចាម បើមិនស្គាល់ដូច្នេះនឹងឆ្លើយប្រស្នានឹងគ្នាមិនបានទេ អ្នកឯងចាញ់អញនឹងអក្សរនេះហើយ អាចារ្យចិនទទួលព្រម ធនញ្ជ័យថា បើចាញ់ហើយអញយកតែរបស់ក្នុងសំពៅទាំង៤ ឯសំពៅនោះ អញឱ្យវិលត្រឡប់ទៅស្រុកវិញ ឯនគរក៏អញថ្វាយទៅក្រុងចិនវិញដែរ តែអំពីថ្ងៃនេះ បើឭឈ្មោះធនញ្ជ័យ អ្នកប្រាជ្ញឱ្យខ្លាចគ្រប់ប្រទេសទៅ អាចារ្យចិនក៏ព្រមឱ្យរបស់ក្នុងសំពៅទាំង៤នោះ ហើយក៏បើកសំពៅទៅស្រុកចិនវិញ ឯធនញ្ជ័យកាលបើបានរបស់អំពីសំពៅទាំងបួននោះ ហើយ ឱ្យបញ្ជូនអស់ទ្រព្យនោះ ទៅថ្វាយព្រះបាទជាម្ចាស់ទាំងអស់ នឹងមានយកជារបស់ខ្លួនក៏ទេ ឯព្រះមហាក្សត្រ បានឭថាធនញ្ជ័យឈ្នះប្រស្នាអាចារ្យចិនដូច្នោះហើយ លុះដល់ឃើញធនញ្ជ័យឱ្យជញ្ជូនអស់របស់ទ្រព្យមកថ្វាយដូច្នោះ ក៏ត្រេកអរក្នុងព្រះហឫទ័យ ហើយមានព្រះបន្ទូលថា ធនញ្ជ័យឯងបានទុកខ្លះហើយឬទេរបស់ទាំងអស់នេះ ធនញ្ជ័យក្រាបទូលថា ទូលព្រះបង្គំពុំបានយកទុកទេ ស្ដេចស្ដាប់ហើយក៏មានព្រះបន្ទូលថា បើដូច្នោះអញនឹងឱ្យយកស្រីក្នុងវាំងធ្វើជាប្រពន្ធឯង ហើយនិងរបស់ទ្រព្យទាំងអស់គ្រប់មុខកុំឱ្យមានខ្វះខាតរបស់អ្វី ឯធនញ្ជ័យក្រាបទូលថា ទូលបង្គំមិនចង់បានទេប្រពន្ធនោះ ត្បិតមិនមែនជាស្រីទេ ឈ្មោះញី មិនប្រាកដជាស្រី សូមជ្រាប ស្ដេចទ្រង់សណ្ដាប់ហើយ ក៏មានព្រះបន្ទូលថា ឯណាឈ្មោះស្រីនោះ ឯធនញ្ជ័យថា ទូលព្រះបង្គំនឹងក្រាបថ្វាយបង្គំលាទៅ រក បើបាននឹងនាំមកថ្វាយ ហើយទូលថា សូមព្រះអង្គព្រះរាជប្រទានសំពត់ហូល ព្រែ ឱ្យច្រើននឹងទៅរកស្រីនោះទើបឃើញ ស្ដេចស្ដាប់ហើយ ព្រះរាជទានហូលព្រែឱ្យធនញ្ជ័យជាច្រើន ហើយទ្រង់ផ្ដាំថា បើរកបានវិលមកឆាប់ ឯធនញ្ជ័យក្រាបទូលថ្វាយបង្គំលា យករបស់នោះវេចស្រេចហើយ ស្ពាយសម្ពាយដើរទៅស្រីនោះ។

លុះដល់ទីណាមានគេនៅច្រើននោះ ចូលទៅសួរគេថា ស្រុកនេះមានស្រី ឬទេ? អ្នកស្រុកប្រាប់ថា ស្រីមានដែរ ទើបធនញ្ជ័យថា មិនមែនស្រីទេ នេះគេហៅថាឈ្មោះញី មិនមែនស្រីទេ ធនញ្ជ័យថាហើយដើរទៅរកភូមិគេឯទៀតវិញ ហើយចូលទៅសួរថា ក្នុងស្រុកនេះ តើមានស្រីឬទេ? អស់អ្នកស្រុកប្រាប់ថា ខ្ញុំឆ្ងល់ណាស់ ចុះអស់អ្នកស្រីនេះ តើគេហៅថាជាអ្វីវិញ? ឯធនញ្ជ័យថា ទេ នេះគេហៅថាញីទេ ថាហើយក៏ដើរទៅសួររកស្រីឯទៀត លុះទៅដល់ភូមិផ្ទះនាងសួស្ដី ហើយដើរទៅសួររកស្រី ក៏ប្រទះនឹងនាងសួស្ដី មកអង្គុយនៅដីមុខផ្ទះនោះឯង ឯធនញ្ជ័យចូលទៅដល់ហើយក៏ដណ្ដឹងសួរថា អ្នកប្អូននៅទីនេះមានស្រីឬទេ? ឯនាងសួស្ដីស្ដាប់ហើយឆ្លើយថា អ្នកឯងនេះនៅស្រុកណា មានទេប្រុសក្នុងស្រុកអ្នកឯង ឯធនញ្ជ័យស្ដាប់ហើយក៏គិតថា ហើយគេហៅថាស្រីសួស្ដី ទើបធនញ្ជ័យប្រាប់ថា ឯស្រុកខ្ញុំមានប្រុសដែរ តើនាងដឹងឬទេ? ឈ្មោះប្រុសនោះឯង នាងសួស្ដីថា ខ្ញុំដឹង បានជាគេហៅប្រុសនោះ ត្បិតគេឈ្មោះជ័យនោះឯង ជ័យនោះច្រើនជាធំជាងអស់ឈ្មោះផង ជ័យឈ្នេះអស់ក្នុងផែនដីនេះ ឯងបានជាហៅប្រុសៗ ត្បិតឈ្មោះជ័យនោះឯង ទើបនាងសួស្ដីថា អ្នកឯងស្គាល់ទេស្រីនោះ ទើបធនញ្ជ័យថា ខ្ញុំស្គាល់ បានជាគេហៅស្រីៗនោះ ត្បិតតែឈ្មោះសួស្ដីនោះឯង ជាសួស្ដីមង្គលជាធំក្នុងផែនដីនេះ នឹងយកឈ្នេះណាឱ្យដូចគ្មាន បានជាគេហៅស្រីៗនោះ ត្បិតតែឈ្មោះសួស្ដី ទើបធនញ្ជ័យសួរថា នាងមានខ្លាច ឬគ្មានខ្លាចទេ នាងសួស្ដីឆ្លើយថា ខ្ញុំគ្មានខ្លាចទេ ថាអ្នកឯងតើមានក្រែង ឬមិនក្រែងទេ ធនញ្ជ័យឆ្លើយថា ខ្ញុំគ្មានក្រែងអ្វីទេ នាងសួស្ដីឆ្លើយថា ខ្ញុំដឹងហើយ គឺអ្នកដណ្ដឹងថា មានប្ដី ឬនៅឡើយ បើមានប្ដីហើយខ្លាចប្ដីជេរ បើគ្មានប្ដីទេនោះថាមិនខ្លាចទេ ទើបនាងសួស្ដីដណ្ដឹងថា ក្រែង ឬមិនក្រែងនោះ អ្នកថាដូចម្ដេច ទើបធនញ្ជ័យប្រាប់ថា ខ្ញុំដឹង នាងឯងសួរខ្ញុំថា មានប្រពន្ធហើយ ឬនៅទេ បើមានប្រពន្ធហើយក្រែងចិត្តប្រពន្ធនោះ បើគ្មានប្រពន្ធទេ ថាមិនក្រែងចិត្តនរណាទេ ឯធនញ្ជ័យបានដឹងថានាងសួស្ដីគ្មានប្ដីដូច្នេះហើយ ក៏ដាក់សម្ពាយអំពីស្មា ហើយស្រាយសម្ពាយហូលចេញឱ្យម្ដាយឪពុកនាងសួស្ដីឃើញ។

ឯម្ដាយឪពុកនាងសួស្ដីឃើញហូលព្រែ ធនញ្ជ័យ ក៏ដើរមកមើលហើយសួរថា អ្នកកូននឹងយកទៅណា ឯធនញ្ជ័យសំពេះជម្រាបសួរថា ខ្ញុំយកមករកប្រពន្ធទេ បើលោកម្ដាយលោកឪពុកមេត្តាខ្ញុំ ខ្ញុំនឹងនៅបម្រើជាកូនក្នុងផ្ទះ ដងទឹក កាប់អុស បុកស្រូវ ខ្ញុំចេះតែព្រមមិនខ្ចិលច្រអូសឡើយ ឯម្ដាយឪពុកនាងសួស្ដី និងខ្លួននាងសួស្ដីក៏ឡើងទៅលើផ្ទះ ហើយប្ដីនិងប្រពន្ធនិយាយគ្នាថា ចៅកំលោះនេះចង់បានកូនយើងហើយ គិតតែពីរនាក់ថា បើដោយស្មានមើលទៅឃើញថា ជាកូនគេអ្នកបានណាស់ មានទាំងហូលព្រែនោះច្រើន យើងល្មមឱ្យកូនយើងហើយ ឯធនញ្ជ័យកាលបើម្ដាយឪពុកក្មេកឡើងទៅលើផ្ទះហើយ ក៏វេចបង្វិចដើរទៅទីអាថ៌កំបាំង ហើយយកក្រដាសមកសរសេរកត់ជាចំណាំឈ្មោះនាម៉ឺនធំតូចដែលជម្ពាក់ប្រាក់ ខ្លះជម្ពាក់១០០តម្លឹង ខ្លះជម្ពាក់៤០០តម្លឹង ខ្លះជម្ពាក់៥០០តម្លឹង បានច្រើនហើយចង១បាច់ ដាក់ក្នុសម្ពាយ ឡើងទៅលើផ្ទះ សំពះម្ដាយឪពុកក្មេក ហើយអង្គុយស្ងៀមចាំស្ដាប់។ ម្ដាយឪពុកនាងសួស្ដីក៏ដណ្ដឹងសួរថា អញនឹងចង់សួរចិត្តជ័យឯងៗចង់បានកូនអញមែន ឬទេ? ទើបធនញ្ជ័យសំពះហើយជម្រាបថា ក្នុងចិត្តខ្ញុំបាទចង់បាន ក្រែងតែលោកមិនឱ្យទានខ្ញុំបាទ បើលោកមេត្តាជាកូនជាចៅ នោះអរគុណណាស់ នឹងនៅបម្រើអស់ចិត្ត ឯម្ដាយឪពុកនាងសួស្ដី ថាយើងឱ្យហើយ ចូរឯងទៅរកទិញមាន់ ទា ជ្រូក អណ្ដើក កុំខាន បើមិនបានអណ្ដើកនោះ មេបាយើងមិនទទួលទេ។

ឯធនញ្ជ័យបានឭពាក្យម្ដាយឪពុកក្មេក បង្គាប់ដូច្នោះហើយ ក៏ដើរទៅរកអស់អ្នកស្រុកភូមិទាំងនោះ រើសរកតែអ្នកមានប្ដីប្រពន្ធ អំពីកំលោះ ក្រមុំ ទើបយក ហើយឱ្យឈ្មោះថាមេអណ្ដើក ទើបរកស្រី៤នាក់ទៀត បើបានច្រើនដល់៨ ឬ១៤នាក់ នោះរឹងរឹតតែជាការល្អ ឱ្យតែមានប្ដីអំពីក្មេង បើទើបមានកូនមួយ ក៏បានដែរ ឱ្យឈ្មោះថាកូនអណ្ដើក ទើបរកប្រុសម្នាក់ដែលមានយសសក្ដិ មានប្រាជ្ញាឱ្យឈ្មោះជាអ្នកមហាអស់អ្នកប្រុសស្រីទាំងនោះ យកមកដណ្ដឹងកូនគេ ហើយធនញ្ជ័យឱ្យទិញអស់ទំនិញតាមបង្គាប់ម្ដាយឪពុកនាងសួស្ដី លុះទិញបានសព្វគ្រប់ហើយ ឱ្យអ្នកមហានាំទៅជូនម្ដាយឪពុកខាងស្រីខ្លះ ទុកខ្លះរៀបស្លដណ្ដាំធ្វើនំគ្រប់មុខ ឱ្យហៅភ្ញៀវមកផឹកសង្កត់រោងរួចហើយ ព្រឹកឡើងបានជ័យល្អហើយ អ្នកមហា និងមេអណ្ដើកក៏រៀបអស់បណ្ណាការនូវចិញ្ចៀន ត្រសាល់ទៅបំពាក់កូនស្រីនោះ ហើយឱ្យខាងស្រីនោះរៀបរោងចាំទទួលអស់លោកអ្នកមហានូវបណ្ណាការនេះ។ ឯអ្នកមហា មេអណ្ដើក និងអស់ក្មេងដែលកាន់គ្រឿងបណ្ណាការដើរទៅដល់ហើយ អ្នកមេបាមកទទួលអ្នកមហាឡើងទៅលើរោង ទើបអ្នកមហាឱ្យយកស្រាពីរដបតម្កល់នឹងជើងពាន ហើយទើបយកថង់មក យកក្មេងឱ្យកាន់រោងថង់ហិប ហើយអ្នកមហាជម្រាបថា យើងមកជម្រាបអស់លោកមេបាចាស់ទុំសូមជ្រាប ត្បិតយើងបានចិញ្ចៀន និងចារុត្រសាល់ មកសូមបំពាក់កូនស្រី ហើយសូមលើកស្លាដក់ស្លាកន្សែង ជម្រាបរួចហើយទើបអស់មេអណ្ដើក ចូលទៅបំពាក់ចិញ្ចៀនកូនស្រីនោះរួចហើយទើបខាងស្រីនោះលើកថាសបាយ និងស្រាមកស៊ីផឹក រួចហើយលាគ្នាទៅផ្ទះទីទៃៗហៅថ្ងៃកំណត់ហោង។

លុះព្រឹកឡើងបានពេលា អ្នកមហា និងមេអណ្ដើក កូនអណ្ដើកនាំកូនប្រសារឈ្មោះធនញ្ជ័យ ទៅសំពះម្ដាយឪពុក ហើយយកកូនស្រីឈ្មោះនាងសួស្ដីមកផ្ទឹមនឹងធនញ្ជ័យ ហើយរាងបើកបាយខុនចងដែរួចហើយ ដល់យប់ផ្សំដំណេក អ្នកជ័យ និងនាងសួស្ដីជាប្ដីប្រពន្ធ រួចការវល់ពីថ្ងៃនេះទៅហើយទើបធនញ្ជ័យនិយាយនឹងឪពុកក្មេក និងប្រពន្ធថា នឹងទៅទារប្រាក់ដែលអស់នាម៉ឺនជម្ពាក់។

ធនញ្ជ័យទៅដល់សាលាជំនុំអស់នាម៉ឺនធំ តូចច្រើន ក៏ឡើងទៅលើសាលា ហើយនិយាយនឹងអស់នាម៉ឺនថា បើចង់ភ្នាល់នឹងខ្ញុំៗនឹងប្រើស្ដេចឱ្យបាន ទើបអស់នាម៉ឺនថា អើយើងភ្នាល់គ្នា បើឯងប្រើបានអញនឹងឱ្យប្រាក់ បើឯងប្រើមិនបាន ឯងឱ្យរបស់អ្វីយើង ធនញ្ជ័យថា ខ្ញុំឱ្យប្រាក់ ហើយធនញ្ជ័យយកសំបុត្រដែលធ្វើនោះមានឈ្មោះគ្រប់នាម៉ឺនហើយសូមបោះ ត្រាទទួលជម្ពាក់រួចហើយ ឱ្យទៅប្រើហ្លួងនឹងមើល ឯធនញ្ជ័យថា បើដូច្នោះអស់លោកទូលថា ត្បិតធនញ្ជ័យវាថា វានឹងប្រើហ្លួងឱ្យបានដូចចិត្តវាៗថានឹងមកឥឡូវនេះហើយ ឯងអស់នាម៉ឺនបានស្ដាប់ហើយ ក៏យកសេចក្ដីទៅក្រាបទូលហ្លួង ទៅដល់ហើយក៏ក្រាបថ្វាយបង្គំគាល់ទូលថា សូមទានត្បិតអីធនញ្ជ័យវាថា វានឹងមកប្រើអម្ចាស់បានដូចចិត្តវា ឯព្រះមហាក្សត្រស្ដាប់ហើយ ក៏ទ្រង់ព្រះក្រោធនឹងធនញ្ជ័យវាមាកងាយ ទៅហៅអាជ័យមកឱ្យឆាប់ អាមាត្យស្ដាប់ព្រះបន្ទូលត្រាស់ប្រើដូច្នោះ ក៏រត់ទៅហៅធនញ្ជ័យតាមព្រះបន្ទូល ដល់ហើយប្រាប់ធនញ្ជ័យថា ហ្លួងមានព្រះបន្ទូលឱ្យហៅ ត្បិតទ្រង់ព្រះក្រោធនឹងឯងណាស់ ឯធនញ្ជ័យស្ដាប់ហើយក៏ទៅតាមអាមាត្យ ដល់ហើយក៏ក្រាបថ្វាយបង្គំស្ងៀមនៅ ហើយព្រះមហាក្សត្រមានព្រះបន្ទូលសួរថា អាជ័យអាថានឹងប្រើអញមែន ឬ? ធនញ្ជ័យទូលថាករុណាវិសេស ប៉ុន្ដែនឹងមិនទាន់ប្រើបាន បើបែរព្រះភក្ត្រមើលទៅក្រោយរួចហើយ ទើបប្រើបាន ស្ដេចស្ដាប់ហើយទើបបែរព្រះភក្ត្រទតមើលទៅក្រោយ ហើយបែរមកវិញ ថាអញមើលទៅហើយអាឯងមិនប្រើចុះ ឯធនញ្ជ័យក្រាបទូលថា នេះហៅប្រើហើយ គឺប្រើឱ្យបែរទៅក្រោយបានហើយ នឹងមានប្រើអម្ចាស់ឱ្យទៅទូលរែករបស់អ្វីក៏ទេ។

ស្ដេចស្ដាប់ហើយក៏មិនមានព្រះបន្ទូល ទេ ទ្រង់ស្ងៀម ធនញ្ជ័យក្រាបថ្វាយបង្គំលា ទៅទារប្រាក់អំពីអស់នាម៉ឺនដែលភ្នាល់ ហើយមានសំបុត្របោះត្រាយកប្រាក់ច្រើនប៉ុន្មាននឹងមិនរួច ហើយយកទៅឱ្យប្រពន្ធនូវម្ដាយឪពុកក្មេក ហើយនៅជាសុខសប្បាយ។

ឯអស់នាម៉ឺនដែលធនញ្ជ័យយកប្រាក់ នោះកើតខឹងនឹងធនញ្ជ័យទាំងអស់ ទាំងស្ដេចក៏ខ្ញាល់ណាស់ដែរ ស្ដេចឱ្យហៅអស់នាម៉ឺនធំតូច ឃុន ហ្មឹន មហាតលិកមកឱ្យគិតជំនុំ នឹងបំបរបង់ធនញ្ជ័យឱ្យហើយ ត្បិតវាបង្កើតទោសច្រើនណាស់ ឯអស់នាម៉ឺនស្ដាប់ព្រះបន្ទូលដូច្នោះហើយក៏មកគិតជំនុំគ្នាឃើញថា នឹងបណ្ដេញវាឱ្យចុះសំពៅទៅស្រុកចិន ត្បិតស្រុកនោះធំហើយគេស្អប់វាតែឃើញវាទៅគេគង់សម្លាប់ចោល យើងបានសុខសប្បាយក្នុងនគរ ឯព្រះមហាក្សត្រក៏សប្បាយក្នុងព្រះរាជហឫទ័យ គិតឃើញដូច្នោះហើយ យកសេក្ដីឡើងទៅក្រាបទូលដោយដំណើរដែលបានជំនុំឃើញ ព្រះមហាក្សត្រស្ដាប់ហើយក៏ព្រម នឹងឱ្យទៅហៅធនញ្ជ័យមកប្រាប់ថា អាជ័យ អញនឹងឱ្យឯងទៅនៅស្រុកចិននឹងគេឯណោះ ត្បិតស្រុកគេធំ នៅទីស្រុកខ្មែរនេះមិនបានទេ មានព្រះបន្ទូលបង្គាប់ឱ្យយកសំពៅ១មកឱ្យ ធនញ្ជ័យចុះទៅក្នុងសំពៅ ហើយឱ្យយកទៅប្រោសចោលឯស្រុកចិន ឱ្យស្ដេចក្រុងចិនសម្លាប់ កាលធនញ្ជ័យទៅដល់ស្រុកចិនហើយ ផ្ដាំអស់អ្នកសំពៅដែលគេវិលមកស្រុកខ្មែរវិញថា អញផ្ដាំទៅប្រពន្ធអញផង កុំឱ្យគិតទន្ទឹងអញឡើយ អញនឹងទៅវិញឆាប់ទេ អញសន្មត់តែ៧ខែ ឱ្យគេជូនអញទៅវិញឆាប់ទេ កុំថប់ព្រួយចិត្តឡើយ ឯអ្នកសំពៅថា អើសឹមអញប្រាប់ឱ្យបានទេ ថាហើយក៏ចេញសំពៅមកស្រុកវិញ។

ឯធនញ្ជ័យក៏ដើរទៅដល់ផ្ទះនាម៉ឺនធំ ចូលទៅស៊ីឈ្នួលឱ្យគេប្រើធ្វើការ ដើរតាមនាម៉ឺននោះទៅគាល់ស្ដេចនោះ ឯនាម៉ឺននោះនឹងបានដឹងថាជាធនញ្ជ័យក៏ទេ ក៏គិតតែខ្មែរតែផ្ដាស់មិនបានសួរដណ្ដឹងឡើយ ឯធនញ្ជ័យគិតថា បើអញបានប្រាក់ឈ្នួលច្រើន អញនឹងគិតទិញអង្ករហើយគិតធ្វើនំរោយនិងប៉ែនឱ្យមានសរសៃអង្ករឡើង វែងៗ ហើយនឹងលក់ទិញស៊ីមិនឱ្យក្រពិបាកឡើយ គិតហើយធ្វើនំដូចចិត្តគិតនោះឯង ហើយលក់ឱ្យចិនទិញស៊ី កាលនោះស្រុកចិនមិនទាន់ធ្វើនំនោះទេ ដល់ឃើញធនញ្ជ័យធ្វើដូច្នោះហើយ ក៏បបួលគ្នាមកទិញនំស៊ី ហើយនិយាយថាអ្នកនេះធ្វើនំល្អណាស់ ឭទៅដល់ស្ដេចក្រុងចិនៗឱ្យហៅធនញ្ជ័យ ទៅដល់ហើយមានព្រះបន្ទូលថា ឯងធ្វើនំវែងៗមែនឬ ធនញ្ជ័យក្រាបទូលថាមែន ស្ដេចមានព្រះបន្ទូលថា អាយកមកឱ្យអញមើលផង ទើបធនញ្ជ័យវិលមកយកនំនោះទៅថ្វាយ ទើបស្ដេចដណ្ដឹងថា នំនេះឈ្មោះនំអី ធនញ្ជ័យក្រាបទូលថា នេះហៅថានំបញ្ចុក បើនឹងស៊ីឱ្យងើយ ហើយហារមាត់លើកដៃឱ្យខ្ពស់ទើបបានស៊ីជាពិសា ឯនំនេះបានជាធនញ្ជ័យថាដូច្នេះ ត្បិតចង់ឃើញស្ដេចក្រុងចិន ត្បិតឭតែព្រះបន្ទូល ឯព្រះភក្ត្រពុំដែលឃើញ ហើយចង់នឹងវិលមកស្រុកវិញ ឯស្ដេចក្រុងចិនឭដូច្នេះហើយក៏យកនំនោះមកថ្វាយហើយងើយដូចពាក្យ ធនញ្ជ័យថាដូច្នោះឯង ឯធនញ្ជ័យកាលបើស្ដេចសោយនំងើយឡើងហើយ ក៏មើលទៅឃើញមុខស្ដេចក្រុងចិនហើយថា មើលមុខស្ដេចក្រុងចិនឃើញខ្មៅអែ មើលមុខស្ដេចស្រុកខ្មែរ ដូចខែពេញបូណ៌មី ឯព្រះមហាក្សត្រក្រុងចិនឭធនញ្ជ័យដៀលដូច្នោះ ហើយ ក៏ទ្រង់នូវព្រះក្រោធខ្លាំងណាស់ ហើយត្រាស់ថាឱ្យអស់នាម៉ឺនចាប់យកទៅដាក់គុកសំរិទ្ធឱ្យដល់ស្លាប់ កុំលែងវា។

គុកនោះឯងត្រជាក់ណាស់ បើមនុស្សណាតែទៅដល់ហើយ ក៏ស្លាប់មិនរស់ឡើយ កាលថ្ងៃដែលយកធនញ្ជ័យទៅដាក់គុកនោះ មានចិន១នោះខុស គេយកទៅដាក់គុកជាមួយនឹងធនញ្ជ័យ បានជាពីរនាក់នឹងចិននោះ ឯគុកនោះតែដាក់ហើយមិនបាច់ដាក់ច្រវាក់ដាក់ឃ្នាង តែទៅដល់ហើយដោះចេញអស់ ទើបបញ្ចូលទៅក្នុងគុកនោះឯង ហើយទើបរាំងទ្វារទៅទប់ឱ្យស្លាប់ ឯធនញ្ជ័យដឹងជាងារត្រជាក់ណាស់ ហើយបបួលចិនទៅប្រដាល់ចម្បាប់ឱ្យក្ដៅបែកញើសស្រួលខ្លួន ហើយវិលមកឈប់វិញ បើកាលណាវាត្រជាក់ណាស់ក៏បបួលគ្នាទៅដាល់ៗតែសព្វថ្ងៃឥតមានរងារ សោះឡើយ លុះបានពីរថ្ងៃបីថ្ងៃ អស់នាម៉ឺនឱ្យទៅមើលឃើញនៅរស់ហើយវិលមកប្រាប់ថា អស់ទាំងអស់ទោសចិននិងខ្មែរនោះ មិនស្លាប់ទេ បើដូច្នោះនឹងទៅធ្វើដូចម្ដេច ទើបអស់នាម៉ឺនថា បើវាមិនស្លាប់ក៏ហីទៅចុះ ឯធនញ្ជ័យហើយនិងចិនគិតថា យើងនឹងគិតធ្វើខ្លែងបង្ហើរ ធ្វើអែកឱ្យឭតែយប់ថ្ងៃដាក់ចេញ គិតឃើញធ្វើខ្លែងបានហើយ បង្ហើរសព្វយប់ បានឭទៅដល់ស្ដេចៗឮសូរសម្លេចអែកនោះ វាប្លែកនឹងសម្លេងសត្វយំ ស្ដេចមិនដែលឭដូច្នោះ ហើយស្ដេចឆ្ងល់ក្នុងព្រះហឫទ័យថា ថ្ងៃមិនដែលឭមាត់យំ តែយប់អន្តឺតៗ តែសព្វយប់ ហើយស្ដេចហៅនាម៉ឺនមកគិតថា មាននរណានឹងដឹងថាសត្វអ្វីវាយំនោះ ហើយស្ដេចឱ្យហៅហោរមកគន់គូរមើល ឯហោរគន់គូរមើលទៅឃើញក្រាបទូលថា បានជាសត្វនេះវាយំដូច្នេះ ត្បិតកើតហេតុក្នុងនគរ បើហេតុឧត្បាតនេះពុំឃើញ សត្វនោះវានឹងស៊ីអស់ទាំងរាស្ត្រក្នុងនគរមិនខានឡើយ ស្ដេចស្ដាប់ហើយក៏មានព្រះបន្ទូលថា បើដូច្នោះ តើឧត្បាតពីព្រោះអ្វី ហោរគន់គូរមើលឱ្យបានដឹងក៏នឹងធ្វើឱ្យជា កុំឱ្យសត្វនោះវាស៊ីមនុស្សរាស្ត្រប្រជាផងទាំងឡាយទើបហោរក្រាបទូល ថា ទូលព្រះបង្គំគិតទៅឃើញថា ត្បិតមានអ្នកប្រាជ្ញមួយគេនាំមកស្រុកខ្មែរមកប្រោសចោលស្រុកយើង ឥឡូវនេះទ្រង់ឱ្យដាក់គុកនោះឯង បានជាកើតហេតុដូច្នោះឥឡូវនេះមានតែគិតឱ្យស្រុកខ្មែរវិញទើបជា ឯព្រះមហាក្សត្រស្ដេចក្រុងចិនឭហោរទាយដូច្នេះហើយ ស្ដេចភ្ញាក់ព្រះអង្គថា អញមិនដឹងជាអ្នកប្រាជ្ញស្រុកខ្មែរទេ មនុស្សស្រុកខ្មែរមិនដែលមកនៅរកស៊ីផ្ដេសផ្ដាសទេ បើដូច្នោះឱ្យទៅយកមកនឹងអង្វរសុំទោសកុំឱ្យខឹងនឹងអញឡើយ ឯអាមាត្យក៏រត់ទៅរកធនញ្ជ័យដែលនៅក្នុងគុកនោះឯងនាំមកថ្វាយ ស្ដេច ឯព្រះមហាក្សត្រស្ដេចទតទៅឃើញធនញ្ជ័យមកដល់ហើយ ស្ដេចមានព្រះបន្ទូលថា អញមិនដឹងថាខ្លួនឯងជាអ្នកប្រាជ្ញខ្មែរទេ ឥឡូវនេះឯងកុំខឹងនឹងអញឡើយ អញនឹងយកមនុស្សចិនទាំងស្រីទាំងប្រុសបាន១០០ អញសែនឯង ហើយឱ្យជូនឯងទៅស្រុកវិញ ឯធនញ្ជ័យក្រាបថ្វាយបង្គំទូលថា ខ្ញុំមិននឹងម្ចាស់ទេ សត្វដែលវាថានឹងស៊ីរាស្ត្រនោះ ខ្ញុំម្ចាស់ឱ្យវាទៅហៅហើយ ឯស្ដេចស្រុកចិនដណ្ដឹងថា ឈ្មោះសត្វអ្វីដែលវាយឭកន្តឺតៗនោះ ទើបធនញ្ជ័យក្រាបទូលថា សត្វនោះឈ្មោះសត្វខ្លែងទើបស្ដេចទូលថារូបវាដូចម្ដេចក៏វាយំឭ ខ្លាំងម្លេះ ទើបធនញ្ជ័យក្រាបទូលថា ទូលព្រះបង្គំនឹងធ្វើរូបខ្លែងព្នងមកថ្វាយ ហើយធនញ្ជ័យទៅយកខ្លែងដែលបង្ហោះនោះមកថ្វាយ សត្វនេះវាយំនឹងស្នែង វាមិនបានយំនឹងមាត់វាដូចអស់ទាំងសត្វឯទៀតទេ ឯមហាក្សត្រស្ដាប់ធនញ្ជ័យក្រាបទូលដូច្នោះហើយក៏មានព្រះបន្ទូលថា ប្លែកមិនដែលឃើញដូច្នេះ ទើបតែឥឡូវនេះ បើដូច្នេះយើងធ្វើបង្ហើរឱ្យវាយំមើលលែង ហើយឱ្យយកសំពៅមួយធំចំណុះមនុស្ស២០០នាក់ ហើយនឹងជូនធនញ្ជ័យទៅស្រុកខ្មែរវិញ ហើយឱ្យយកមនុស្សចិនបាន១០០នាក់ដាក់ក្នុងសំពៅហើយ ហើយនឹងស្បៀងដាក់ឱ្យជូនជាសំណែនធនញ្ជ័យ ជូនមកស្រុក លុះដល់ហើយធនញ្ជ័យឡើងទៅសួរម្ដាយឪពុកនូវប្រពន្ធ ហើយបញ្ជូនរបស់ដែលស្ដេចក្រុងចិនព្រះរាជទានសែនជូនមកទាំងអស់នោះ ហើយឡើងមកហើយ ឱ្យសង់ផ្ទះនៅជាសុខសប្បាយ បានជាមានចិននៅស្រុកខ្មែរ គេហៅថាចិនសំណែនធនញ្ជ័យទាល់តែឥឡូវនេះ។

ឯព្រះមហាក្សត្រស្រុកខ្មែរឭថា ធនញ្ជ័យវិលមកវិញហើយ បានទាំងចិនមកផង ហើយស្ដេចនូវនាម៉ឺនទាំងអស់កោតខ្លាចប្រាជ្ញាធនញ្ជ័យ មិនហ៊ានធ្វើសេចក្ដីអ្វីឱ្យទាស់នឹងគំនិតធនញ្ជ័យឡើយ ព្រះមហាក្សត្រឱ្យទៅហៅ ធនញ្ជ័យមកសួរដណ្ដឹងអំពីស្រុកចិន ត្បិតវាបានទៅ ធនញ្ជ័យក៏ក្រាបទូលតាមដំណើរដែលបានទៅឃើញ ហើយនិយាយថា កាលខ្លួនខ្ញុំបានទៅដល់ហើយគិតឱ្យបានមកវិញនោះ ព្រោះធ្វើខ្លែងព្នងបង្ហើរ ស្ដេចបានឭសូរអែកខ្លែង បានជាខ្ញុំបានមកវិញ ឯព្រះមហាក្សត្រឱ្យធ្វើខ្លែងនោះបង្ហើរនឹងមើលលែង ធនញ្ជ័យក៏ធ្វើខ្លែងទៅថ្វាយឱ្យស្ដេចទត ដូច្នោះឯងហៅខ្លែងព្នង បានជាស្ដេចចេះធ្វើខ្លែងដល់ឥឡូវនេះឯង។

ឯធនញ្ជ័យដល់មានជំងឺឈឺធ្ងន់ណាស់ ហើយផ្ដាំប្រពន្ធថា បើអញនឹងស្លាប់ទៅហើយ ឱ្យយកទៅកប់នោះ ឱ្យធ្វើចម្រូងបោះលើផ្លូវនោះឱ្យច្រើនកុំឱ្យខាន ហើយឱ្យទៅ ទូលហ្លួងថា អញឈឺខ្លាំងណាស់ហើយ ឯប្រពន្ធនោះទៅទូលហ្លួងដូចពាក្យធនញ្ជ័យ ស្ដេចដឹងដូច្នោះ ហើយក៏ស្ដេចទៅសួរធនញ្ជ័យ ដល់ហើយស្ដេចចូលទៅសួរធនញ្ជ័យថា ឯងឈឺតើដូចម្ដេច ធនញ្ជ័យទូលថាសូមទ្រង់ចូលមកជិតខ្ញុំៗនឹងផ្ដាំទុក ខ្ញុំទូលខ្លាំងមិនបានទេ ស្ដេចស្ដាប់ហើយចូលទៅជិត ធនញ្ជ័យទូលថា សូមទ្រង់ឱនព្រះកេសមកជិតនឹងមាត់ខ្ញុំ ស្ដេចក៏ឱនត្រចៀកទៅជិតមាត់ធនញ្ជ័យៗក៏ផ្ដាំថា បើស៊ីត្រីព្រួលកុំចោលស្រកា បើស៊ីត្រីប្រាកុំចោលស្រកី ឱ្យស្លក្បាលត្រីប្រានឹងម្ជូរសណ្ដាន់ ឱ្យស្ដេចទុកកុំឱ្យភ្លេច ស្ដេចស្ដាប់ហើយវិលមកដំណាក់វិញ ឯអស់នាម៉ឺនសួរហ្លួងថា ធនញ្ជ័យវាផ្ដាំថាដូចម្ដេច ព្រះមហាក្សត្រស្ដេចស្ដាប់ហើយ ក៏ប្រាប់អស់នាម៉ឺនថា តាមពាក្យធនញ្ជ័យថា ស៊ីត្រីព្រួលកុំចោលស្រកា បើស៊ីត្រីប្រាកុំចោលស្រកី ឱ្យស្លក្បាលត្រីប្រានឹងម្ជូរសណ្ដាន់ វាថាជាលេងវាទេ ស្ដេចមានព្រះបន្ទូលដូច្នេះ ក៏អស់នាម៉ឺនមិនជឿឡើយ អាជ័យនេះជាអ្នកប្រាជ្ញធំណាស់ ដឹងជាគេថាដូចម្ដេចនឹងព្រះមហាក្សត្រ។ កាលធនញ្ជ័យស្លាប់ទៅ គេក៏យកទៅកប់ ហើយធ្វើចម្រូងដោតផ្លូវនោះ តាមពាក្យធនញ្ជ័យនោះឯង អស់នាម៉ឺននៅអ្នកក្នុងវាំងដែលខឹងស្អប់ធនញ្ជ័យថា ធនញ្ជ័យឆោរយកប្រាក់ ឭថាធនញ្ជ័យស្លាប់ហើយ គេយកទៅកប់នៅទីត្រង់ណា ក៏ប្រើមនុស្សជុះអាចម៍ដាក់ផ្លូវ ឯអស់មនុស្សទាំងនោះក៏ទៅដល់ផ្នូរ ហើយក៏សើយសំពត់ដាក់គូថនឹងជុះ មិនបានដឹងថាមានចម្រូង វាសគូថរាល់គ្នា រាងមិនហ៊ានទៅទៀតឡើយ ហើយខ្លាចធនញ្ជ័យ ក៏ស្រដីប្រាប់គ្នារៀងទៅ នេះប្រាកដជាអ្នកមានប្រាជ្ញថា ដល់ស្លាប់ទៅហើយក៏គង់គិតទុកឱ្យបានគង់ដឹងជា ឯងទៅជុះអាចម៍ដាក់ផ្លូវគាត់ បានជាមានផ្ដាំឱ្យគេទៅដោតចម្រូងទុកឱ្យមុតគូថឯង៕

មតិយោបល់