ចិន: កាសែតគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋបានឲ្យដឹងថា នាវាទេសចរណ៍ចិនចំនួនប្រាំបីគ្រឿងនឹងធ្វើដំណើរកំសាន្តទៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង ក្នុងរយៈពេលប្រាំឆ្នាំខាងមុខ ខណៈដែលទីក្រុងប៉េកាំងនៅតែបន្តដើម្បីលើកកម្ពស់វិស័យទេសចរណ៍នៅក្នុងដែនទឹកដែលកំពុងមានជម្លោះ។ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយដោយ Channel News Asia នៅថ្ងៃទី២១ កក្កដា ឆ្នាំ២០១៦នេះ។

លោក Liu Junli ប្រធានក្រុមហ៊ុននាវាចរអន្តរជាតិ Sanya បាននិយាយថា ក្រុមហ៊ុននេះត្រូវបានប្រតិបត្ដិការក្តីស្រមៃនៃសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ នាវានេះនឹងធ្វើដំណើរទៅកាន់ក្រុមកោះ Crescent ដែលវាជាផ្នែកមួយនៃប្រជុំកោះ Paracels និងធ្វើដំណើរកម្សាន្តមួយនៅជុំវិញសមុទ្រចិនខាងត្បូង នៅពេលវេលាសមស្របផងដែរ។

វាគឺមិនទាន់ច្បាស់លាស់ប្រសិនបើមានជនបរទេសនឹងត្រូវបានអនុញ្ញាតនៅលើនាវាទាំងនេះឬប្រសិនបើពួកគេនឹងត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យចូលទស្សនានៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង។

ប្រទេសចិនបានអះអាងថា ៩០ភាគរយនៃសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលសម្បូរថាមពលមានសក្តានុពលធនធានធម្មជាតិ។ ប៊្រុយណេ, ម៉ាឡេស៊ី,ហ្វីលីពីន, វៀតណាមនិងតៃវ៉ាន់ បានដាក់បណ្តឹងទាមទារផ្នែកខ្លះនៃសមុទ្រនេះតាមរយៈការដែលឆ្លងកាត់ប្រមាណ ៥ពាន់ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកពីការធ្វើពាណិជ្ជកម្មក្នុងមួយឆ្នាំៗ។

ប្រទេសប្រកួតប្រជែងដើម្បីពង្រឹងការទាមទាររបស់ពួកគេ បានជម្រុញគូប្រជែងមួយដែលរីកលូតលាស់វត្តមាននៅលើកោះដែលមានជម្លោះស៊ីវិល នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ នេះជាលើកដំបូងហើយ ដែលនាវារបស់ប្រទេសចិន ធ្វើដំណើទៅកោះ Paracel ត្រូវបានបើកដំណើរការដឹកជញ្ជូនដោយក្រុមហ៊ុន Hainan Strait Shipping Co នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៣។

ប្រទេសចិនបានបដិសេធមិនព្រមទទួលស្គាល់ការសម្រេចរបស់តុលាការអាជ្ញាកណ្តាល នៅក្នុងទីក្រុងឡាអេ ដោយចាត់ទុកជាមោឃៈ ឬមិនទទួលស្គាល់នូវទាមទារទឹកដីធំទូលាយរបស់ខ្លួន នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងនិងមិនបានចូលរួមក្នុងកិច្ចដំណើរការនីតិវិធីដោយប្រទេសហ្វីលីពីន។ ហើយក្រុងប៉េកាំងបាននិយាយថា ខ្លួនចង់សាងសង់រមណីយដ្ឋានបែប Maldives នៅជុំវិញសមុទ្រចិនខាងត្បូងនេះ៕