ព័ត៌មានជាតិ

ស្ថា​ប​ត្យ​ក​​​រ​​ជើ​ង​ចា​ស់​​រ​ប​ស់​​ខ្មែ​រ​​ជា​​ន​រ​ណា​?

​លោក វណ្ណ មូលី​វណ្ណ គឺជា​ស្ថាបត្យករ​ជើងចាស់​ដ៏​ល្បីល្បាញ​របស់ ប្រទេស កម្ពុជា​។ លោក​បាន​រួមចំនែក​ជា​ច្រើន​ក្នុង​ស្ថាបត្យកម្ម​ដែល​គេ​ហៅថា ស្ថាបត្យកម្ម​ខ្មែរ​ទំនើប នៅក្នុង​សម័យ​សង្គមរាស្ត្រនិយម នៅពេល​ដែល​វប្បធម៌​ខ្មែរ​មាន​ការរីកចំរើន​ក្រោម​ព្រះរាជកិច្ច​ដឹកនាំ​របស់​អតីតព្រះមហាក្សត្រ ព្រះបាទ នរោត្ដម សីហនុ​។​

ស្ថា​ប​ត្យ​ក​​​រ​​ជើ​ង​ចា​ស់​​រ​ប​ស់​​ខ្មែ​រ​​ជា​​ន​រ​ណា​?
ស្ថា​ប​ត្យ​ក​​​រ​​ជើ​ង​ចា​ស់​​រ​ប​ស់​​ខ្មែ​រ​​ជា​​ន​រ​ណា​?

​លោក វណ្ណ មួ​លី​វណ្ណ កើត​នៅ​ថ្ងៃទី ២៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ​១៩២៦ នៅ​ស្រុក​រាម ខេត្ត​កំពត​។ ដើមឡើយ លោក​សិក្សា​ផ្នែក​នីតិសាស្ត្រ​ទេ​។ លោក​បាន​ទទួល​សញ្ញាបត្រ​ទុតិយភូមិ​ពី​វិទ្យាល័យ​ព្រះស៊ីសុវត្ថិ នៅ​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៤៤ ហើយ​លោក​បាន​ទទួល​អាហារូបករណ៍​ទៅ​រៀន​ផ្នែក​ច្បាប់​នៅ​ទីក្រុង​ប៉ារីស ប្រទេស​បារាំង ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៤៦​។ បន្ទាប់​ពី​សិក្សា​នៅ​ទីនោះ​រយៈពេល​មួយឆ្នាំ លោក​ក៏​បាន​ប្ដួរ​ទៅ​រៀន​ផ្នែក​ស្ថាបត្យកម្ម នៅ​សាលា​វិចិត្រសិល្បៈ​មួយ​នៅ​ប៉ារីស​។ លោក​បញ្ចប់​ការសិក្សា​ដោយ​ជោគជ័យ ជាមួយនឹង​ចំនេះដឹង​និង​ទេពកោសល្យ​។ លោក​ត្រលប់មក​ប្រទេស​កម្ពុជា​វិញ​នៅ​ឆ្នាំ ១៩៥៥ ។ មួយ​ឆ្នាំ​ក្រោយមក ក៏​ត្រូវបាន​គេ​តែងតាំង​ជា​ប្រធាន​ស្ថាបត្យករ​នៅ​កម្ពុជា​។ លោក​ជា​ព្រឹទ្ធបុរស​ទីមួយ​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​ភូមិន្ទ​វិចិត្រសិល្បៈ (​ចាប់ពី​ឆ្នាំ​១៩៦៥ ដល់ ឆ្នាំ​១៩៦៧)​។​

​នៅ​ទសវត្សរ៍​៦០ និង ៧០ លោក វណ្ណ មូលី​វណ្ណ បាន​គូរ​ប្លង់​ស្ថាបនា​អាគារ​ល្បីៗ​ជាច្រើន​នៅ​កម្ពុជា​ជាពិសេស​នៅ​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​។ នៅ​ទីនោះ ស្នាដៃ​របស់​លោក ឈរ​យ៉ាង​សង្ហា​ប្រដុំប្រសង​គ្នា​ជាមួយនឹង​សំនង់​អាគារ​បុរាណៗ វត្ត​អារាម និង​សំនល់​ពី​សម័យ​អាណានិគម​។ ស្នាដៃ​សំខាន់ៗ​របស់​លោក​មាន សាលសន្និសិទ​ចតុមុខ អាគារ​គណរដ្ឋមន្ត្រី​។ លោក​ក៏​បាន​គូរ​ប្លង់​វត្ត​អារាម និង ស្ថានទូត​ខ្មែរ​នៅ​បរទេស​ជាច្រើន​ផងដែរ​។​

​នៅ​ឆ្នាំ ១៩៦៣ លោក​បាន​គូរ​ប្លង់​ពហុ​កីឡដ្ឋាន​ជាតិ​អូឡាំពិក ដែល​អាច​ទទួល​ទស្សនិកជន​បាន​ប្រហែល ៤​ម៉ឺន​នាក់​។ នៅ​ឆ្នាំ​ដដែល លោក​បាន​ស្ថាបនា សាល​មហោស្រព​ជាតិ​ព្រះ​សុរាម្រិត (​មហោស្រព​ជាតិ​កម្ពុជា​)​។ លោក​ក៏​បាន​គូរ​ប្លង់​វិមាន​ឯករាជ្យ​ផងដែរ​។​

​នៅ​ឆ្នាំ ១៩៧២ លោក វណ្ណ មូលី​វណ្ណ​និង​គ្រួសារ​បាន​ភៀសខ្លួន​ទៅ​រស់នៅ​ប្រទេស​ស្វីស​។ លោក​ធ្វើការ​អោយ UN Human Settlements Program រយៈពេល​១០​ឆ្នាំ មុន​នឹង​លោក​វិល​ត្រលប់​មក​មាតុប្រទេស​វិញ​នៅ​ឆ្នាំ ១៩៩៣​។ លោក​បាន​ចូល​បំរើ​ការងារ​ជា​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​វប្បធម៌ វិចិត្រសិល្បៈ នគរូបនីយកម្ម និង សំ​នង់​។​
​ស្នាដៃ​ធំ​របស់​លោក​រួម​មាន​៖សាលសន្និសីទ​ចតុមុខ​ វិមានឯករាជ្យ​ ពហុ​កីឡដ្ឋាន​ជាតិ​អូឡាំពិក​
សំណង់​«​ផ្ទះ​១០០» ដែល​ត្រូវបាន​សាងសង់​សម្រាប់​បុគ្គលិក​ធនាគារ​ជាតិ​កម្ពុ​ជា​ស្នាក់នៅ (១៩៦៥-១៩៦៧) វិមាន​រដ្ឋ​ចំការមន​ សាល​មហោស្រព​ជាតិ​សុរា​ម្រឹត (​សាល​មហោស្រព​នេះ​ត្រូវ​ភ្លើង​ឆេះ កាលពី​ឆ្នាំ​១៩៩៤ ហើយ​មហោស្រព​នេះ​មិន​ដែល​ត្រូវបាន​ជួសជុល​ឡើង​វិញ​ឡើយ​។​)អនុវិទ្យាល័យ​បណ្តុះបណ្តាល​គ្រូបង្រៀននិង​ វិទ្យាស្ថាន​ភាសាបរទេស​៕

មតិយោបល់