ឥណ្ឌា-វ៉ាស៊ីនតោន៖ ឥណ្ឌាមានគម្រោងបង្កើនកិច្ចសហ ប្រតិបត្ដិការស្រាវជ្រាវនិងផលិតកាំជ្រួច មីស៊ីលសព្វាវុធទំនើបៗជាមួយអាមេរិក ជាជាងទិញសព្វាវុធមកពីបរទេស ។នៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់នាយក រដ្ឋមន្ដ្រីឥណ្ឌា លោកណារ៉េនដ្រា ម៉ូឌីទៅ កាន់អាមេរិកនាពេលនេះគឺដើម្បីស្វែង រកកិច្ចសហប្រតិបត្ដិការស្រាវជ្រាវ បច្ចេកវិទ្យាសព្វាវុធទំនើបៗជាជាងការ ទិញដូរពីអាមេរិកដែលមានផលលំបាក ជាច្រើន ។ មន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់ក្នុងក្រសួងការ បរទេសឥណ្ឌាមួយរូបបានឱ្យដឹងថា នាយករដ្ឋមន្ដ្រី ណារ៉េនដ្រា ម៉ូឌី នឹង ពិភាក្សាលម្អិតពីបញ្ហាខាងលើនៅក្នុង ជំនួបពិភាក្សាជាមួយប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ។
អ្នកវិភាគពីយុទ្ធសាស្ដ្រការពារជាតិ ឥណ្ឌាក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា រដ្ឋាភិ បាលរបស់នាយករដ្ឋមន្ដ្រីឥណ្ឌានឹងមិន កុម្ម៉ង់ទិញសព្វាវុធពីអាមេរិកដូចរដ្ឋាភិបាលរបស់អតីតនាយករដ្ឋមន្ដ្រីម៉ាន់ មូហាន់ស៊ីង នោះឡើយ ដោយរួមគ្នាជា មួយអាមេរិកផលិតសព្វាវុធតែម្ដង ។ មានតែបែបនេះហើយ ដែលអាចជួយឱ្យ បច្ចេកវិទ្យាឥណ្ឌាមានភាពរីកចម្រើន ឆ្ពោះទៅមុខ ។
រយៈពេល១០ឆ្នាំកន្លងមក ឥណ្ឌាបាន ទិញសព្វាវុធពីអាមេរិកដែលមានតម្លៃ ដល់ទៅ១០ពាន់លានដុល្លារ ។ លោក Bharat Karnad អ្នកឯកទេសស្រាវ ជ្រាវសន្ដិសុខជាតិមកពីមជ្ឈមណ្ឌល ស្រាវជ្រាវគោលនយោបាយយុទ្ធសាស្ដ្រ របស់ឥណ្ឌាបានឱ្យដឹងថា ក្រោយពេល ទិញឧទ្ធម្ភាគចក្រ Apache និងយន្ដ ហោះដឹកជញ្ជូន C-17 របស់អាមេរិក មក ឥណ្ឌាកំពុងតែត្រួតពិនិត្យការទិញដូរ មានដែនកំណត់ ដោយសង្ឃឹមថា នឹង សហការជាមួយអាមេរិកក្នុងការស្រាវ ជ្រាវផលិតសព្វាវុធទំនើបៗបំផុតនៅ លើពិភពលោក ។
ចំណែកអ្នកសង្កេតការណ៍របស់ អាមេរិកក៏បង្ហាញក្ដីសង្ឃឹមថា ទំនាក់ ទំនងរវាងអាមេរិកនឹងឥណ្ឌារីកចម្រើន ឆ្ពោះទៅមុខដោយផ្លាស់ប្ដូរពីអតិថិជន មកជាដៃគូស្រាវជ្រាវ និងផលិតវិញ ម្ដង។ ទាំងនោះហើយដែលធ្វើឱ្យប្រទេស ទាំងពីរកាន់តែជិតស្និទ្ធនឹងគ្នាថែមទៀត គ្មានអ្វី មន្ទិលសង្ស័យដល់ទំនាក់ទំនង អាមេរិក-ឥណ្ឌាឡើយ ។
គម្រោងសហប្រតិបត្ដិការលើវិស័យ ពាណិជ្ជកម្ម និងបច្ចេកវិទ្យាការពារជាតិ (Defence Trade and Techno-logies Initiative) បានធ្វើឱ្យទំនាក់ ទំនងប្រទេសទាំងពីររស់រវើក ហើយនិង បើកចំហកម្មវិធីសព្វាវុធទៀតផង ។ តាមគម្រោងប្រទេសទាំងពីរនឹងផលិត កាំជ្រួចមីស៊ីលបំពាក់លើស្មាប្រឆាំងរថ ក្រោះ ឧទ្ធម្ភាគចក្រ យន្ដហោះគ្មាន មនុស្សបើក និងសម្ភារសព្វាវុធការពារ ជាតិទំនើបៗជាច្រើនផ្សេងទៀត ។
អ្នកឯកទេសវិភាគបានបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកម៉ូឌី នឹងពិភាក្សា ទៅលើកិច្ចព្រមព្រៀងមួយចំនួនជាមួយ ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនដែលមានផល ប្រយោជន៍ជាងនេះ ។ ចំណុចខាងលើមិន ពិបាកនោះឡើយសម្រាប់រដ្ឋាភិបាល របស់លោកម៉ូឌី ដោយសារតែគណបក្ស របស់លោកមានសំឡេងភាគច្រើននៅ ក្នុងរដ្ឋសភា លើសពីនេះទៀតលោកបាន អនុវត្ដគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋ កិច្ចតាមបែបសេរី ។
កាលពីខែសីហា កន្លងមក ក្រសួង ការពារជាតិឥណ្ឌាបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀង ទិញឧទ្ធម្ភាគចក្រ២២គ្រឿងប្រភេទ Apache មានតម្លៃ១,៤ពាន់លាន ដុល្លារ និងឧទ្ធម្ភាគចក្រធុនធ្ងន់ Chinook មានតម្លៃ១ពាន់លានដុល្លារ។ ប៉ុន្ដែរហូត ដល់ថ្ងៃទី២៤ទឹកប្រាក់សម្រាប់ទិញ ឧទ្ធម្ភាគចក្រទាំងពីរគ្រឿងខាងលើមិន ទាន់បានអនុម័តនៅឡើយ ។
នៅក្នុងលទ្ធផលនៃជំនួបពិភាក្សា រវាងប្រធានាធិបតីអូបាម៉ា នឹងលោក ណារ៉េនដ្រា ម៉ូឌី នៅព្រឹកថ្ងៃទី១ ខែតុលា ប្រទេសទាំងពីរបានសន្យាសហការឱ្យ កាន់តែស្អិតល្មួតដោះស្រាយបញ្ហាសេដ្ឋ កិច្ច និងសន្ដិសុខ ក៏ដូចជាការបម្រែ បម្រួលអាកាសធាតុ។ ចំណុចដែលចាប់ អារម្មណ៍ជាងគេបំផុតនោះគឺក្នុងសេចក្ដី ប្រកាសរួមនៅក្រោយជំនួបពិភាក្សា មេ ដឹកនាំប្រទេសទាំងពីរបង្ហាញពីការព្រួយ បារម្ភពីស្ថានភាពប្រែប្រួលនៅដែន សមុទ្រចិនភាគខាងត្បូង ហើយអំពាវ នាវដល់ភាគីពាក់ព័ន្ធបញ្ចៀសការប្រើ ប្រាស់អាវុធដាក់គ្នា ។
ជំនួបពិភាក្សារវាងលោកណារ៉េនដ្រា ម៉ូឌី នឹងលោកអូបាម៉ា ក្នុងពេលដែល អាមេរិកកំពុងតែខិតខំស្វែងរកកិច្ចសហ ប្រតិបត្ដិការជាមួយឥណ្ឌាឱ្យកាន់តែស្អិត ល្មួតថែមទៀតដើម្បីបំពេញយុទ្ធសាស្ដ្រ ឆ្ពោះមកកាន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិករបស់ អាមេរិក ។
មានប្រសាសន៍ទៅកាន់ក្រុមអ្នកសារ ព័ត៌មានក្រោយជំនួបពិភាក្សាលោក អូបាម៉ា បានបញ្ជាក់ថា “ថ្ងៃនេះយើង បានចំណាយពេលវេលាពិភាក្សាពីស្ថាន ភាពអន្ដរជាតិ និងសន្ដិសុខ ក្នុងនោះ មានទាំងវិបត្ដិនៅមជ្ឈិមបូព៌ា សង្គ្រាម ប្រយុទ្ធប្រឆាំងក្រុមអ៊ិស្លាមបង្កើតរដ្ឋ វិបត្ដិនៅដែនសមុទ្រចិនភាគខាងត្បូង ភាគខាងកើត និងបញ្ហាសហប្រតិបត្ដិ ការផ្សេងៗទៀតជាច្រើនរវាងអាមេរិក នឹងឥណ្ឌា ព្រមទាំងវិបត្ដិមនុស្សធម៌ ដែលបង្កឡើងដោយវីរុសអ៊ីបូឡានៅ អាហ្វ្រិកខាងលិច” ។
ចំណែកភាគីឥណ្ឌាវិញ លោកណារ៉េន ដ្រា ម៉ូឌី ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា អាមេ រិកជាប្រទេសទីមួយនៅក្នុងកិច្ចសហ ប្រតិបត្ដិការជាមួយឥណ្ឌាលើគ្រប់វិស័យ។ លោកបញ្ជាក់ទៀតថា ឥណ្ឌាបានស្វាគមន៍ ដល់បណ្ដាក្រុមហ៊ុនអាមេរិកក្នុងការ អភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាសព្វាវុធ ការពារ ជាតិនៅលើទឹកដីឥណ្ឌា ។ នៅពេលដែល កិច្ចសហប្រតិបត្ដិការយោធាត្រូវបាន ពង្រីកនោះ គឺទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចរវាង ប្រទេសទាំងពីរក៏មានភាពរីកចម្រើន ដូចគ្នា ។
ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក ម៉ូឌី ទៅកាន់អាមេរិក ជាការទន្ទឹងរង់ចាំយ៉ាង ខ្លាំងពីប្រមុខដឹកនាំអាមេរិក ដោយឥណ្ឌា ជាប្រទេសមហាអំណាចនៅក្នុងតំបន់ ដែលជាគោលដៅអាមេរិកត្រូវសហ ប្រតិបត្ដិការក្នុងការឡោមព័ទ្ធឥទ្ធិពល ការពង្រីកអំណាចរបស់ប្រទេសចិន ។
ជំនួបពិភាក្សារវាងអាមេរិក នឹង ឥណ្ឌាបានបង្កឱ្យមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាង ខ្លាំងពីប្រទេសចិន ដោយសារតែឥណ្ឌា និងចិនកំពុងមានជម្លោះនៅតាម បណ្ដោយព្រំដែន ។ កាលពីសបា្ដហ៍កន្លង មក កម្លាំងទាហានចិន និងឥណ្ឌាក៏បាន ប៉ះទង្គិចគ្នានៅព្រំដែនដែលទាហាន ឥណ្ឌាចាត់ទុកថា ជាការចូលឈ្លានពាន ខុសច្បាប់ ។ ក្រោយមកចិនក៏បាន សម្រេចដកទាហានចេញពីទីនោះដើម្បី បញ្ចប់វិវាទ ។
លោកណារ៉េនដ្រា ម៉ូឌី ជាមេដឹកនាំ ជាតិនិយម លោកបានអនុវត្ដគោល នយោបាយតឹងតែងជាមួយប្រទេសជិត ខាង ពិសេសគឺមិនបន្ធូរបន្ថយក្នុងតំបន់ ដែលមានវិវាទ ទុកឱ្យឈ្លានពានតាមតែ ចិត្ដនោះឡើយ៕
មតិយោបល់