អេស្ប៉ាញ៖មិនតិចជាង ៣ ទសវត្សរ៍ នោះទេ ដែលបញ្ហាជំងឺអេដស៏បានគម្រាមកំហែង ចំពោះមនុស្សនៅជុំវិញពិភពលោក ដោយសម្លាប់មនុស្សមិនតិចជាង ៣៦ លាននាក់ និងមនុស្ស ជាង ៣៥ នាក់ទៀតរស់នៅដោយផ្ទុកជំងឺអេដស៍។
ថ្មីៗនេះដែរគេបានទទួលបានដំណឹងដ៏រីករាយមួយ អំពីលទ្ធផល របស់អ្នកស្រាវជ្រាវ ដោយស្វែងរកឃើញថ្នាំបង្ការ ជំងឺអេដស៍ ក្នុងរយៈពេល ៣០ ឆ្នាំ កន្លងមកនេះ។ នៅទីក្រុង Bacelona ប្រទេសអេស្ប៉ាញ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ នេះខាងអ្នកស្រាវជ្រាវ បានបង្ហាញការធ្វើពិសោធន៍អំពីថ្នាំបង្ការជំងឺអេដស៍។ ប្រភពព័ត៌មាន The Scientific American បានសរសេរថា«អនាគតនៃការប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍នឹងមានភាពប្រសើរជាងមុនច្រើនឡើងដោយសារមានការសហការគ្នាល្អរវាងអ្នកស្រាវជ្រាវថ្នាំបង្ការ អ្នកព្យាបាលជំងឺ និងអ្នកការពារ ។ សន្និសីទនៅទីក្រុងBarcelona បាននាំមកនូវក្តីសង្ឃឹមយ៉ាងធំធេងសម្រាប់មនុស្សជាតិ ហើយវាក៏ជាក្តីសង្ឃឹមមួយក្នុងការលុបបំបាត់ជំងឺអេដស៍ទាំងស្រុងនាពេលអនាគត់ ។ នៅឆ្នាំក្រោយនេះសន្និសីទនឹងលើកយកបញ្ហាផ្សេងទៀតរបស់ជំងឺអេដស៍មកពិភាក្សាគ្នាគឺបញ្ហា ការស្រាវ ជ្រាវអំពីការការពារជំងឺអេដស៍ និងលើកយកបញ្ហារួមនៃថ្នាំបង្ការនិងថ្នាំពន្យារជីវិតសម្រាប់អ្នកជំងឺអេដស៍មកពិភាក្សា ផងដែរ។
បញ្ជាក់ផងដែរថា សម្រាប់កម្ពុជាវិញ អ្នកជំងឺអេដស៍ទី១បានរកឃើញនៅឆ្នាំ១៩៩១ ចាប់ពីពេលនោះមកអត្រា (Prevalence) នៃអ្នកផ្ទុកមេរោគមេរោគអេដស៍មានការកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័សដល់ទៅ៣% ៕
មតិយោបល់