បរទេសៈ ក្នុងរយៈពេល ២០ឆ្នាំ សមាមាត្រនៃអ្នកកើតជំងឺមហារីកមាត់ នៅក្នុងប្រទេស អង់គ្លេស កើនឡើងរហូតដល់ទៅ ៧១%។
ចំពោះអ្នកដែលប្រឈមនឹងហានិភ័ខ្ពស់ជាងគេ គឺអ្នកដែលមានទម្លាប់ជក់បារី, អ្នកដែលចូលចិត្តទទួលទានគ្រឿងស្រវឹង, កង្វះអនាម័យមាត់ធ្មេញ, អ្នកដែលមិនបញ្ចូលផ្លែឈើក្នុងរបបអាហារ និងអ្នកដែលទទួលទានបន្លែសម្បូរជាតិគីមីច្រើន…។
ជំងឺមហារីកមាត់ ជាទូទៅអាចកើតមាននៅលើ បបូរមាត់, អណ្តោត, មាត់(អញ្ចាញ ឬក្រអូមាត់), ផ្នែកកណ្តោលនៃបំពងក និងសាច់បំពងកជាដើម។
អ្នកជំនាញនៃអង្កការ Organization for Cancer Research UK មានប្រសាសន៍ថា «ជំងឺមហារីកមាត់ធ្មេញជាជំងឺដ៏គួរឲ្យបារម្ភ ហើយកាចសាហាវជាងជំងឺធម្មតាជាច្រើនទៀត»។
ដូច្នេះរឿងសំខាន់ដែលអ្នកត្រូវធ្វើ គឺត្រូវបញ្ឈប់ទម្លាប់អាក្រក់ខាងលើ ហើយស្វែងយល់ពីសញ្ញាសម្គាល់សាមញ្ញនៃការវិវត្តជំងឺតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។
ប្រសិនបើអ្នកសម្គាល់ឃើញថា មានដំពក ឬឈឺចាប់ក្នុងមាត់, ឈឺអណ្តោតរយៈពេលច្រើនថ្ងៃ, មានដុំសាច់នៅលើបបូរមាត់ ឬក្នុងមាត់, មានស្នាមផ្នូកក្រហម ឬសនៅក្នុងមាត់… ចាំបាច់ត្រូវជួបគ្រូពេទ្យភ្លាម។
វិធានមួយចំនួន ដើម្បីបង្ការជំងឺមហារីកមាត់ធ្មេញ៖
– ហាមជក់បារី៖ ការជក់បារីមិនត្រឹមតែបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខនោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏ជាមូលហេតុចម្បងនៃជំងឺមហារីកមាត់ធ្មេញផងដែរ។
– កំណក់គ្រឿងស្រវឹង៖ អ្នកដែលទទួលទានគ្រឿងស្រវឹងប្រឈមនឹងហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកមាត់ធ្មេញ ច្រើនជាងអ្នកមិនទទួលទានដល់ទៅ ៦ដង។
– ជៀសវាងត្រូវពន្លឺព្រះអាទិត្យយូរពេក៖ ការប៉ះពាល់នឹងពន្លឺព្រះអាទិត្យយូរពេក អាចបង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកមាត់ធ្មេញ។
– អនាម័យ និងពិនិត្យធ្មេញឲ្យទៀងទាត់៖ ស្ថានភាពអនាម័យមាត់មិនល្អ អាចបន្ថយភាពស៊ាំនៃរាងកាយ ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងកោសិកាមហារីក។
– ហាត់ប្រាណឲ្យបានទៀងទាត់៖ ការធ្វើលំហាត់ប្រាណទៀងទាត់ មិនត្រឹមតែជួយឲ្យមានសុខភាពល្អនោះទេ ថែមទាំងជួយពង្រឹងដល់ប្រព័ន្ធការពាររាងកាយប្រឆាំងនឹងជំងឺមហារីកថែមទៀត។
– បរិភោគផ្លែឈើ និងបន្លែ៖ វីតាមីន និងសារធាតុប្រឆាំងអុកស៊ីតកម្មដែលមាននៅក្នុងបន្លែ និងផ្លែឈើ អាចជួយកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃការវិវត្តទៅជាជំងឺមហារីកមាត់ធ្មេញ៕
មតិយោបល់