បើយោងតាមរបាយការណ៍ដែលបង្ហាញដោយកាសែត New England Journal of Medicine បានឲ្យដឹងថា ករណីស្ត្រីអាយុ ៦៦ឆ្នាំម្នាក់ដែលរស់នៅរដ្ឋ Massachusetts សហរដ្ឋអាមេរិក បានឆ្លងជំងឺក្អកអស់រយ:ពេល ២សប្តាហ៍ និងមានការឈឺចាប់នៅត្រង់ពោះផ្នែកខាងស្តាំ។
ថ្នាំដែលត្រូវបានចេញវេជ្ជបញ្ជាឲ្យគាត់ ដើម្បីព្យាបាលជំងឺគ្រុនផ្តាសាយមិនមានប្រសិទ្ធភាពកាត់បន្ថយជំងឺនេះទេ។ ប្រាំថ្ងៃក្រោមក គាត់បានត្រលប់ទៅគ្លីនិកវិញ ហើយបានបង្ហាញពីស្នាមជាំដ៏ធំនៅខាងស្តាំ។ សញ្ញានេះព្រមានយ៉ាងច្បាស់អំពីអ្វីដែលធ្ងន់ធ្ងរជាងជំងឺគ្រុនផ្តាសាយទៅទៀត។
ភ្លាមៗនោះ គាត់ត្រូវបានគ្រូពេទ្យធ្វើការស្តេន ហើយរកឃើញឆ្អឹងជំនីបាក់ពីរកាំដោយសារតែក្អកធ្ងន់ធ្ងរពេក។ ការធ្វើតេស្តបានបញ្ជាក់ថា នាងបានឆ្លងមេរោគ Bordetella pertussis ដែលជាប្រភេទនៃជំងឺក្អកមាន់។
បើយោងតាមស្ត្រីរូបនេះបានបញ្ជាក់ថា គាត់បានទទួលវ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺក្អកមាន់អស់រយ:ពេល៨ឆ្នាំ មកហើយ ហើយគាត់ក៏មិនដែលបានទាក់ទងជាមួយនរណាម្នាក់ដែរនាពេលថ្មីៗនេះ។
អាការក្អក គឺជាជំងឺមួយដែលកើតមានដោយសារតែជំងឺផ្តាសាយ ក៏ប៉ុន្តែវាកម្រនឹងមានបញ្ហាក្អកធ្ងន់ធ្ងរណាស់សម្រាប់មនុស្សពេញវ័យ និងនាំឲ្យមានផលវិបាករហូតដល់បាក់ឆ្អឹងជំនី។
រោគសញ្ញាដំបូងនៃជំងឺក្អកមាន់ មានដូចជាច្រមុះ ភ្នែកមានពណ៌ក្រហម ឈឺបំពងក និងសីតុណ្ហភាពរាងកាយឡើងខ្ពស់។ ការក្អកធ្ងន់ធ្ងរ ជាធម្មតាចាប់ផ្តើមប្រហែលជាមួយសប្តាហ៍។
ស្ត្រីរូបនេះបានអះអាងថា គាត់ធ្លាប់បានរងរបួសធ្ងន់ធ្ងរនៅផ្នែកខាងស្តាំងនៃពោះ ដោយសារតែឆ្អឹងជំនីត្រូវបានបាក់អំឡុងពេលក្អក។ ប៉ុន្តែនាងបានទទួលការវះកាត់ និងជាសះស្បើយឡើងវិញបន្ទាប់ពីសម្រាកព្យាបាល។
ក្អកមាន់ គឺជាជំងឺផ្លូវដង្ហើមដែលបណ្តោលមកពីបាក់តេរីមានឈ្មោះថា Bordetella pertussis ។ រោគសញ្ញាដំបូងនៃជំងឺនេះ គឺស្រដៀងទៅនឹងជំងឺផ្តាសាយដូចជា ហៀរសំបោរ និងក្តៅខ្លួន ប៉ុន្តែរយ:ពេលប្រហែលជា ១ទៅ២សប្តាហ៍ក្រោយ អ្នកជំងឺអាចមានអាការក្អកធ្ងរធ្ងន់។ ជំងឺនេះអាចនាំឲ្យរលាកផ្លូវដង្ហើម ដែលត្រូវបានកំណត់ដោយអាការក្អកធ្ងន់ធ្ងរ និងផលវិបាកជាច្រើនទៀត។
ជំងឺនេះមានសភាពធ្ងន់ធ្ងរបំផុតចំពោះទារក ប៉ុន្តែមនុស្សពេញវ័យក៏អាចមានផលវិបាកផងដែរ រួមទាំងបាក់ឆ្អឹងដោយសារការក្អកធ្ងន់ធ្ងរ។ បើយោងតាមការស្រាវជ្រាវដោយមជ្ឈមណ្ឌលត្រួតពិនិត្យ និងបង្ការជំងឺ កាត់ហៅកាត់ថា CDC បានបង្ហាញថា ប្រហែលជា ៤ភាគរយនៃមនុស្សពេញវ័យដែលមានជំងឺក្អកមាន់ បានបាក់ឆ្អឹងជំងឺដោយសារតែក្អកធ្ងន់ធ្ងរ។
ជំងឺក្អក់មាន់ ជាទូទៅឆ្លងតាមរយ:ការស្រូប ឬប៉ះពាល់ទឹកមាត់នៅពេលអ្នកជំងឺក្អក ឬកណ្តោស់។ អាស្រ័យហេតុនេះ សូមធ្វើការប្រុងប្រយ័ត្ន ចំពោះអ្នកដែលមានជំងឺក្អក ឬផ្តាសាយ ព្រោះយើងមិនអាចមើលដឹងថា ពួកគេមានផ្ទុកជំងឺក្អក់មាន់ឬក៏អស់នោះទេ៕
ប្រភព៖ soha
មតិយោបល់