«បើនឹងប្រៀបធៀបឱ្យងាយយល់ ថ្លើមប្រៀបដូចជាអាគុយខ្នាតធំបំផុតនៅក្នុងរាងកាយ ដោយមានទម្ងន់ប្រមាណជា 1.2គីឡូក្រាម ជាបន្ទះតគ្នា តែបែងចែកជាបន្ទះខាងស្ដាំ និងបន្ទះខាងឆ្វេង ស្ថិតនៅក្នុងប្រអប់ពោះផ្នែកខាងលើក្រោមឆ្អឹងជំនីខាងស្ដាំ»
ក្រៅពីលក្ខណ:ខាងកាយវិភាគវិទ្យាដែលច្បាស់លាស់ហើយ ថ្លើមនៅមានតួនាទីសំខាន់ជាច្រើនយ៉ាងទៀត៖
1 . ផលិតសារធាតុអាហារ និងសារធាតុចាំបាច់
នៅពេលថ្លើមទទួលឈាមពីប្រព័ន្ធរំលាយអាហារដោយឆ្លងកាត់សរសៃឈាមខ្មៅធំ(Portal Vein)មកហើយ ឈាមនឹងហូរចូលទៅក្នុងសរសៃឈាមតូចៗ និងប៉ះពាល់ជាមួយកោសិកាថ្លើម កើតការបំប្លែងសារធាតុអាហារ ទាំងកាបូហាយដ្រេត ប្រូតេអ៊ីន ខ្លាញ់ និងវីតាមីន ឱ្យស្ថិតនៅក្នុងរូបរាងដែលរាងកាយអាចយកទៅប្រើការបាន។ បន្ទាប់ពីនោះសារធាតុអាហារដែលបំប្លែងហើយនឹងហូរចេញមកពីថ្លើមតាមរយ:សរសៃឈាម អេប៉ាទិក(Hepatic Vein)ចូលទៅក្នុងបេះដូង និងបឺតបាញ់ទៅចិញ្ចឹមរាងកាយជាបន្ត។
ឧទាហរណ៍របស់សារធាតុអាហារដែលថ្លើមធ្វើការបំប្លែងដើម្បីឱ្យស័ក្តិសមនឹងការនាំយកទៅប្រើការ មានដូចជា បំប្លែងពីម្សៅ និងស្ករទៅជាគ្លុយខូស បំប្លែងពីខ្លាញ់ទៅជាខូលេស្តេរ៉ូល(ទាំងប្រភេទល្អ និងមិនល្អចំពោះរាងកាយ) រួមទាំងសាងប្រូតេអ៊ីនសំខាន់ៗច្រើនប្រភេទ មានជាអាទិ៍ អ៊ែលបូមីន ឬប្រូតេអ៊ីនស៊ុតស មានតួនាទីសំខាន់ក្នុងការបន្ថយអាការហើមដោយសារទឹក។
ក្រៅពីសារធាតុអាហារដែលចាំបាច់ដល់ការធ្វើការងាររបស់រាងកាយហើយ ថ្លើមនៅបានផលិតសារធាតុសំខាន់ផ្សេងៗទៀតដូចជា សារធាតុការពារការបង្កកខ្លួនរបស់ឈាម ជាដើម។
2 . ប្រមូលសន្សំអាហារ
ក្រៅពីមានតួនាទីផលិតសារធាតុអាហារដើម្បីនាំយកទៅប្រើប្រាស់ហើយ ថ្លើមថែមទាំងជាប្រភពប្រមូលសន្សំអាហារដែលនៅមិនទាន់បានប្រើប្រាស់ទៀតផង ដោយវេជ្ជបណ្ឌិតជំនាញខាងរោគថ្លើមបានអធិប្បាយថា នៅពេលថ្លើមផលិត ក្លុយខូសពីកាបូហាយដ្រេតបានច្រើនជាងបរិមាណដែលរាងកាយត្រូវការប្រើហើយនោះ ថ្លើមនឹងបំប្លែងគ្លុយខូសទាំងនោះទៅជាក្លៃខូជេន(Glycogen) និងសន្សំទុកដើម្បីធ្វើជាថាមពលបម្រុង បើសិននៅពេលណាកម្រិតគ្លុយខូសក្នុងរាងកាយធ្លាក់ចុះទាប ថ្លើមនឹងបំប្លែងក្លៃខូជេនដែលសន្សំទុកនោះទៅជាគ្លុយខូសវិញ និងបញ្ជូនទៅចិញ្ចឹមផ្នែកផ្សេងៗរបស់រាងកាយភ្លាម។
ក្រៅពីនេះ ថ្លើមថែមទាំងជាប្រភពរក្សាទុកវីតាមីនសំខាន់ៗ ដូចជា វីតាមីន A វីតាមីន D វីតាមីន E វីតាមីន K និងវីតាមីន B12 រួមទាំងសារធាតុរ៉ែដែលចាំបាច់ចំពោះរាងកាយ ដូចជា ស័ង្កសី ដែក ម៉ាញេស្យូម និងទង់ដែង ដោយនឹងបញ្ចេញឆ្ពោះទៅក្រសែឈាមក្នុងគ្រាដែលរាងកាយចាំបាច់ត្រូវប្រើ។
– ផលិតទឹកប្រមាត់
ថ្លើមថែមទាំងមានតួនាទីសំខាន់ក្នុងការផលិតទឹកប្រមាត់ទៀតផង។ ទឹកប្រមាត់ពិតជាមានប្រយោជន៍ណាស់ ព្រោះមានតួនាទីជួយរំលាយអាហារប្រភេទខ្លាញ់ជាចម្បង។ ក្រោយពីថ្លើមផលិតទឹកប្រមាត់ហើយ នឹងបញ្ជូនតាមរយ:បំពង់ទឹកប្រមាត់ចេញទៅរួមគ្នានៅក្នុងថង់ទឹកប្រមាត់ ដែលនៅជាប់នឹងពោះវៀនតូចផ្នែកគល់។ នៅពេលញ៉ាំអាហារប្រភេទខ្លាញ់ ថង់ទឹកប្រមាត់នឹងច្របាច់ខ្លួនបញ្ចេញទឹកប្រមាត់ចុះទៅរំលាយខ្លាញ់នៅក្នុងពោះវៀន។
តាមរយ:តួនាទីសំខាន់នេះ ធ្វើឱ្យអ្នកដែលមានបញ្ហារោគថ្លើមភាគច្រើននឹងឆ្អល់ពោះពេលញ៉ាំអាហារខ្លាញ់។ បើថ្លើមមិនបញ្ចេញទឹកប្រមាត់ចេញមក វីតាមីនមួយចំនួនក៏ត្រូវបឺតជ្រាបយកដោយខ្លាញ់ ដូចជា វីតាមីន A វីតាមីន D វីតាមីន E វីតាមីន K ក៏នឹងធ្វើឱ្យមានបរិមាណទាបតិចរហូតលែងគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការនាំយកទៅប្រើ។
4 . កម្ចាត់វត្ថុសំណល់ និងសារធាតុពុល
តួនាទីសំខាន់ម្យ៉ាងទៀតរបស់ថ្លើមគឺ ការកម្ចាត់វត្ថុសំណល់ចេញពីរាងកាយ។ ជាប្រក្រតីរាងកាយរបស់យើង មានអវយវ:ច្រើនយ៉ាងដែលជួយក្នុងការកម្ចាត់វត្ថុសំណល់ ដូចជាក្រលៀនបញ្ចេញវត្ថុសំណល់តាមទឹកមូត្រ ស្បែកក៏បញ្ចេញតាមរយ:ញើស ថ្លើមក៏ដូចគ្នា ដោយបញ្ចេញកាកសំណល់តាមរយ:ទឹកប្រមាត់។ ក្រៅពីវត្ថុសំណល់ដែលកើតចេញពីកម្មវិធីខាងក្នុងរាងកាយហើយ ថ្លើមថែមទាំងមានតួនាទីបញ្ចេញសារធាតុពុល ឬតុកស៊ីនដែលកើតចេញពីការដុតបំផ្លាញជាតិអាល់កុល ថ្នាំប្រភេទខ្លះ មេរោគ រួមទាំងសារធាតុពុលពីរុក្ខជាតិទៀតផង។
5 . កម្ទេចកោសិកាផុតអាយុ
ក្រៅពីកម្ចាត់វត្ថុសំណល់ និងសារធាតុពុលផ្សេងៗហើយ ថ្លើមនៅបំពេញតួនាទីជួយប្ដូរសភាពសារធាតុផ្គុំរបស់កោសិកាគ្រាប់ឈាមដែលចុះខ្សោយ ឬខូចឱ្យអាចបញ្ចេញចោលពីរាងកាយតាមលាមកបានទៀតផង។
ការដែលថ្លើមត្រូវទទួលបន្ទុកភារកិច្ចច្រើនបែបនេះ បើសិនជាថ្ងៃណាមួយកើតមានភាពខុសប្រក្រតីចំពោះថ្លើម តើវានឹងហុចផលប៉ះពាល់ដល់រាងកាយយ៉ាងណាទៅ?៕
មតិយោបល់